Έκρηξη της φοροδιαφυγής καταγράφουν τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, στο σύνολο της χώρας, καθώς περισσότεροι από 6 στους 10 επιχειρηματίες που ελέγχονται, εντοπίζονται με φορολογικές παραβάσεις.
Αυτήν περίοδο, λόγω του κορονοϊού και της καραντίνας, οι φορολογικοί έλεγχοι έχουν παγώσει ειδικά οι προληπτικοί και οι επιτόπιοι, αλλά τα στοιχεία, που αφορούν στην περίοδο μέχρι και τον Φεβρουάριο, δείχνουν την τάση της φοροδιαφυγής να παραμένει ανοδική κατά τα τελευταία χρόνια. Από τα μέσα Μαρτίου, με το πάγωμα της δραστηριότητας για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, φοροδιαφυγή δεν υπάρχει, και οι ελεγκτικές υπηρεσίες, ασχολούνται με την επεξεργασία των στοιχείων που έχουν συγκεντρώσει κατά την προ-επιδημίας περίοδο.
Οι περισσότεροι φορολογικοί έλεγχοι διενεργούνται κατά τη θερινή τουριστική περίοδο, λόγω της αυξημένης οικονομικής δραστηριότητας, όπου ο αριθμός των παραβάσεων που διαπιστώνονται είναι τεράστιος, αλλά εξίσου υψηλά ποσοστά παραβάσεων καταγράφονται και σε άλλους περιόδους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΑΑΔΕ, τον περασμένο Φεβρουάριο, λίγο πριν την καραντίνα λόγω του κορονοϊού, διενεργήθηκαν από την Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.) 1.521 στοχευμένοι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι σε ισάριθμες επιχειρήσεις και από αυτές, στις 904, διαπιστώθηκαν φορολογικές παραβάσεις, με το ποσοστό των παραβατών να φτάνει στο 59,4%.
Τον Ιανουάριο πραγματοποιήθηκαν από την ΥΕΔΔΕ, 945 φορολογικοί έλεγχοι και εντοπίστηκαν παραβάσεις σε 451 επιχειρήσεις, με το ποσοστό να διαμορφώνεται στο 47,7%. Συνολικά στο πρώτο δίμηνο του έτους, ελέγχθηκαν από την ΥΕΔΔΕ, 2.466 επιχειρήσεις και στις 1.355 ή στο 54,9% διαπιστώθηκαν παραβάσεις.
Πολύ υψηλότερο είναι το ποσοστό της παραβατικότητας που καταγράφηκε το 2019, καθώς τα στοιχεία καλύπτουν και τη θερινή περίοδο. Ειδικότερα ο αριθμός ολοκληρωμένων, στοχευμένων, μερικών επιτόπιων ελέγχων που διενήργησε η ΥΕΔΔΕ, το προηγούμενο έτος ανήλθε σε 21.099. Παραβάσεις εντοπίστηκαν σε 13.023 επιχειρήσεις ή σε ποσοστό 61,7%. Τα διαφυγόντα έσοδα από τις παραβάσεις ανήλθαν σε 21,3 εκατ. ευρώ.
Τι κάνει η ΥΕΔΔΕ
Σύμφωνα με τη νομοθεσία και τον κανονισμό της ΑΑΔΕ, οι υπάλληλοι της Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. είναι εφοδιασμένοι με αρκετές αρμοδιότητες, όπως η είσοδος στις εγκαταστάσεις η κατάσχεση βιβλίων και στοιχείων η σύλληψη και η ανάκριση υπόπτων για οικονομικά εγκλήματα. Ειδικότερα στις αρμοδιότητές της είναι:
- Η παραπομπή υποθέσεων στην αρμόδια εισαγγελική αρχή προκειμένου να διενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση ή προανάκριση στα πλαίσια της διενεργούμενης έρευνας ή του ελέγχου.
- Οι συλλήψεις και ανακρίσεις προσώπων, σε έρευνες μεταφορικών μέσων, αγαθών, αντικειμένων, προσώπων, καταστημάτων, αποθηκών, οικιών και λοιπών χώρων, καθώς και στη διενέργεια ειδικών ανακριτικών πράξεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ισχύουσες κάθε φορά ειδικές διατάξεις και στις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, για τα αδικήματα που προβλέπονται από την σχετική νομοθεσία.
- Κατασχέσεις βιβλίων, εγγράφων, αγαθών, μέσων μεταφοράς και άλλων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων και ηλεκτρονικών μέσων αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
- Συγκρότηση ειδικών ομάδων με κατάλληλο και εξειδικευμένο προσωπικό για τη διενέργεια ερευνών και ελέγχων σε ειδικά θέματα φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.
- Ο εντοπισμός αδήλωτης εργασίας με αντίστοιχη ενημέρωση των αρμόδιων αρχών.
- Το δικαίωμα πρόσβασης και λήψης οιασδήποτε πληροφορίας ή στοιχείου που αφορά ή σχετίζεται με την αποστολή της Υπηρεσίας, ύστερα από σχετική υπηρεσιακή εντολή, δίχως περιορισμούς από τις διατάξεις περί απορρήτου.
- Η αναζήτηση, η συγκέντρωση και η επεξεργασία στοιχείων, σχετικά με την απάτη στον Φ.Π.Α. από τις βάσεις δεδομένων της Α.Α.Δ.Ε., καθώς και από άλλες Αρχές ή Τράπεζες πληροφοριών και η ανάλυση, η αξιολόγηση και η διαχείριση αυτών, που σχετίζονται με κυκλική απάτη στον Φ.Π.Α. (τύπου Καρουζέλ/Carousel).
- Η συλλογή, η ανάλυση, η αξιολόγηση και η καταγραφή των μεθόδων, των μέσων και των τρόπων διάπραξης της φοροδιαφυγής και εν γένει των παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας, η παρακολούθηση των επικρατουσών τάσεων παραβατικότητας και η υποβολή προτάσεων αντιμετώπισης αυτών, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές, καθώς και η ενημέρωση σχετικά των Υ.Ε.Δ.Δ.Ε..
- Η συλλογή, η δημιουργία και η τήρηση, με ασφαλείς τρόπους, αρχείων παραβατών, προσώπων, επιχειρήσεων, αγαθών, μέσων μεταφοράς, πληροφοριών, δεδομένων και κάθε άλλου στοιχείου που απαιτείται για την επιτυχή άσκηση των αρμοδιοτήτων των Υ.Ε.Δ.Δ.Ε..
- Η συγκέντρωση των καταγγελιών, παραπόνων, υποδείξεων, προτάσεων, αιτημάτων, στοιχείων και πληροφοριών, που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες της Διεύθυνσης και των Υπηρεσιών Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.) και εν γένει με την αποστολή τους, των οποίων η λήψη πραγματοποιείται με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, όπως, τηλεφωνικά, μέσω διαδικτύου, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), με τηλεομοιοτυπία (fax), με φυσική παρουσία, κλπ., καθώς και η ταυτοποίηση των εμπλεκόμενων προσώπων, η καταγραφή, η επεξεργασία και η κατ' αρχήν αξιολόγηση αυτών, τόσο, μεμονωμένα, όσο και, σωρευτικά, για κάθε περίπτωση.
- Η συγκέντρωση, επιπλέον, στοιχείων από διάφορες Αρχές ή Τράπεζες Πληροφοριών, καθώς και μέσω της διοικητικής συνδρομής από άλλες χώρες, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (Δ.Ο.Σ.) της Α.Α.Δ.Ε., για περαιτέρω συσχετισμό και τεκμηρίωση των πληροφοριών.
- Η διενέργεια ελέγχων πρόληψης εφαρμογής της φορολογικής νομοθεσίας, εντός και εκτός των επιχειρήσεων.
- Η διενέργεια μερικών ελέγχων, ιδίως, στους παρακρατούμενους και στους επιρριπτόμενους φόρους, με έμφαση στον Φ.Π.Α.
- Η διενέργεια φορολογικών ελέγχων στη διακίνηση, στη διαμετακόμιση, στις εισαγωγές και στις εξαγωγές, στον εφοδιασμό και στη διάθεση των προϊόντων που υπόκεινται σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.).
- Η διενέργεια ελέγχων σε πλοία παντός είδους, μέσα στα χωρικά ύδατα, για φοροδιαφυγή/φοροαποφυγή και την ανακάλυψη παράνομης διακίνησης.
- Η συνδρομή σε άλλες Υπηρεσίες στον έλεγχο και στη δίωξη οικονομικών εγκλημάτων που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες της Υπηρεσίας.
- Η επεξεργασία κατασχεθέντων βιβλίων, εγγράφων και λοιπών στοιχείων, που διενεργείται στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου.
- Η διενέργεια ερευνών σε υποθέσεις για τις οποίες υπάρχει υποψία σοβαρής φορολογικής απάτης ή εκτεταμένης φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής, κατά παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας.
- Ο εντοπισμός και η εξάρθρωση κυκλωμάτων που αποσκοπούν στην εκτεταμένη απώλεια δημοσίων εσόδων από φόρους και τέλη.
- Η έρευνα και ο εντοπισμός περιουσιακών στοιχείων φυσικών και νομικών προσώπων που φοροδιαφεύγουν ή που προέρχονται από λαθρεμπορία.
- Η επεξεργασία κατασχεθέντων βιβλίων, εγγράφων και λοιπών στοιχείων που σχετίζονται με εκτεταμένη φοροδιαφυγή/φοροαποφυγή και εκφεύγουν των ορίων του συνήθους προληπτικού ελέγχου.
- Η έρευνα, η αποκάλυψη και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων, του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών.
- Η συνεργασία με τις αντίστοιχες συναρμόδιες Υπηρεσίες της χώρας, της Ε.Ε. και τρίτων χωρών, για την διερεύνηση και την εξάρθρωση κυκλωμάτων φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.
- Η δέσμευση, σε ειδικές περιπτώσεις διασφάλισης συμφερόντων του Δημοσίου ή σε περιπτώσεις μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγής, τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων, με έγγραφο του Προϊσταμένου της αρμόδιας Υπηρεσίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
- Οι έλεγχοι παντός είδους μεταφορικών μέσων, καταστημάτων, αποθηκών και άλλων χώρων, όπου βρίσκονται αγαθά, ανεξάρτητα από τον φορέα εκμετάλλευσής τους και από το τελωνειακό καθεστώς υπό το οποίο τελούν.
- Οι έρευνες εγγράφων και λοιπών στοιχείων, καθώς και έρευνες σε χώρους που κατέχει ο ελεγχόμενος όταν υπάρχουν στοιχεία ή βάσιμες υπόνοιες για την τέλεση φορολογικών παραβάσεων, σύμφωνα με τη διαδικασία που εκάστοτε προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία.
