Με αφορμή την 26η Ιουνίου, «Παγκόσμια Ημέρα Κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους», το Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ξεκίνησε την πρωτοβουλία «Ακούστε πρώτα – Το να ακούτε τα παιδιά και τη νεολαία είναι το πρώτο βήμα για να τους βοηθήσετε να είναι υγιείς και ασφαλείς».
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία υποστήριξης και πρόληψης ως προς τη χρήση των ναρκωτικών, η οποία βασίζεται στην επιστήμη και αποτελεί μία σημαντική επένδυση όχι μόνο για την ευημερία των παιδιών και της νεολαίας, αλλά και των οικογενειών τους όπως και των κοινοτήτων τους.
Ως κατάχρηση ουσιών αναφέρεται η επιβλαβής ή επικίνδυνη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένων του οινοπνεύματος και των παράνομων ναρκωτικών.
Η χρήση ψυχοδραστικών ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο εξάρτησης που αποτελεί μία συνισταμένη συμπεριφορικών, γνωστικών και φυσιολογικών φαινομένων που αναπτύσσονται μετά από επανειλημμένη χρήση και που συνήθως περιλαμβάνουν έντονη επιθυμία λήψης της ουσίας, δυσκολίες στον έλεγχο της χρήσης της και εμμονή στη χρήση παρά τις επιβλαβείς συνέπειες.
Μεγαλύτερη προτεραιότητα δίδεται από τον εξαρτημένο στη χρήση ναρκωτικών παρά σε άλλες δραστηριότητες και υποχρεώσεις με αποτέλεσμα την απόσυρση από την κοινωνική ζωή και την απομόνωση.
Οι πιο γνωστές ψυχοδραστικές ουσίες είναι τα οπιοειδή που προέρχονται από τη παπαρούνα του οπίου ή τα συνθετικά ανάλογα αυτών. Παραδείγματα είναι η μορφίνη και η ηρωίνη.
Ο στόχος της μέρας αυτής είναι ενημερωτικός και επιδιώκει την επαγρύπνηση του κάθε πολίτη, του κάθε γονέα, της κάθε κοινότητας στο υπαρκτό και δύσκολο θέμα των ναρκωτικών. Μέσα δε από την διαδικασία της Αγωγής Υγείας που αποτελεί το μέσο για να κάνει το άτομο και κυρίως ο εφηβικός πληθυσμός τις σωστές επιλογές επιτυγχάνεται ένα βασικό κομμάτι της πρόληψης ως προς τη χρήση των ναρκωτικών ουσιών και άλλων εξαρτήσεων όπως για παράδειγμα το κάπνισμα, το αλκοόλ κ.λπ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας:
• Σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι 69.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από υπερβολική δόση οπιοειδών.
• Υπάρχουν περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από εξάρτηση στα οπιοειδή (δηλαδή από εθισμό στα οπιοειδή). Η πλειοψηφία των ανθρώπων που εξαρτώνται από τα οπιοειδή χρησιμοποιούν παράνομα καλλιεργούμενη και παρασκευασμένη ηρωίνη, αλλά ένα αυξανόμενο ποσοστό χρησιμοποιεί συνταγογραφούμενα οπιοειδή.
• Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για την απεξάρτηση από οπιοειδή αλλά μόνο το 10% των ανθρώπων που χρειάζονται τέτοια θεραπεία την λαμβάνουν.
• Λόγω των φαρμακολογικών τους επιδράσεων, τα οπιοειδή σε υψηλές δόσεις μπορούν να προκαλέσουν αναπνευστική καταστολή και θάνατο.
• Η ένεση χρήσης ναρκωτικών αναφέρεται σε 148 χώρες, εκ των οποίων οι 120 αναφέρουν λοίμωξη από τον ιό HIV σε αυτόν τον πληθυσμό των χρηστών.
• 230 εκατομμύρια άνθρωποι ή 1 στους 20 ενήλικες εκτιμάται ότι έχουν χρησιμοποιήσει παράνομη ουσία τουλάχιστον μία φορά.
• 7 κλίνες ανά 100.000 πληθυσμού διατίθενται για τη θεραπεία διαταραχών εξ αιτίας της χρήσης ναρκωτικών και αλκοόλ.Για τη χώρα μας, σύμφωνα με την έκθεση της Ελληνικής Αστυνομίας υπάρχει πτωτική τάση των θανάτων (όπως και σε όλη την Ευρώπη). Ωστόσο η χρήση, η κατάχρηση ή ο συνδυασμός χρήσης διαφορετικών ναρκωτικών ουσιών, εξακολουθούν να είναι από τις κύριες αιτίες θανάτου στους νέους ενηλίκους.
Για το έτος 2015 έχουν αναφερθεί 94 θάνατοι από ναρκωτικά και έχουν βεβαιωθεί 46. Ερευνώνται 48 θάνατοι καθόσον εκκρεμεί η βεβαίωση –πιστοποίηση από τις αρμόδιες Αρχές. Τα στοιχεία αυτά βασίζονται στα αποτελέσματα των ιατροδικαστικών εξετάσεων και των τοξικολογικών αναλύσεων που διενεργούνται από τους αρμόδιους φορείς
