«Έκαψαν τα δάκτυλά τους» το 2025 όσοι Έλληνες επενδυτές είχαν την ατυχή ιδέα να επενδύσουν κεφάλαια σε αμερικανικά ομόλογα μέσω της ελληνικής αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς στα γνωστά προβλήματα του αμερικανικού χρέους προστέθηκε και η αλλοπρόσαλλη οικονομική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, κατά την πρώτη χρονιά της δεύτερης θητείας του, με αποτέλεσμα να υποστούν οι Έλληνες επενδυτές απώλειες κεφαλαίου που πλησίασαν και το 9%.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών για τις αποδόσεις των διεθνών αμοιβαίων κεφαλαίων ομολογιών το 2025 (στοιχεία από τις 23 Δεκεμβρίου 2025), τα αμοιβαία που τοποθετούνται σε αμερικανικά ομόλογα είχαν τις χειρότερες αποδόσεις της κατηγορίας, με απώλειες για τους επενδυτές έως και -8,93% (πίνακας). Αντίθετα, όσοι προτίμησαν ομολογιακά αμοιβαία της ευρωζώνης ανταμείφθηκαν με θετικές αποδόσεις περίπου 2% - 3%.
Οι αποδόσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων ομολογιών δολαρίου
Επίμονα υψηλά yields
Οι αρνητικές αποδόσεις που καταγράφουν τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια σε δολάριο κατά το 2025 οφείλονται σε έναν συνδυασμό παραγόντων που επηρεάζουν τη σχέση τιμής και απόδοσης των ομολόγων, καθώς και τη συναλλαγματική ισοτιμία.
Η πιο θεμελιώδης αιτία είναι η άνοδος των αποδόσεων (yields) στα μακροπρόθεσμα ομόλογα των ΗΠΑ (Treasuries). Υπενθυμίζεται ότι στα ομόλογα ισχύει ο κανόνας: όταν οι αποδόσεις ανεβαίνουν, οι τιμές των ομολόγων πέφτουν.
Παρόλο που η Federal Reserve (Fed) άρχισε να μειώνει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, οι αποδόσεις των 10ετών και 30ετών ομολόγων παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα ή αυξήθηκαν λόγω προσδοκιών για επίμονο πληθωρισμό ή αυξημένο κρατικό δανεισμό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πτώση της κεφαλαιακής αξίας των ομολόγων που κατέχουν τα αμοιβαία κεφάλαια, οδηγώντας σε αρνητικό πρόσημο τη συνολική τους απόδοση.
Η πτωτική πορεία του δολαρίου
Για έναν επενδυτή που αποτιμά την επένδυσή του σε Ευρώ, η πτώση της αξίας του δολαρίου το 2025 λειτούργησε επίσης αρνητικά. Καθώς η Fed προχωρά σε μειώσεις επιτοκίων, το δολάριο τείνει να εξασθενεί έναντι άλλων νομισμάτων (όπως το ευρώ ή το γιεν).
Αν το αμοιβαίο κεφάλαιο δεν είναι "hedged" (αντισταθμισμένο ως προς τον συναλλαγματικό κίνδυνο), η απώλεια από την υποτίμηση του δολαρίου μπορεί να «εξαφανίσει» τους τόκους που εισπράττει το αμοιβαίο, καταλήγοντας σε αρνητική απόδοση.
Φέτος το ευρώ έχει κερδίσει σχεδόν 15% έναντι του δολαρίου (από 1,03 στις αρχές του έτους σε 1,18 δολ.), με αποτέλεσμα οι επενδυτές αμοιβαίων που τοποθετούνται σε αμερικανικά ομόλογα να πληρώνουν βαρύ λογαριασμό για τις συναλλαγματικές διαφορές.
Πληθωριστικές πιέσεις και δημοσιονομική πολιτική
Η αγορά το 2025 είχε έντονες ανησυχίες για τη δημοσιονομική τροχιά των ΗΠΑ, καθώς το έλλειμμα αυξάνεται και η μεγάλη προσφορά νέων ομολόγων από την αμερικανική κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση του ελλείμματος πιέζει τις τιμές προς τα κάτω.
Την ίδια ώρα, οι δασμοί του Τραμπ έχουν επιδεινώσει τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Αν οι επενδυτές φοβούνται ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από τον στόχο του 2%, απαιτούν υψηλότερες αποδόσεις για να διακρατήσουν ομόλογα, γεγονός που πλήττει τις τρέχουσες τιμές των τίτλων.
Ποσοτική σύσφιξη από τη Fed
Παρά τις μειώσεις επιτοκίων, η Fed συνέχισε για μεγάλο μέρος του έτους να μειώνει τον ισολογισμό της, πουλώντας ομόλογα ή αφήνοντάς τα να λήξουν χωρίς επανεπένδυση. Αυτή η μείωση της ζήτησης από τη μεγαλύτερη κεντρική τράπεζα του κόσμου δημιουργεί πιέσεις στις τιμές των ομολόγων.
