Η Ελληνική Αστυνομία, με αφορμή περιστατικά εξαπάτησης σε διάφορες περιοχές της χώρας, υπενθυμίζει στους πολίτες τις πιο συχνές μεθόδους που χρησιμοποιούν επιτήδειοι για να τους εξαπατήσουν και να τους αποσπάσουν χρήματα και παραθέτει χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή τους.
Συνήθως οι δράστες
- Εισέρχονται σε σπίτια ανυποψίαστων πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή ληστεία, εμφανιζόμενοι ως τεχνικοί (Δ.Ε.Η., συντήρησης ανελκυστήρων κ.λπ.) ή πωλητές διαφόρων ειδών ή γνωστοί συγγενικών προσώπων ή προφασίζονται εξόφληση χρέους από προγενέστερη αγορά ειδών ή ασφαλιστήριου συμβολαίου, προσεγγίζουν, κυρίως ηλικιωμένους, δήθεν ως απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και προφασιζόμενοι άμεση και επείγουσα οικονομική ανάγκη, επιδιώκουν να τους αποσπάσουν χρήματα. Συνήθως τους προσεγγίζουν κατά την έξοδο ή λίγο πριν την είσοδο στην κατοικία τους, έξω από Τράπεζες, εμπορικά καταστήματα, αγορές κ.λπ.
- Ενημερώνουν, κυρίως επαγγελματίες, ότι δήθεν εκ παραδρομής κατέθεσαν μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, ως αντίτιμο για υπηρεσία ή προϊόν που αγόρασαν από αυτούς και ζητούν την επιστροφή της διαφοράς (ισχυρίζονται συνήθως ότι, κατά την πληκτρολόγηση του ποσού «πάτησαν κατά λάθος» ένα μηδενικό παραπάνω και αντί π.χ. για 700 ευρώ κατέθεσαν 7.000 ευρώ ή αντί για 1.300 ευρώ κατέθεσαν 13.000 ευρώ). Για να αποδείξουν μάλιστα τον ισχυρισμό τους, αποστέλλουν πλαστό αποδεικτικό της κατάθεσης χρημάτων.
Επιπλέον, σε άλλες περιπτώσεις
- Τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες, προσποιούμενοι αστυνομικούς, γιατρούς, δικηγόρους κ.λπ., υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο (συνήθως τέκνο τους) έχει προκαλέσει τροχαίο ατύχημα με θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό, συνήθως ανήλικου παιδιού. Ακολούθως απαιτούν σημαντικά χρηματικά ποσά για να αποφευχθούν δήθεν επικείμενες ποινικές συνέπειες.
- Αναζητούν υποψήφιους αγοραστές για να πωλήσουν, ως «ευκαιρία», διάφορα είδη (κοσμήματα, ηλεκτρικά είδη, κινητά τηλέφωνα κ.λπ.), δήθεν μεγάλης άξιας, σε χαμηλές τιμές. Αφού «παζαρέψουν» την τιμή αρκετή ώρα, τελικά «συμβιβάζονται» σε μια όντως χαμηλή τιμή και πωλούν τα είδη, τα οποία ωστόσο είναι κατά κανόνα ευτελούς αξίας.
- Αναρτούν ή αναζητούν αγγελίες στο διαδίκτυο για δήθεν αγοραπωλησία προϊόντων ή οχημάτων και εξαπατούν πολίτες, οι οποίοι:
- ως αγοραστές, αποστέλλουν το χρηματικό αντίτιμο του προϊόντος που υποτίθεται ότι θα αγοράσουν (π.χ. μέσω e-banking, paypal κ.λπ.), χωρίς να το παραλάβουν ποτέ ή παραλαμβάνουν άλλο, ευτελούς αξίας, ενώ,
- ως πωλητές, πείθονται από τους δράστες ότι έχουν εξοφληθεί για το προϊόν που πούλησαν, κυρίως με τους ακόλουθους τρόπους:
- Τους επιδεικνύουν ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, όπου αποτυπώνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό τους ή πλαστή βεβαίωση μεταφοράς εμβασμάτων
- Τους πείθουν να εκδώσουν, μέσω εφαρμογής πιστωτικού ιδρύματος, κωδικό με το αντίτιμο της συναλλαγής. Ακολούθως τους ζητούν τον κωδικό αυτό, ισχυριζόμενοι ότι θα καταθέσουν, μέσω του κωδικού, το οφειλόμενο πόσο στο λογαριασμό τους. Όμως, στην πραγματικότητα, οι δράστες χρησιμοποιώντας τον κωδικό αυτό, κάνουν ανάληψη, μέσω ΑΤΜ, του ποσού από τον λογαριασμό του πωλητή.
Για την αποφυγή εξαπάτησης συμβουλεύουμε τους πολίτες
- Να ενημερώνετε πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος σας.
- Να μην πείθεστε εύκολα από άτομα, τα οποία σας “πλησιάζουν” ως γνωστοί συγγενικών - φιλικών προσώπων.
- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να εισέλθουν στην οικία σας.
- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να σας πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού - φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο).Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδετε σε προτροπές για συνάντηση (ραντεβού κ.λπ.).
- Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού -συγγενικού σας προσώπου, να επιδιώκετε πάντα οι ίδιοι να επικοινωνείτε τηλεφωνικά με το γνωστό-συγγενικό σας πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό σας τηλέφωνο και κατόπιν δικής σας πρωτοβουλίας και να μην δέχεστε να μιλάτε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
- Σε κάθε περίπτωση, να δηλώνετε ότι δεν πρόκειται να παραδώσετε χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί-συγγενείς σας.
Να μην δέχεστε σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να σας οδηγήσουν σε Πιστωτικό Κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
- Να μην πείθεσθε εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων που σας προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δε δίχως να δείτε πρώτα τα προϊόντα αυτά.
- Να μην πείθεστε από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχετε εσείς προηγουμένως καλέσει.
- Να μην πείθεστε όταν άγνωστοι σας ζητούν να καταβάλλετε χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα-εταιρείες για αγορά αγαθών-προσφορά υπηρεσιών. Επισημαίνεται ότι από νοσοκομεία ή από δημόσιες υπηρεσίες δεν χρησιμοποιείται η πρακτική υπάλληλοί τους να μεταβαίνουν σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους και να ζητούν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν.
- Να επαληθεύετε τις κινήσεις στους τραπεζικούς σας λογαριασμούς πριν την οποιαδήποτε συναλλαγή και να δηλώνετε ότι δεν πρόκειται να επιστρέψετε χρήματα, χωρίς προηγούμενη διασταύρωση οικονομικών στοιχείων.
- Να αποφεύγετε τη γνωστοποίηση προσωπικών οικονομικών δεδομένων (αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών, προσωπικούς κωδικούς (ΡΙΝ), αριθμούς πιστωτικών καρτών, πληροφορίες καρτών ΑΤΜ, κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών κτλ).
- Σε περίπτωση ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων σε υποψήφιο πωλητή, να διασταυρώνετε τα στοιχεία του, ως δικαιούχου του υποδεικνυόμενου λογαριασμού (Ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ.).
- Να αποφεύγετε την προκαταβολή χρημάτων σε ιδιώτες πωλητές, τους οποίους δε γνωρίζετε, ακόμη και εάν αυτοί αποκαλύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον αριθμό του τραπεζικού τους λογαριασμού.
- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν εντοπίζετε αγγελίες πώλησης οχημάτων σε δελεαστικές τιμές, ως «ευκαιρία αγοράς».
- Να αποφεύγετε, κατά προτίμηση, τις συναλλαγές με πρόσωπα τα οποία παρέχουν στοιχεία επικοινωνίας εκτός Ελλάδας.
- Να έχετε πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
- Προσπαθήστε να συγκρατήσετε τα χαρακτηριστικά των δραστών, τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), τους τηλεφωνικούς αριθμούς από τους οποίους σας καλούν ή την ηλεκτρονική διεύθυνση της αγγελίας (URL) για να βοηθήσετε το έργο των διωκτικών αρχών.
Περισσότερες συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης πολιτών υπάρχουν αναρτημένες στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας (www.hellenicpolice.gr), στην ενότητα «Οδηγός του πολίτη/Χρήσιμες συμβουλές».
Επιπλέον πληροφορίες και συμβουλές για περιστατικά ηλεκτρονικών απατών υπάρχουν στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος www.cyberalert.gr