Μετά από χρόνια σχετικής αποχής από τον κινηματογράφο μεγάλου μήκους, ο Γκας Βαν Σαντ επιστρέφει δυναμικά, στρέφοντας το βλέμμα του σε μία από τις πιο ηχηρές οικονομικές και τεχνολογικές καταρρεύσεις της τελευταίας δεκαετίας: την άνοδο και πτώση του Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ, του ανθρώπου που για ένα διάστημα παρουσιαζόταν ως ο «βασιλιάς των κρυπτονομισμάτων».
Ο δύο φορές υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθέτης βρέθηκε τον Σεπτέμβριο στο 82ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας για την πρεμιέρα του θρίλερ Dead Man’s Wire, με πρωταγωνιστές τους Μπιλ Σκάρσγκαρντ, Ντακρέ Μοντγκόμερι, Κάρι Έλγουις, Κόλμαν Ντομίνγκο και Αλ Πατσίνο. Η ταινία σηματοδότησε την πρώτη του μεγάλου μήκους δουλειά μετά από περισσότερα από επτά χρόνια και ερμηνεύτηκε από πολλούς ως επιστροφή ενός δημιουργού που είχε χαθεί από το κέντρο της κινηματογραφικής συζήτησης.
Λίγο αργότερα, ο Βαν Σαντ άφησε να εννοηθεί –μέσω δηλώσεών του στο The Hollywood Reporter– ότι το επόμενο κινηματογραφικό του πρότζεκτ θα αφορά τον Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ, τον συνιδρυτή και πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της FTX, ενός από τα μεγαλύτερα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων στον κόσμο πριν από την εκρηκτική κατάρρευσή του.
Από «παιδί-θαύμα» της Silicon Valley σε σύμβολο απληστίας
Ο Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ, απόφοιτος του MIT και πρώην trader στην Jane Street, είχε καταφέρει μέσα σε λίγα χρόνια να μετατραπεί σε έναν από τους ισχυρότερους και πιο προβεβλημένους παράγοντες της παγκόσμιας αγοράς κρυπτονομισμάτων. Με την FTX, που ιδρύθηκε το 2019, παρουσίαζε τον εαυτό του ως το «ώριμο», θεσμικό πρόσωπο ενός χαοτικού οικοσυστήματος, προσελκύοντας θεσμικούς επενδυτές, διασημότητες, πολιτικούς και ρυθμιστικές αρχές.
Διεθνή μέσα όπως οι New York Times, το Financial Times και το Reuters είχαν περιγράψει τον Μπάνκμαν-Φριντ ως έναν ασυνήθιστο δισεκατομμυριούχο: ντυνόταν πρόχειρα, δήλωνε οπαδός του «effective altruism» (αποτελεσματικός αλτρουισμός) και υποσχόταν ότι θα χάριζε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του για «να σώσει τον κόσμο».
Η εικόνα αυτή κατέρρευσε στα τέλη του 2022, όταν αποκαλύφθηκε ότι κεφάλαια πελατών της FTX είχαν χρησιμοποιηθεί παρανόμως για να καλυφθούν ζημιές της Alameda Research, του επενδυτικού fund που επίσης ήλεγχε. Η FTX κατέρρευσε μέσα σε λίγες ημέρες, αφήνοντας πίσω της δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλειες και πυροδοτώντας μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις εμπιστοσύνης στην ιστορία των crypto.
Καταδίκη και πτώση
Τον Μάρτιο του 2024, ο Μπάνκμαν-Φριντ καταδικάστηκε από ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ σε ποινή φυλάκισης 25 ετών, έπειτα από καταδίκες για απάτη και συνωμοσία.
Η υπόθεση θεωρήθηκε ορόσημο, καθώς πολλοί αναλυτές τη συνέκριναν με την Enron και τον Μπέρνι Μάντοφ, ως παράδειγμα του πώς η τεχνολογική αφήγηση και η έλλειψη εποπτείας μπορούν να συγκαλύψουν συστημική απάτη.
Η ιστορία του έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο βιβλίων, ντοκιμαντέρ και εκτενών ερευνητικών ρεπορτάζ, με το Χόλιγουντ να διεκδικεί από νωρίς τα δικαιώματα κινηματογραφικής μεταφοράς.
Το ενδιαφέρον του Γκας Βαν Σαντ προσδίδει όμως άλλη βαρύτητα στο εγχείρημα, καθώς πρόκειται για έναν δημιουργό γνωστό για τις υπαρξιακές και ψυχολογικές του προσεγγίσεις σε πραγματικά πρόσωπα και γεγονότα.
Ένα φιλμ για την εποχή των crypto
Σύμφωνα με το World of Reel, τα γυρίσματα της ταινίας, που φέρεται να φέρει τον τίτλο "Explain it Like I’m Five", έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν τον Μάρτιο του 2026. Αν και λεπτομέρειες για το καστ και την πλοκή δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί, πηγές του Χόλιγουντ εκτιμούν ότι η ταινία δεν θα περιοριστεί σε μια απλή βιογραφία, αλλά θα λειτουργήσει ως σχόλιο πάνω στη φούσκα των κρυπτονομισμάτων, την κουλτούρα της Silicon Valley και τα όρια της τεχνολογικής αισιοδοξίας.
Νωρίτερα φέτος, ο Βαν Σαντ είχε σκηνοθετήσει έξι επεισόδια της σειράς Feud: Capote vs The Swans, αποσπώντας θετικές κριτικές και δείχνοντας ότι επιστρέφει με διάθεση να αφηγηθεί ιστορίες εξουσίας, παρακμής και ανθρώπινων αντιφάσεων.
Αν τελικά ολοκληρωθεί, η ταινία για τον Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ αναμένεται να αποτελέσει όχι μόνο κινηματογραφικό γεγονός, αλλά και πολιτιστικό σχόλιο για μια εποχή όπου η καινοτομία, το χρήμα και η πίστη στην τεχνολογία συχνά προχώρησαν πιο γρήγορα από τη λογοδοσία.
