Η παρατεταμένη ύφεση και οι στροφές 180 μοιρών των κυβερνήσεων ενίσχυσαν τον πολιτικό κυνισμό των πολιτών. Εκδηλώνονται έντονα συναισθήματα απαξίωσης και δυσφορίας έναντι των πολιτικών ελίτ και των αντιπροσωπευτικών θεσμών. Ολο και περισσότερο ο πολιτικός κυνισμός και αυταρχισμός κερδίζουν μέτρα στις αντιδράσεις και τοποθετήσεις του κοινωνικού ιστού.
Η δυσκολία στην καθημερινότητα αποκαλύπτει πόσο έχει επηρεάσει τους Ελληνες πολίτες. Η καχυποψία έναντι των δημοκρατικών θεσμών και των φορέων τους αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο, των συναισθημάτων τους με βάση νέα έρευνα.
Περίπου ένας στους δύο ερωτώμενους 47% θεωρεί πως τον εκφράζει η φράση «έχουμε δημοκρατία μόνο στο όνομα και όχι στην ουσία». Ανησυχητικό είναι επίσης ότι ένας στους πέντε 18% θα προτιμούσε λιγότερη δημοκρατία και περισσότερη ευημερία ποσοστό που μεγαλώνει μεταξύ των ανθρώπων με χαμηλή μόρφωση.
Μόνον ένας στους τρεις 32% απαντά ότι τον εκφράζει τη θέση πως η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα. Η κρίση εμπιστοσύνης έναντι του πολιτικού συστήματος αποτυπώνεται στην απαξίωση που εκδηλώνει σημαντικό τμήμα για τις εκλογές. Το 45% των ερωτώμενων θεωρεί πως η συμμετοχή στις εκλογές είναι χωρίς σημασία γιατί τελικά γίνεται ότι θέλουν οι ξένοι. Αντίθετα το 44% απάντησε πως οι εκλογές είναι πολύ σημαντικές γιατί καθορίζουν το μέλλον.
Το πλέον ανησυχητικό είναι πως η κρίση εμπιστοσύνης στη δημοκρατία είναι εντονότερη στους νέους. Περισσότεροι από 6 στους 10 πιστεύουν πως έχουμε δημοκρατία κατ'όνομα. Η ίδια ηλικιακή ομάδα θεωρεί κατά πλειοψηφία 50% ότι η συμμετοχή στις εκλογές είναι χωρίς σημασία. Τα αρνητικά αισθήματα δείχνουν να χαρακτηρίζουν τη σχέση ανάμεσα στους πολίτες και την πολιτική ελίτ. Το 51% των πολιτών δηλώνει πως αισθάνεται οργή ή αηδία για τους βουλευτές και μόλις 11% σεβασμό. Η απαξίωση αγγίζει και τον πρωθυπουργικό θεσμό καθώς μόλις ένας στους 4 δηλώνει πως αισθάνεται σεβασμό γι αυτόν.
Αντίθετα, σύμφωνα με τα στοιχεία από τη Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που δημοσιεύει η Καθημερινή, αποτυπώνεται πως η πλειοψηφία των ερωτώμενων αισθάνεται σεβασμό για τους αστυνομικούς κατά 52%, και τους δικαστές κατά 44%.
Σε χαμηλό η ψυχολογία των Ελλήνων
Υπενθυμίζεται πως η αναζωπύρωση της κρίσης χρέους έχει οδηγήσει την ψυχολογία των καταναλωτών στην Ελλάδα σε πολύ χαμηλά επίπεδα, συμπέρανε πρόσφατα μελέτη της GfK Consumer Climate Europe (Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη) για το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Οι οικονομικές προσδοκίες μειώθηκαν αισθητά κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Μετά την πτώση του κατά 17 μονάδες από το Δεκέμβριο και κατά περίπου 65 μονάδες από το Μάρτιο του 2015, ο δείκτης βρέθηκε στις -50,6 μονάδες το φετινό Μάρτιο. Η τιμή αυτή αποτελεί και το χαμηλότερό του επίπεδο από τον Απρίλιο του 2012.
Σημαντικές απώλειες υπέστη επίσης και ο δείκτης εισοδηματικών προσδοκιών, ο οποίος παρουσίασε κατακόρυφη πτώση πάνω από 27 μονάδες, φτάνοντας στις -45,2 μονάδες από το τέλος του περασμένου έτους μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2016. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο που καταγράφηκε από το Σεπτέμβριο του 2013. Τέλος, ο δείκτης έχασε 52,1 μονάδες από το Μάρτιο του περασμένου έτους.
Η πρόθεση για αγορές ήταν ο μόνος δείκτης που παρέμεινε σταθερός κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Διαμορφώθηκε στις -37,6 μονάδες το Μάρτιο. Η τιμή αυτή είναι κατά μόλις 1,5 μονάδες χαμηλότερη από το Δεκέμβριο (-36,1 μονάδες).
Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το σημερινό κλίμα, είναι ξεκάθαρο ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων καταναλωτών δεν είναι καν σε θέση να σκεφτεί να ξοδέψει χρήματα για την αγορά ακριβών προϊόντων ή υπηρεσιών. Για τους περισσότερους, το τρέχον διαθέσιμο εισόδημα δεν είναι καν αρκετό για να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες.
