Τράπεζες: Οι ισολογισμοί της κάθαρσης

Οι Τράπεζες ολοκλήρωσαν τις δημοσιεύσεις των αποτελεσμάτων του δ’ τριμήνου και μαζί με αυτές έκλεισαν ένα κύκλο. Σε αυτό τον κύκλο οι ισολογισμοί αποτύπωσαν τις νέες προβλέψεις και τα κεφάλαια από τις αυξήσεις της περυσινής χρονιάς με στόχο τα νούμερα να αποκτήσουν περισσότερο ποιοτική διάσταση. Συνολικά οι τράπεζες εμφάνισαν ζημιές χρήσης 8,25 δις ευρώ αλλά όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Εκεί όμως που υπήρξε σημαντική διαφοροποίηση σε επίπεδο πληροφόρησης ήταν στις τηλεδιασκέψεις όπου οι διοικήσεις έδωσαν ένα αρκετά αισιόδοξο τόνο αναφορικά με τις προοπτικές της χρήσης του 2016. Αναλυτικότερα τα κυριότερα επενδυτικά σημεία από τα αποτελέσματα του δ’ τριμήνου ήταν οι εξής:

Τα έκτακτα αποτελέσματα: Οι μη επαναλαμβανόμενες εγγραφές είχαν την τιμητική τους. Αφενός οι τράπεζες με αυτό τον τρόπο έφεραν μπροστά κόστος και αναπροσαρμογές παγίων προς πώληση σε εύλογες αξίες ώστε να μην τα βρουν μπροστά τους το 2016 αφετέρου έκαναν πιο ρεαλιστικές τις αποτιμήσεις που συμμετέχουν στο ενεργητικό τους.

Ο λόγος που υπήρξε «εμπροσθοβαρής» επιβάρυνση δεν έχει να κάνει μόνο με την «καμμένη χρονιά» αλλά με την υποχρέωση που έχουν πλέον οι τράπεζες να μετατρέπουν κάθε χρόνο ένα μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης υπέρ του κράτους σε μετοχές εφόσον δεν παρουσιάσουν κέρδη. Έτσι μεγάλες επιβαρύνσεις δέχθηκαν οι ισολογισμοί κυρίως από μη συνεχιζόμενες ή προς πώληση δραστηριότητες (Alpha bank: Βουλγαρία, FYROM – Εθνική Τράπεζα: Τουρκία, NBGI, Αστήρ – Τράπεζα Πειραιώς: Κύπρος, Αγροτική Ασφαλιστική – Eurobank: Eurolife) από προγράμματα εθελούσιας εξόδου, αναδιάρθρωση δικτύου και απομειώσεις χρεογράφων ή άλλων άξιών προς πώληση.

Η αύξηση των προβλέψεων του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων: Πλέον όλο το τεστ της ΕΚΤ έχει ενσωματωθεί στους ισολογισμούς (10,0 δις ευρώ νέες προβλέψεις) και δεν υπάρχει κάποιο υπόλοιπο ή χρωστούμενο που να θέτει θέμα αναθεώρησης της πολιτικής προβλέψεων επί του παρόντος. Οι τράπεζες ωστόσο δεν αύξησαν σημαντικά το βαθμό των προβλέψεων τους  σε σχέση με το μέγεθος των δανειακών τους χαρτοφυλακίων όσο το βαθμό της κάλυψης που έχουν ανά κατηγορία δανείων. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις οι διοικήσεις επικοινώνησαν μέσω των παρουσιάσεων προς τους αναλυτές και μια εικόνα υπερβολής σε ότι αφορά την κάλυψη που έχουν σε κατηγορίες δανείων που έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση καθώς το άθροισμα των προβλέψεων συν την αξία των καλύψεων που έχουν στα βιβλία τους υπερβαίνει κατά πολύ την αρχική ονομαστική αξία των δανείων τους.

Ακόμα και αν αυτό εκφράζεται με κάποιο υποκειμενισμό –αφού η αγορά δεν έχει ακόμα έμπρακτα τιμολογήσει την αγοραία αξία ανά κατηγορία απαιτήσεων- αφήνει ένα παράθυρο αισιοδοξίας για τους μετόχους των τραπεζών ότι θα καταφέρουν να ανακτήσουν ένα σημαντικό μέρος της αξίας των αρχικών κεφαλαίων. Και επισήμως πάνω από ένα στα τρία δάνεια έχει πλέον κοκκινίσει ενώ αν ληφθούν υπόψη οι μη εξυπηρετούμενες  εξασφαλίσεις Επισημαίνεται ότι στο δ’ τρίμηνο η Εθνική Τράπεζα δεν περιέλαβε τις προβλέψεις επισφαλών δανείων από την Τουρκία με αποτέλεσμα ο σχετικός δείκτης να προσαρμοστεί στα επίπεδα επισφαλειών που εμφανίζουν οι άλλες τρεις συστημικές τράπεζες.

Τι ειπώθηκε στις τηλεδιασκέψεις:

Εθνική Τράπεζα: Η διοίκηση στην τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές ανέφερε ότι η πώληση της Finans στο Qatari θα ολοκληρωθεί το δεύτερο τρίμηνο και αμέσως μετά η Εθνική θα χρησιμοποιήσει μέρος από το αποτέλεσμα της συναλλαγής (2,75 δις ευρώ) για να αποπληρώσει τα ακριβά CoCos (2,03 δις ευρώ) το κουπόνι των οποίων αποτελεί την πιο ακριβή μορφή κεφαλαίου (8%) σε ετήσια βάση. Για το 2016 εκφράστηκε αισιοδοξία ότι θα είναι μια κερδοφόρα χρήση με μεγαλύτερες συνεισφορές από α) έσοδα από τόκους λόγω της επερχόμενης πτώσης των προθεσμιακών καταθέσεων αλλά και της αλλαγής του μίγματος χρηματοδότησης από την ΕΚΤ (μόλις δοθεί το ελεύθερο από την ΕΚΤ για χρήση των ελληνικών εγγυήσεων στο Ευρωσύστημα) β) αύξηση στις προμήθειες λόγω της μείωσης της χρηματοδότησης που προέρχεται Πυλώνα 2 και Πυλώνα 3 και γ) στην αναδιάρθρωση κόστους λόγω μείωσης δικτύου και προσωπικού. Η «σούμα» βγάζει μια ετήσια εξοικονόμηση 210 εκατ. ευρώ στο προ προβλέψεων αποτέλεσμα. Τέλος σε ότι αφορά την διαμόρφωση νέων προβλέψεων η Εθνική Τράπεζα εκτιμά ότι το 2016 θα μείνει στα 700 εκατ. ευρώ (σχεδόν 50% μικρότερο μέγεθος από το 2014) μέγεθος που αφήνει ικανοποιητικό χώρο για να κατέβει λειτουργική κερδοφορία στην τελική γραμμή κοντά στα 200 εκατ. ευρώ. Στόχος της διοίκησης η διατήρηση της απόδοσης των κεφαλαίων άνω του 12%.

Alpha bank: Το πρόγραμμα της Alpha bank το 2016 είναι πιο βατό υπό την έννοια ότι οι κεφαλαιακές ενέργειες είναι πιο μαζεμένες και όχι καθοριστικές για την ρευστότητα όσο στις άλλες τρεις τράπεζες. Η Alpha bank φάνηκε πιο αποφασιστική στην τηλεδιάσκεψη δίνοντας πρόβλεψη για επαναλαμβανόμενο οργανικό κόστος 1 δις ευρώ το χρόνο το οποίο θα προέλθει από την μείωση του λόγου Έσοδα/Κόστος στο 47%. Το 2015 έκλεισε με οργανικό κόστος 1,3 δις ευρώ και έσοδα 2,2 δις ευρώ. Για την χρηματοδότηση η Alphabank εκτιμά ότι μπορεί να μειώσει κατά 2 δις ευρώ την χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα μέσα στην χρήση κατεβάζοντας το σχετικό δείκτη κάτω από το 15% του συνολικού ενεργητικού. Σε ότι αφορά τις προβλέψεις η μείωση κατά 10% των προβλέψεων θεωρείται  εντός των δυνατοτήτων. Στόχος η απόδοση του ενεργητικού να είναι υψηλότερη του 1% (690 εκατ. ευρώ). Αν ο στόχος αυτός είναι τόσο ευδιάκριτος τότε από το α’ τρίμηνο του 2016 θα πρέπει να δούμε κερδοφορία στον ισολογισμό της Alpha bank.

Τράπεζα Πειραιώς: Το επιτοκιακό περιθώριο εκτιμάται θα ανέλθει τουλάχιστον στο 3% το 2018 (2015: 2,2%) ενώ ο λόγος έσοδα προς κόστος θα διαμορφωθεί στο 37% κατεβάζοντας τα λειτουργικά έξοδα στα επίπεδα του 1 δις ευρώ. Η επιδιωκόμενη απόδοση ενεργητικού στοχεύει σε δείκτη 1,5% (1,3 δις ευρώ) ενώ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μέσα από διαγραφές και εκχωρήσεις θα διαμορφωθούν σε ορίζοντα τριετίας τουλάχιστον σε 17%.

Eurobank: Η αύξηση στα προ προβλέψεων αποτελέσματα θα είναι μεσαία μονοψήφια ποσοστιαία μεταβολή με χαμηλό όριο τα 1,4 δις ευρώ. Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα η τράπεζα αναμένει ότι ο σχηματισμός των νέων επισφαλειών θα περιοριστεί στα 400 εκατ. ευρώ περίπου στο μισό από τις χρήσεις του 2015 και 2014 ενώ το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα πέσει δραστικά στο 15% το οποίο σημαίνει διαγραφή 5 δις ευρώ περίπου δανείων για τα όποια έχει ήδη πάρει πρόβλεψη η Eurobank. Η προ προβλέψεων κερδοφορία αναμένεται να φθάσει το 1 δις ευρώ.

 Σε μια εβδομάδα τελειώνει το πρώτο οικονομικό τρίμηνο του 2016 και αν τα πράγματα έχουν εξελιχθεί όπως προδιαγράφηκαν στις τηλεδιασκέψεις στις αρχές Μαρτίου δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε έως την εκπνοή της προθεσμίας για την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τριμήνου για να έχουμε το πρώτο δείγμα γραφής. Ίσως η περίοδος αυτή να έρθει την εβδομάδα μετά το ελληνικό Πάσχα. Φέτος η Ανάσταση φαίνεται ότι θα έρθει και για τους πολύπαθους μετόχους των τραπεζών οι οποίοι μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις ελπίζουν να δουν επιτέλους  αριθμούς που έχουν οικονομικό νόημα για καλύτερα επίπεδα αποτιμήσεων.