Προσοχή στη διαδικασία κάλυψης των τεκμηρίων και του πόθεν έσχες της εφορίας, με τη χρήση δανείων, συνιστά η ΑΑΔΕ στους φορολογούμενους, ώστε να μην απορρίπτονται από τη φορολογική διοίκηση και να επιβάλλονται φόροι και πρόστιμα.
Η λήψη δανείου για την αποφυγή των τεκμηρίων αποτελεί έναν από τους βασικούς τρόπους άμυνας των φορολογουμένων, που έχουν χαμηλά δηλωθέντα εισοδήματα, αλλά υψηλές τεκμαρτές δαπάνες ή έχουν προβεί μέσα στο φορολογικό έτος σε αγορές περιουσιακών στοιχείων.
Ωστόσο θα πρέπει ληφθεί σε συγκεκριμένες ημερομηνίες και πάντως εντός του φορολογικού έτους που αφορά η κάλυψη των τεκμηρίων και να δηλωθεί σωστά.
Καθότι τα δάνεια για την κάλυψη των τεκμηρίων για να αναγνωριστούν από την εφορία θα πρέπει να ληφθούν πριν την εκπνοή του φορολογικού έτους, όσοι φορολογούμενοι χρειάζονται τη συνδρομή τους για το 2025, θα πρέπει να βιαστούν, καθώς έχουν στη διάθεσή τους, μόλις 13 ημέρες.
Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αναγνωριστεί δάνειο που ελήφθη το 2026, για να δικαιολογηθούν εισοδήματα του 2025.
Οι προϋποθέσεις
Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις που δίδονται από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ένα δάνειο με τη μορφή ιδιωτικού συμφωνητικού για κάλυψη τεκμηρίων θα πρέπει να συντρέχουν, και μάλιστα αθροιστικά, οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Το δάνειο να είναι πραγματικό.
- Ο σκοπός του δανείου να έχει άμεση σχέση με το προς κάλυψη τεκμήριο.
- Το έγγραφο να φέρει βέβαιη χρονολογία θεωρημένη από αρμόδια αρχή και
- Το δάνειο να έχει ληφθεί πριν την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.
- Ο φορολογούμενος φέρει το βάρος της απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων για τα ποσά αυτά που περιορίζουν τη διαφορά μεταξύ συνολικού εισοδήματος και τεκμαρτού εισοδήματος.
Ακόμη η ΔΕΔ σημειώνει ότι καταρχήν αναγνωρίζεται το δάνειο μεταξύ ιδιωτών ως μέσο χρηματοδότησης των δαπανών τους (προσωπικών ή επαγγελματικών).
Όμως, κρίσιμο στοιχείο για τη φορολογική του αναγνώριση είναι η μη εικονικότητά του, γεγονός που αποτελεί θέμα πραγματικό. Για την απόδειξη της μη εικονικότητάς του αξιολογούνται από τον έλεγχο ενδεικτικά τα ακόλουθα στοιχεία:
- Η σχετική σύμβαση να φέρει βέβαιη ημερομηνία,
- Να υπάρχει η δυνατότητα του δανειστή για την παροχή του ποσού του δανείου (φορολογικό απόθεμα),
- Να αναφέρεται ρητά στη σύμβαση ο σκοπός του δανείου,
- Να αποδεικνύεται η μεταβίβαση του αντικειμένου του δανείου (χρήματα ή άλλη παροχή) από το δανειστή στο δανειζόμενο,
- Να έχουν τηρηθεί τα βασικά στοιχεία του δανεισμού κατά τη συνήθη επιχειρηματική πρακτική, όπως ο τόκος, οι περιοδικές καταβολές προς επιστροφή του κεφαλαίου.
Ως προς την επιβεβαίωση της χρονολογίας του δανείου, η ΔΕΔ τονίζει ότι η χρονολογία των ιδιωτικών εγγράφων καθίσταται βέβαιη για τους τρίτους μόνον όταν αυτά θεωρηθούν από συμβολαιογράφο ή από άλλο αρμόδιο κατά τον νόμο δημόσιο υπάλληλο.
Αλλιώς, λαμβάνεται υπόψη η χρονολογία του δημόσιου εγγράφου στο οποίο τυχόν το ιδιωτικό έγγραφο μνημονεύεται κατά τα ουσιώδη μέρη το περιεχόμενό του ή εκείνη της επέλευσης γεγονότος που καθιστά κατά ανάλογο τρόπο αναμφισβήτητη τη χρονολογία του.
Εάν πρόκειται για τραπεζικό δάνειο, ασφαλώς και θα πρέπει να ληφθεί πριν από την αγορά του περιουσιακού στοιχείου, αν πρόκειται να καλυφθεί το τεκμήριο αγοράς, ή αν πρόκειται να καλυφθούν οι τεκμαρτές δαπάνες του φορολογικού έτους θα πρέπει να ληφθεί εντός του έτους.