Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, νομίζουν ότι είναι απλώς θλιμμένοι. Αλλά και ακόμα περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν μεγάλη θλίψη, ανησυχούν ότι πάσχουν από κατάθλιψη. Ακριβώς επειδή έχουμε συνδέσει την κατάθλιψη με το πρωταρχικό της συναίσθημα της διάχυτης θλίψης, πολλοί απο εμάς δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε τη διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές κοινές ψυχολογικές καταστάσεις.
Αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα. Η σύγχυσή μας αυτή μπορεί να μας οδηγήσει να παραμελήσουμε μία σοβαρή πάθηση, που έχει τεράστιες επιπλοκές για τη ζωή και την υγεία μας (ή ενός αγαπημένου μας ανθρώπου) και συχνά απαιτεί φαρμακευτική αγωγή (κατάθλιψη). Ή από την άλλη πλευρά, μπορεί να αντιδράσουμε υπερβολικά σε μία φυσιολογική συναισθηματική κατάσταση (θλίψη).
Η διαφορά ανάμεσα στη θλίψη και την κατάθλιψη
Η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα. Όλοι το έχουμε βιώσει και όλοι θα το ξαναβιώσουμε. Η θλίψη συνήθως προκαλείται από ένα δύσκολο, οδυνηρό, απογοητευτικό ή προκλητικό γεγονός, εμπειρία ή κατάσταση. Εν ολίγοις, τέινουμε να αισθανόμαστε θλιμμένοι για κάτι. Αυτό σημαίνει, ότι όταν αυτό το κάτι αλλάξει, όταν ο συναισθηματικός μας πόνο εξασθενίσει, όταν προσαρμοστούμε ή ξεπεράσουμε την απώλεια ή την απογοήτευση, η θλίψη μας υποχωρεί.
Η κατάθλιψη είναι μία αντικανονική συναισθηματική κατάσταση, μία ψυχική ασθένεια, που επηρρεάζει τη σκέψη, τα συναισθήματα, τις αντιλήψεις και τη συμπεριφορά μας με διάχυτο και χρόνιο τρόπο. Όταν έχουμε κατάθλιψη αισθανόμαστε θλιμμένοι για τα πάντα. Η κατάθλιψη δεν προϋποθέτει απαραίτητα την ύπαρξη ενός δύσκολου γεγονότος ή κατάστασης, μία απώλεια ή μία αλλαγή κατάστασης ως μοχλό. Πολύ συχνά εμφανίζεται απουσία οποιασδήποτε τέτοιας κατάστασης. Η εξωτερική ζωή ενός ανθρώπου με κατάθλιψη μπορεί να είναι απολύτως εντάξει –ακόμα και ο ίδιος μπορεί να το παραδέχεται αυτό. Και παρ’ όλα αυτά, το άτομο αισθάνεται φρικτά.
Η κατάθλιψη βάζει ένα «πέπλο» επάνω από κάθε πτυχή της ζωής μας, καθιστώντας τα πάντα λιγότερο απολαύσιμα, λιγότερο ενδιαφέροντα, λιγότερο σημαντικά, λιγότερο αξιαγάπητα και λιγότερο αξιόλογα. Διαχέει την ενέργεια μας, τα κίνητρα και την ικανότητά μας να βιώνουμε χαρά, ευχαρίστηση, ενθουσιασμό, προσμονή, ικανοποίηση, σύνδεση και νόημα. Όλα τα όρια τείνουν να είναι χαμηλότερα. Γίνεται κάποιος πιο ανυπόμονος, μπορεί να εκνευρίζεται ή να θυμώνει πιο εύκολα, να μπαίνει σε σύγχυση, να έχει συναισθηματικά ξεσπάσματα και του παίρνει περισσότερο χρόνο το να ανακάμψει από όλα τα προαναφερόμενα.
Μία από τις πιο ατυχείς καταστάσεις που μπορεί να βιώνει ένας άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη, είναι οι άνθρωποι του περιβάλλοντός του να του λένε πράγματα όπως «έλα, βγες από αυτό», «μπορείς να επιλέξεις να είσαι χαρούμενος» ή «είναι όλα στο κεφάλι σου». Τέτοιες αντιδράσεις δείχνουν μία βαθιά παρανόηση της κατάστασης του ανθρώπου αυτού και το μόνο που πετυχαίνουν είναι να κάνουν τον άνθρωπο που πάσχει να αισθάνεται ακόμα χειρότερα.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης
Προκειμένου να διαγνωστεί κάποιος με κατάθλιψη, πρέπει να έχει τουλάχιστον πέντε από τα ακόλουθα συμπτώματα, για συνεχιζόμενο διάστημα τουλάχιστον δύο εβδομάδων. Η ένταση των συμπτωμάτων επίσης λαμβάνεται υπόψη. (Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρχει υποψία ότι εσείς ή κάποιος δικός σας άνθρωπος μπορεί να πάσχει από κατάθλιψη, πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό της ψυχικής υγείας για μία πραγματική διάγνωση).
- Θλιμμένη ή ευερέθιστη διάθεση την περισσότερη ώρα
- Απώλεια ή μείωση της απόλαυσης ή του ενδιαφέροντος για τις περισσότερες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που ήταν απολαυστικές ή ενδιαφέρουσες για το άτομο νωρίτερα.
- Σημαντικές μεταβολές βάρους ή όρεξης
- Δυσκολία στον ύπνο ή υπερβολικός ύπνος
- Αίσθηση αργής κίνησης ή υπερέντασης τις περισσότερες ημέρες
- Αίσθηση κούρασης, νωθρότητα και χαμηλά επίπεδα ενέργεια τις περισσότερες ημέρες
- Συναίσθημα απαξίωσης ή υπερβολική ενοχή τις περισσότερες ημέρες
- Προβλήματα στη σκέψη, τη συγκέντρωση, την εστίαση, τη δημιουργικότητα και την ικανότητα λήψης αποφάσεων τις περισσότερες ημέρες.
- Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας.
Εάν πιστεύετε ότι εσείς ή κάποιος κοντινός σας άνθρωπος είναι πιθανό να πάσχει από κατάθλιψη, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό για διάγνωση και θεραπεία.
Η κατάθλιψη είναι μία εξαιρετικά κοινή ψυχική ασθένεια και υπάρχουν πολλών ειδών μέθοδοι θεραπείας της που ωφελούν τους περισσότερους ανθρώπους, με ψυχοθεραπεία και / ή χωρίς φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με την περίπτωση.
