Η τελευταία δημιουργία των φημισμένων αδελφών Ταβιάνι «Μια Προσωπική Ιστορία», το λιβανέζικο κοινωνικό δράμα «Καπερναούμ», που είναι και υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και το ψυχολογικό δράμα «Η νηπιαγωγός», με την Μάγκι Τζίλενχαλ, είναι οι τρεις ταινίες που ξεχωρίζουν αυτή την εβδομάδα, από τα συνολικά έξι νέα φιλμ που ξεκινούν απόψε τη διαδρομή τους στους ελληνικούς κινηματογράφους.
«Μια Προσωπική Ιστορία» («Una Questione Privata»)
Πολιτικό δράμα, ιταλικής και γαλλικής παραγωγής του 2017, σε σκηνοθεσία Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι, με τους Λούκα Μαρτινέλι, Λορέντζο Ριτσέλμι, Βαλεντίνα Μπελιέ κα.
Το κύκνειο άσμα των αδελφών Ταβιάνι, καθώς ο Βιτόριο πέθανε πριν δέκα μήνες, αφήνοντας τον 87χρονο αδελφό του, Πάολο, μόνο του να κλείσει πολυσέλιδο βιβλίο της κινηματογραφικής τους ιστορίας. Μιας ιστορίας που κατέχει ένα σοβαρό κομμάτι στο ευρωπαϊκό και ιταλικό σινεμά και μας έχει χαρίσει ορισμένες από τις καλύτερες ταινίες, όπως το αριστουργηματικό «Χάος», αλλά και τα εξαιρετικά «Αλονζανφάν», «Πατέρας Αφέντης» και «Η Νύχτα του Σαν Λορέντζο».
Οι Ταβιάνι, έχοντας ζήσει το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την ιταλική Αντίσταση, καταπιάνονται με το «ιερό κείμενο» του Ιταλού συγγραφέα και αγωνιστή της αντίστασης Μπέπε Φενόλιο («Μια προσωπική ιστορία»), προκειμένου να αναδείξουν τα ουμανιστικά τους οράματα, για την προτεραιότητα του «εμείς» έναντι του «εγώ» και ειδικά όταν διακυβεύονται πανανθρώπινες αξίες.
Με τη γνωστή τους ικανότητα, τα δυο αδέλφια αποτυπώνουν ανάγλυφα και με μοναδική αυθεντικότητα την εποχή της ιστορίας τους που έχει ως φόντο τη ρημαγμένη Ιταλία του 1943, που χάρις τη γενναιότητα κάποιων ανθρώπων προσπαθεί να ξεγλιστρήσει από την ντροπή του άξονα και να βρεθεί στον αγώνα κατά του φασισμού και του ναζισμού. Μια Ιταλία που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της, διώχνοντας από πάνω της την καταισχύνη, για τη στάση ενός πλήθους που ακολούθησε τις ιδεολογίες του μίσους, της ανωτερότητας της φυλής και της απίστευτης γελοιότητας.
Στον πυρήνα της ιστορίας τους, όμως, δεν βρίσκεται η αντίσταση και ο αγώνας, αλλά ο παθιασμένος έρωτας και η ζήλια. Με αυτή την αφετηρία, φωτίζουν ένα ερωτικό δράμα, που αντιμετωπίζει το πρωταγωνιστικό τρίο σε μια απάνθρωπη εποχή και όπου η μοίρα κάθε ανθρώπου ξεχωριστά ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με εκείνη της κοινότητας.
Οι μεγάλοι δάσκαλοι καλούνται για μία ακόμη φορά από το αίσθημα ευθύνης που τους διακατέχει να δώσουν μια κοσμοϊστορική προοπτική στο έργο τους, έχοντας άφθαρτη την αιώνια κινηματογραφική τους νεότητα, να επιμείνουν στην αντιεμπορική φιλολογική αυστηρότητα - ίσως και υπερβολικά- ανακτώντας το μεγαλείο των χώρων και των σιωπών, όπως μόνο αυτοί μπορούν, κάτι που δεν είναι πλέον στη μόδα και βάζοντας όλη την ψυχή τους για να στερεώσουν την ιστορία τους, χωρίς να χαθεί ο θεατής στο περιττό και στις ευκολίες.
Εννοείται ότι η ταινία τους δεν έχει τη διεισδυτική ματιά και το μεγαλείο των μεγάλων στιγμών τους στον κινηματογράφο, αλλά δεν παύει να είναι ακόμη μία ταινία των αδελφών Ταβιάνι και συνάμα μια ιστορική στιγμή, καθώς είναι η τελευταία τους.
Συμπαθητικές οι ερμηνείες της νέας γενιάς των πρωταγωνιστών, αλλά μακριά από εκείνες τις υπέροχες, αξεπέραστες γενιές, που έπαιρναν ακόμη και μια μέτρια ταινία στον ώμο και την έκαναν κλασική.
Η ιστορία μας μεταφέρει στο καλοκαίρι του 1943, όταν ο νεαρός Μίλτον ερωτεύεται τη Φούλβια, στην οποία, απλώς, αρέσει το βάθος της σκέψης του και τα γράμματα που της γράφει. Ένα χρόνο μετά, ο Μίλτον έχει μπει στην Αντίσταση και πολεμά στο πλάι των ανταρτών ενάντια στους Ναζί. Όταν, τυχαία, μαθαίνει ότι η Φούλβια ήταν κρυφά ερωτευμένη με τον επίσης αντάρτη και φίλο του, Τζόρτζιο, ο Μίλτον αποφασίζει να πάει και να τον βρει και να του μιλήσει. Ο Τζόρτζιο, όμως, έχει μόλις συλληφθεί από τους Φασίστες. Τώρα ο Μίλτον πρέπει να ισορροπήσει την επιθυμία του να πολεμήσει τους Ναζί, τη φιλία του με τους άλλους συμπολεμιστές του στην Αντίστασης μεταξύ των οποίων είναι και ο Τζόρτζιο, αλλά και την αγάπη του για την Φούλβια.
«Καπερναούμ» («Capernaum»)
Κοινωνικό δράμα, λιβανικής (ΗΠΑ, Γαλλία) παραγωγής του 2018, σε σκηνοθεσία Ναντίν Λαμπακί, με τους Ζαΐν Αλ Ραφέεα, Γιορντάνος Σιφεράβ, Μπολαγουατιφέ Τρέζερ Μπανκολέ κα.
Άποψη κοινωνικού σινεμά, συγκίνηση, γυναικεία ματιά κι ένας απίθανος πιτσιρικάς για πρωταγωνιστής, δίνουν στο «Καπερναούμ» έναν ξεχωριστό αέρα, αυτόν που του έδωσε και το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες, αλλά και την υποψηφιότητα του Λιβάνου για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.
Στο πληθωρικό φυσικό σκηνικό της Βηρυτού, η Ναντίν Λαμπακί («Caramel») στήνει ένα σχετικά μοντέρνο μελόδραμα, το οποίο, ξεπέφτει ορισμένες φορές σε εύκολες λύσεις, καθώς η γλυκύτητα δίνει τη θέση της στο γλυκερό και η εμβριθής κινηματογραφική ματιά της πέφτει ένα σκαλοπάτι κάτω από το γεμάτο κλισέ σενάριο.
Η Λαμπακί περιγράφει τις περιπέτειες ενός δωδεκάχρονου στους δρόμους της Βηρυτού και ταυτόχρονα μιλά για την ανθρώπινη δυστυχία, με γεγονότα και καταστάσεις που εύκολα θα σοκάρουν το δυτικό θεατή, θα τον φέρουν πολλές φορές ενώπιον των ευθυνών του, αλλά και θα τον βάλουν στο πρόβλημα, θα τον συγκλονίσουν, κάτι στο οποίο θα συμβάλει και η νεορεαλιστική κινηματογράφησή της, σε συνδυασμό με τις εύπεπτες εντυπωσιακές εναέριες λήψεις, αλλά και την απαραίτητη πομπώδη μουσική υπόκρουση.
Ο νεαρός Ζαΐν Αλ Ραφέεα κλέβει τις εντυπώσεις και καθίσταται βασικός συντελεστής της ανάδειξης της ταινίας, η οποία πέρα απ' τις ενστάσεις και τις αδυναμίες της έχει μια γοητεία και αναδεικνύει, έστω και χρησιμοποιώντας ορισμένες φορές μελοδραματικές υπερβολές, τον προβληματισμό για όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή. Καλή και η Γιορντάνος Σιφεράβ, στο ρόλο της γυναίκας από την Αιθιοπία, που θα μπορούσε να πει κανείς ότι συμβολίζει και την προοπτική της ελπίδας σε έναν τόσο άδικο κόσμο, όπως κραυγάζει, ίσως και να στριγκλίζει, ορισμένες φορές η ταινία.
Ο 12χρονος (ή έτσι υπολογίζουν όλοι αφού ακόμη και οι γονείς του δεν γνωρίζουν την ηλικία του) Ζεν μεγαλώνει με την πολυμελή οικογένειά του στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Βηρυτού. Είναι με κάποιο τρόπο ο άντρας του σπιτιού, αφού δουλεύει, κλέβει φαγητό για λογαριασμό όλων και είναι αυτός που φροντίζει τα αδέρφια του.
Περισσότερος δεμένος με τη συνομήλικη αδερφή του, θα φύγει από το σπίτι, όταν οι γονείς του θα την «πουλήσουν» σε έναν ενήλικα για να την παντρευτεί, ανταλλάσσοντας έτσι διαρκές ενοίκιο για το διαμέρισμα στο οποίο μένουν. Στη διαδρομή του μέσα στην πόλη θα συναντήσει την Ραχήλ, μια γυναίκα από την Αιθιοπία που δουλεύει καθαρίστρια σε ένα λούνα - παρκ και μεγαλώνει κρυφά το παιδί της. Με τα χαρτιά της να έχουν λήξει, η Ραχήλ προσπαθεί να βρει λύση, ενώ εμπιστεύεται στον Ζεν τη φροντίδα του μωρού της.
«Η Νηπιαγωγός» («The Kindergarten Teacher»)
Δραματική ταινία, αμερικανικής παραγωγής του 2018, σε σκηνοθεσία Σάρα Κολαντζέλο, με τους Μάγκι Τζίλενχαλ, Τρούντι Στάιλερ, Σελίν Ρατρέ, Τάλια Κλάινχεντλερ, Οσνάτ Χάντελσμαν-Κέρεν κα.
Ψυχολογικό δράμα που θέλει να μιλήσει για πολύ σημαντικά πράγματα όπως είναι η ποίηση, το ξεχωριστό που συνθλίβεται στην καθημερινότητα της σύγχρονης ζωής και την υπαρξιακή αγωνία της γυναίκας, αλλά το κάνει με χαμηλότερες επιδόσεις.
Και αυτό διότι ξεκινά από μία παραδοξολογία, δηλαδή ένα εξάχρονο αγόρι που έχει μία απίστευτη έφεση στην ποίηση, έχει μια θεϊκή χάρη, αν και τις περισσότερες φορές νομίζεις ότι οι στίχοι του έρχονται κατευθείαν από τους εξωγήινους και ταυτόχρονα από την αδυναμία της αφήγησης, με την κλιμάκωση της έντασης και της αγωνίας να αργεί και δείχνει να βολοδέρνει ορισμένες φορές στις παρανυχίδες του κοινωνικού περίγυρου.
Πρόκειται για ένα ριμέικ μίας ενδιαφέρουσας ισραηλινής ταινίας, το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αν μη τι άλλο, άνισο, αν και έχει ενδιαφέρουσες στιγμές, για τη ζωή που ξοδεύεται με ανοησίες, για τη λατρεία πλέον της υλιστικής ζωής και της καθημερινής μιζέριας, που συνεπαίρνει το πλήθος, αφήνοντας σε μια γωνία απομονωμένη τη θλιβερή μειονότητα των ανθρώπων που πιστεύουν ότι δεν ήρθαν στη ζωή για να γεμίσουν με σκουπίδια τη ζωή τους και τον κόσμο.
Στα συν της ταινίας, εκτός από το δυνατό φινάλε, η ερμηνεία της Μάγκι Τζίλενχαλ στο ρόλο της ψυχωτικής νηπιαγωγού, η ζωή της οποίας αποκτά ενδιαφέρον από την ύπαρξη του λιλιπούτειου ποιητή.
H Λίζα είναι μια ευαίσθητη δασκάλα σε νηπιαγωγείο που ζει μια συμβατική ζωή στο Στέιτεν Άιλαντ. Παρακολουθεί μαθήματα ποίησης σε νυχτερινό σχολείο, έχοντας πλήρη συναίσθηση της μετριότητάς της. Ανακαλύπτει τυχαία πως ένα αγόρι στην τάξη που διδάσκει έχει έμφυτο ταλέντο στην ποίηση. Τότε βάζει σκοπό της ζωής της, φτάνοντας στα άκρα να αποκαλύψει το ταλέντο του μικρού στον κόσμο.
«Αλίτα: O Άγγελος της Μάχης» («Alita: Battle Angel»)
Περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, αμερικανικής παραγωγής του 2019, σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ, με τους Ρόζα Σαλαζάρ, Μαχερσάλα Άλι, Έιζα Γκονζάλεζ, Τζένιφερ Κόνελι, Μισέλ Ροντρίγκεζ κα.
Εντυπωσιακή κατασκευή, με τους υπολογιστές να έχουν κάψει το τροφοδοτικό και την κάρτα μνήμης τους, μετά τις χιλιάδες ωρών εργασίας από τους κομπιουτεράδες του Κάμερον, που βρίσκεται στην παραγωγή. Φουτουριστική, γεμάτη εφέ, περιπέτεια, που απευθύνεται κυρίως στο πολυπληθές νεανικό κοινό.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα ιαπωνικό κόμικ που έχει μεταφερθεί σε ένα πολυεθνικό, πολυφυλετικό σύμπαν, με το οποίο οι κατασκευαστές του θέλουν να μιλήσουν για τα αδιέξοδα της τεχνολογίας και κυρίως για τη δύναμη της αγάπης. Μόνο που το κάνουν αναδεικνύοντας τη δύναμη της τεχνολογίας και της κυριαρχίας της, αφού η κατασκευή τους (η ταινία) οφείλεται σε αυτήν. Θα μπορούσε να είναι ακόμη ένα video game, από το οποίο αν αφαιρέσεις τα τεχνολογικά καλούδια θα έμεναν δυο θλιμμένα μάτια, πάνω στη ζελατίνα.
Παίζει και ο Κρίστοφ Βαλτς, που μοιάζει έξω από τα νερά του, η Τζέινιφερ Κόνελι και άλλοι, που μάλλον έκαναν απλώς την πλάκα τους, ενώ απλώς ποζάρει, αλλά εντυπωσιακά, ο Μαχερσάλα Άλι.
Όταν η Αλίτα ξυπνά χωρίς να θυμάται ποια είναι σε έναν μελλοντικό κόσμο που δεν αναγνωρίζει, την περιμαζεύει ο Ίντο, ένας ευγενικός επιστήμονας που αντιλαμβάνεται ότι κάπου μέσα σε αυτό το ανθρωποειδές κρύβεται η καρδιά και η ψυχή μιας νεαρής γυναίκας με ξεχωριστό παρελθόν. Καθώς η Αλίτα μαθαίνει να περιπλανιέται στη νέα της ζωή και στους επικίνδυνους δρόμους της Άιρον Σίτι, ο Αΐντο προσπαθεί να την προφυλάξει από το αινιγματικό παρελθόν της, τη στιγμή που ο «περπατημένος» νέος της φίλος Χιούγκο είναι διατεθειμένος να τη βοηθήσει να ξυπνήσει τις μνήμες της. Μόνο όταν οι φονικές και διεφθαρμένες δυνάμεις της πόλης καταδιώκουν την Αλίτα, εκείνη ανακαλύπτει ένα στοιχείο για το παρελθόν της - έχει μοναδικές πολεμικές ικανότητες και αυτοί που είναι στην εξουσία θα κάνουν τα πάντα για τις υποτάξουν. Θα καταφέρει να τους ξεφύγει και να σώσει φίλους και κόσμο που έμαθε να αγαπά;
«Έρωτας Χωρίς Τέλος» («Sin Fin»)
Αισθηματική ταινία, ισπανικής παραγωγής του 2018, σε σκηνοθεσία Σεζάρ Εστέμπαν Αλέντα και Χοσέ Εστέμπαν Αλέντα, με τους Χαβιέρ Ρέι, Μαρία Λεόν κα.
Ρομάντζο από την Ισπανία, που γύρισαν οι αδερφοί Αλέντα και που ήταν υποψήφια για το Βραβείο Γκόγια (τα Όσκαρ της Ισπανίας) στην κατηγορία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη.
Ποιος δεν θα ταξίδευε πίσω στο χρόνο για να αλλάξει τα πράγματα που τον στεναχωρούν; Όταν ένας ντροπαλός, κοινωνικά αμήχανος Χαβιέ συναντά τη Μαρία, ένα δραστήριο, εξωστρεφές και διασκεδαστικό κορίτσι, είναι η αρχή ενός πανέμορφου ρομάντζου.
Δεκαπέντε χρόνια μετά και το τοπίο δεν είναι πια ειδυλλιακό. Η εμμονή του Χαβιέ για τη δουλειά του και τα ανεκπλήρωτα όνειρα της Μαρίας εμφανίζονται στο προσκήνιο. Η σχέση τους περνάει κρίση. Ο Χαβιέ συνειδητοποιεί ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος να την βοηθήσει. Πρέπει να ταξιδέψει πίσω στο χρόνο για να ξαναγράψουν τη μοίρα της Μαρίας και να αποφύγουν την άθλια πραγματικότητα που ζουν. Μαζί, να ξαναζήσουν και να θυμηθούν τη μαγεία της πρώτης ημέρας που συναντήθηκαν, δεκαπέντε χρόνια πριν, με την ελπίδα ότι η Μαρία θα γίνει πάλι το χαρούμενο, ζωηρό κορίτσι που ερωτεύτηκε.
«Η Ταινία Lego 2» («The Lego Movie 2»)
Παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων, αμερικανικής (δανικής, νορβηγικής, αυστραλέζικης) παραγωγής του 2019, σε σκηνοθεσία Μάικ Μίτσελ.
Μετά την εισπρακτική επιτυχία της πρώτης ταινίας «The Lego Movie» τα χαρούμενα πολύχρωμα τουβλάκια επιστρέφουν σε νέες περιπέτειες για να διασκεδάσουν μικρούς και μεγάλους, που θέλουν δυο ώρες ανέμελου χαβαλέ.
Η ταινία προβάλλεται και μεταγλωττισμένη με τις φωνές των: Τζίνη Παπαδοπούλου, Σταύρου Σιούλη, Ντορίνα Θεοχαρίδου, Έβελυν Ασουάντ, Κωνσταντίνου Κακούρη, Θανάση Κουρλαμπά, Φώτη Πετρίδη, Θάνου Λέκκα.
Έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε που όλα κυλούσαν ήρεμα στο Μπρίκσμπουργκ. Τώρα όμως οι πολίτες του αντιμετωπίζουν μια τεράστια νέα απειλή: οι εισβολείς LEGO DUPLO από το διάστημα καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμά τους με αστραπιαία ταχύτητα. Ο αγώνας για να τους νικήσουν και να αποκαταστήσουν το σύμπαν της LEGO, θα στείλει τους Έμετ, Λούσι, Μπάτμαν και την υπόλοιπη παρέα σε απομακρυσμένους, ανεξερεύνητους κόσμους, συμπεριλαμβανομένου ενός παράξενου γαλαξία με φανταστικούς πλανήτες, αλλόκοτους κατοίκους και κολλητικά τραγούδια.
Η περιπέτεια θα δοκιμάσει το θάρρος τους, την επινοητικότητα και τις δεξιότητες τους στο κτίσιμο, ενώ, ταυτόχρονα, θα τους κάνει να συνειδητοποιήσουν πόσο ξεχωριστοί είναι.
Χάρης Αναγνωστάκης, ΑΠΕ-ΜΠΕ
