Υπόθεση των «ρομπότ» η διάδοση συνδέσμων στο Twitter

Σε ποιο ποσοστό οι σύνδεσμοι (links) που περιλαμβάνονται σε tweets και παραπέμπουν σε δημοφιλείς ιστοσελίδες, δημοσιεύονται από αυτοματοποιημένους λογαριασμούς (bots) και όχι από ανθρώπους;

Στο ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει το αμερικανικό ερευνητικό κέντρο PEW το οποίο διενήργησε έρευνα στο πλαίσιο της ευρύτερης συζήτησης που βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ, σχετικά με τις συνήθειες των Αμερικανών ως προς τις ειδήσεις, την έννοια της online ανταλλαγής απόψεων και την επικράτηση των «ψευδών ειδήσεων» στο διαδίκτυο.

Παρά το γεγονός ότι η έρευνα αυτή δεν αφορά τους Έλληνες και τις συνήθειές τους στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα συμπεράσματά της έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μπορούν να προκαλέσουν έναν ευρύτερο προβληματισμό.

Προκειμένου να διενεργήσει την έρευνα, το PEW Research Center χρησιμοποίησε έναν κατάλογο 2.315 από τους πιο δημοφιλείς ιστότοπους και εξέτασε τα περίπου 1,2 εκατομμύρια tweets (που στάλθηκαν από τους χρήστες της αγγλικής γλώσσας) τα οποία περιελάμβαναν συνδέσμους με αυτούς τους ιστότοπους, κατά την περίοδο από 27 Ιουλίου έως 11 Σεπτεμβρίου 2017.

Τα αποτελέσματα απεικονίζουν τον ισχυρό ρόλο που διαδραματίζουν οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί στη διάδοση συνδέσμων σε ένα ευρύ φάσμα προβεβλημένων ιστότοπων στο Twitter.

Από την έρευνα προέκυψαν ορισμένα βασικά συμπεράσματα:

- Από όλους τους ενσωματωμένους σε tweets συνδέσμους που παραπέμπουν σε δημοφιλείς ιστότοπους, 66% κοινοποιούνται από λογαριασμούς με χαρακτηριστικά κοινά μεταξύ των «bots» και όχι των ανθρώπων.

- Το ίδιο ποσοστό (66%) προκύπτει και για τουιταρισμένους συνδέσμους που παραπέμπουν σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Το μερίδιο των συνδέσμων σε tweets που δημιουργήθηκαν από «ρομπότ» είναι ακόμη υψηλότερο σε ορισμένες κατηγορίες ειδησεογραφικών χώρων. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι 89% των συνδέσμων με δημοφιλείς ιστότοπους οι οποίοι συνθέτουν ιστορίες χρησιμοποιώντας θέματα από τον ιστό, δημοσιεύονται από αυτόματες μηχανές.

- Ένας σχετικά μικρός αριθμός πολύ ενεργών «ρομπότ» έχουν την ευθύνη για ένα σημαντικό μερίδιο συνδέσμων σε σημαντικές ειδήσεις και μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η ανάλυση διαπιστώνει ότι οι 500 πιο ενεργοί λογαριασμοί «ρομπότ» είναι υπεύθυνοι για το 22% των τουιταρισμένων συνδέσμων σε ιστοσελίδες με δημοφιλή νέα και τρέχοντα γεγονότα κατά την περίοδο που πραγματοποιήθηκε η μελέτη. Συγκριτικά, οι 500 πιο ενεργοί άνθρωποι- χρήστες είναι υπεύθυνοι για ένα πολύ μικρότερο μερίδιο (εκτιμώμενο 6%) των συνδέσμων στους ίδιους ιστότοπους.

- Από τη μελέτη δεν προέκυψαν στοιχεία ότι οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί έχουν σήμερα μια φιλελεύθερη ή συντηρητική «πολιτική προκατάληψη» κατά τη διαδικασία κοινοποίησης των συνδέσμων. Αυτό προκύπτει από ανάλυση του υποσυνόλου των αμερικανικών ειδησεογραφικών ιστοσελίδων που περιέχουν πολιτικά προσανατολισμένο υλικό. Οι λογαριασμοί που θεωρήθηκαν αυτοματοποιημένοι μοιράζονται περίπου 41% των συνδέσμων με πολιτικούς ιστότοπους που απευθύνονται πρωτίστως σε φιλελεύθερους και 44% των συνδέσμων με πολιτικούς ιστότοπους που απευθύνονται κυρίως σε συντηρητικούς- μια διαφορά που δεν είναι στατιστικά σημαντική. Αντίθετα, οι λογαριασμοί «bots» μοιράζονται 57% με 66% των συνδέσμων με ιστότοπους ειδήσεων και τρέχοντων γεγονότων που προσελκύουν κυρίως ένα ιδεολογικά μικτό ή κεντρώο ακροατήριο ανθρώπων.

Ορισμένοι τύποι ιστότοπων -κυρίως εκείνοι που επικεντρώνονται στο περιεχόμενο για ενήλικες και στον αθλητισμό- μοιράζονται ένα ιδιαίτερα μεγάλο μερίδιο συνδέσμων του Twitter από αυτοματοποιημένους λογαριασμούς. Οι λογαριασμοί - «ρομπότ» ήταν υπεύθυνοι για το εκτιμώμενο 90% όλων των τουιταρισμένων συνδέσμων δημοφιλών ιστότοπων οι οποίοι επικεντρώνονταν στο περιεχόμενο για ενήλικες κατά την περίοδο της μελέτης. Για δημοφιλείς ιστότοπους με έμφαση στο αθλητικό περιεχόμενο, το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι είναι 76%. Ακολουθούν οι ιστότοποι με εμπορικό περιεχόμενο (73%), με ειδησεογραφικό περιεχόμενο (66%), με νέα για διασημότητες (62%) και οι σύνδεσμοι για ιστότοπους οργανισμών ή ομάδων (53%).

Το ποσοστό των συνδέσμων που κοινοποιήθηκαν από αυτοματοποιημένους λογαριασμούς είναι χαμηλότερο για όσους σχετίζονται με το Twitter.com (50%)- δηλαδή σύνδεσμοι που σταματούν στο Twitter και δεν ανακατευθύνουν σε κάποιον εξωτερικό ιστότοπο.

Οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί παρέχουν επίσης κάπως υψηλότερο από το μέσο ποσοστό των συνδέσμων σε ιστότοπους που δεν διαθέτουν δημόσια σελίδα επικοινωνίας ή διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για επικοινωνία με τον συντάκτη ή άλλο προσωπικό.

Περίπου 75% των συνδέσμων σε ιστότοπους χωρίς σελίδα επικοινωνίας κοινοποιήθηκαν από θεωρούμενους λογαριασμούς «bot» κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου, σε σύγκριση με 60% για ιστότοπους με σελίδα επαφών.

Απ΄ όλες τις ιστοσελίδες με ειδήσεις και τρέχοντα γεγονότα, αυτές με πολιτικό περιεχόμενο καταγράφουν τους λιγότερους συνδέσμους τους οποίους τουίταραν «ρομπότ» (57%). Το ποσοστό ανεβαίνει στο 74% όταν πρόκειται για ιστοσελίδες με ειδήσεις και τρέχοντα γεγονότα που δεν έχουν πολιτικό περιεχόμενο.