Σε ανοιχτή γραμμή με τη Europol και τις ξένες μυστικές υπηρεσίες, βρίσκονται οι ελληνικές αρχές, με σκοπό τον εντοπισμό Ευρωπαίων ή μη πολιτών που έχουν περάσει τη λεπτή κόκκινη γραμμή του ISIS. Σήματα με τα ονόματα και τις φωτογραφίες πιθανών μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, «δεύτερη γραμμή ελέγχου» στα αεροδρόμια με ειδικές συνεντεύξεις ανίχνευσης τζιχαντιστών, ακόμη και έκδοση ειδικού εγχειριδίου αναγνώρισης τζιχαντιστών περιλαμβάνει το σχέδιο.
Έτσι μ’ ένα βιβλιαράκι χρώματος μπλε στην τσέπη κυκλοφορούν πλέον οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ και οι συνάδελφοί τους στην Άμεση Δράση, με τη βοήθεια του οποίου θα εντοπίζουν από εδώ και στο εξής υπόπτους για εξτρεμισμό, εκκολαπτόμενους τρομοκράτες και επικίνδυνους τζιχαντιστές στην ελληνική επικράτεια.
Παράλληλα , όπως μεταδίδει το protothema, αναλύοντας κάθε δεδομένο από το δαιδαλώδες δίκτυο πληροφοριών που έχουν στήσει στα κέντρα υποδοχής, φιλοξενίας και κράτησης προσφύγων και μεταναστών και έχοντας ανοικτή την ατζέντα των πολιτιστικών εκδηλώσεων, συναυλιών και παραστάσεων του καλοκαιριού οι αρχές ασφαλείας της Ελλάδας στήνουν ένα δίχτυ αποτροπής πιθανών εξτρεμιστικών ενεργειών από τζιχαντιστές. Αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ένδειξη για τέτοιου είδους χτυπήματα στη χώρα μας εντούτοις τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί και για το λόγο αυτό εδώ και δύο μήνες οι έρευνες έχουν εντατικοποιηθεί σε όλες τις δομές και έχουν ερευνηθεί χωρίς να έχει προκύψει κάτι τουλάχιστον δέκα περιπτώσεις ύποπτων ατόμων. «Μετά το αιματηρό σκηνικό στο Μάντσεστερ και το Λονδίνο εστιάζουμε ξεχωριστά σε κάθε εκδήλωση, συναυλία ή πολιτιστικό γεγονός που συγκεντρώνει πολύ κόσμο. Η κάθε εκδήλωση αντιμετωπίζεται ως μεμονωμένη περίπτωση, αναλύονται τα δεδομένα και οι συνθήκες και ανάλογα θα λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας» αναφέρει στο protothema.gr υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, η Αντιτρομοκρατική, η Κρατική Ασφάλεια και το Λιμενικό σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις εξετάζουν ακόμη και το ενδεχόμενο προβοκάτσιας από παρακρατικές υπηρεσίες άλλων χωρών προκειμένου να πληγεί ο τουρισμός και να «τσαλακωθεί» το αίσθημα ασφαλείας στην Ελλάδα.
Οι έρευνες στα κέντρα κράτησης
Από την ώρα που έκλεισαν τα σύνορα της Ελλάδος τον Μάρτιο του 2016 και περισσότεροι από 60.000 μετανάστες εγκλωβίστηκαν στο ελληνικό έδαφος δημιουργήθηκαν υπόνοιες ότι ίσως κάποιοι προσπαθήσουν να στρατολογήσουν απελπισμένους και παράλληλα φανατικούς μουσουλμάνους στα κέντρα κράτησης για να δημιουργήσουν «μοναχικούς λύκους». Σε πρώτη φάση η Κρατική Ασφάλεια διείσδυσε σε όλα τα κέντρα κράτησης, «χαρτογράφησε» τους αρχηγούς και αυτούς που έκαναν κουμάντο στους χώρους ασκώντας επιρροή στους πρόσφυγες και τους μετανάστες για να μπορεί να αντλεί άμεσα πληροφορίες για τις κινήσεις τους.
Παράλληλα, οι αρχές ασφαλείας άρχισαν να στήνουν ένα εκτεταμένο δίκτυο άντλησης πληροφοριών με σκοπό να προσεγγιστούν και να ελεγχθούν περιθωριακά ή μεμονωμένα άτομα που εκδήλωναν περίεργη συμπεριφορά. Μάλιστα, από το περασμένο καλοκαίρι η ΕΛ.ΑΣ. υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη Europol για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την παράνομη είσοδο, διέλευση και διαμονή μεταναστών στην Ελλάδα ενώ θα έφθαναν στη χώρα μας και ένα κλιμάκιο από τους συνολικά 200 ειδικά εκπαιδευμένους αστυνομικούς σε θέματα τρομοκρατίας. Στόχος, να μπουν στα κέντρα κράτησης και φιλοξενίας του ανατολικού Αιγαίου και της ηπειρωτικής χώρας και να πραγματοποιούν δευτερογενείς ελέγχους σε όλους τους μετανάστες και πρόσφυγες που βρίσκονται στις δομές. Με τον τρόπο αυτό, εντοπίζονται άμεσα πρόσωπα που υπάγονται στην «κόκκινη» λίστα της Europol για συμμετοχή σε δίκτυα τζιχαντιστών.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα των ελληνικών αρχών ασφαλείας εντατικοποιήθηκε από τις αρχές Μαρτίου καθώς, λένε οι πληροφορίες, στρατολογήθηκαν πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στα κέντρα φιλοξενίας με σκοπό να προσεγγίζουν ομοεθνείς τους, να βολιδοσκοπούν κινήσεις και προθέσεις και το κυριότερο να εντοπίζουν φανατικούς μουσουλμάνους που δείχνουν πρόθυμοι να ενταχθούν στα εξτρεμιστικά δίκτυα των τζιχαντιστών. Από τις αρχές του χρόνου περισσότερα από δέκα άτομα κρίθηκαν ύποπτα, ανακρίθηκαν από κλιμάκια της Αντιτρομοκρατικής χωρίς όμως για κάποιο από αυτά να προκύψει κάποιο επιβαρυντικό στοιχείο.
Η Αστυνομία εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτό θα καταφέρει να βρίσκεται ένα βήμα μπροστά και να γνωρίζει αν ετοιμάζεται κάτι από πυρήνες τζιχαντιστών ή στρατολογημένους «μοναχικούς λύκους» σε ελληνικό έδαφος.
Εγχειρίδιο αναγνώρισης τζιχαντιστών
Αλλαγές στο ντύσιμο, γενειάδα, ξυρισμένο κεφάλι, τατουάζ, είναι, μεταξύ άλλων, στοιχεία της εξωτερικής εμφάνισης, που μπαίνουν στο μικροσκόπιο των διωκτικών αρχών ώστε να διακρίνουν σε πρώιμο στάδιο αποκλίνουσες συμπεριφορές, που ενδεχομένως θα μπορούσαν να οδηγήσουν ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού στον προθάλαμο της τρομοκρατίας. Πρόκειται για το βοηθητικό εγχειρίδιο θεωρητικής και πρακτικής κατεύθυνσης, που μοίρασε το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας τις τελευταίες μέρες σε 2.000 μάχιμους αστυνομικούς, στελέχη της ΕΥΠ, σωφρονιστικούς, λιμενικούς και υπαλλήλους στα hot spots, με στόχο να ενισχύσει τα αντανακλαστικά τους απέναντι σε αρχόμενα φαινόμενα εξτρεμισμού αλλά και σε ώριμες καταστάσεις παραβατικότητας. Ειδικότερα, το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας(ΚΕ.ΜΕ.Α) της Ελληνικής Αστυνομίας ολοκλήρωσε και παρέδωσε στη Διεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας το πρόγραμμα, «Δράσεις κατά της ριζοσπαστικοποίησης και του εξτρεμισμού», που αποτελούν προτεραιότητα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Συνολικά 62 εκπαιδευτές εκπαίδευσαν 130 στελέχη συναρμόδιων υπηρεσιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μυτιλήνη, Χανιά και Αλεξανδρούπολη, προχωρώντας στη έκδοση του παραπάνω οδηγού τσέπης για υπηρεσιακά στελέχη καθώς και οδηγού ενημέρωσης του κοινού. «Οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες στο εσωτερικό της χώρας διαμορφώνουν ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την ανάπτυξη του φαινομένου» ενώ η επιστροφή των «αλλοδαπών τρομοκρατών μαχητών» από τις εμπόλεμες ζώνες σε ευρωπαϊκό έδαφος «μπορεί να αποτελέσει και θρυαλλίδα για την έκρηξη ριζοσπαστικοποίησης συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στους σκοπούς του προγράμματος. Η ριζοσπαστικοποίηση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα πρόσωπο αποδέχεται την χρήση βίας για την επίτευξη πολιτικών, ιδεολογικών ή θρησκευτικών στόχων. Η πολιτική ριζοσπαστικοποίηση διακρίνεται στην ακροαριστερή-αναρχική και την ακροδεξιά ενώ η θρησκευτικά υποκινούμενη ριζοσπαστικοποίηση εστιάζεται στην ισλαμιστική τρομοκρατία.
Όπως σημειώνει ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας Θεόδωρος Χρονόπουλος, ο οποίος προέρχεται από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία, «το γεγονός ότι ριζοσπαστικοποιείται κάποιος δεν σημαίνει ότι κατ’ανάγκη θα οδηγηθεί στο βίαιο εξτρεμισμό ή ότι θα γίνει τρομοκράτης. Μπορεί να φτάσει εκεί όμως μπορεί και όχι. Ο τρομοκράτης όμως έχει περάσει από το στάδιο της ριζοσπαστικοποίησης». Σύμφωνα με τον οδηγό τσέπης για τους επαγγελματίες πρώτης γραμμής, η πυραμίδα της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης περιλαμβάνει 6 στάδια ξεκινώντας από το αίσθημα αδικίας, που διακατέχει ορισμένα άτομα. Ακολουθεί η ταύτιση με ριζοσπαστική ιδεολογία, η ένταξη σε οργάνωση, η νομιμοποίηση της βίας και η ανάληψη δράσης, ο βίαιος εξτρεμισμός, με την τρομοκρατία να αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας. Ο κ. Χρονόπουλος υπογραμμίζει ότι «αν και η διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης κυμαίνεται από 2 έως 3 χρόνια και μπορεί να φτάσει έως και τα 10 χρόνια, πλέον μέσω του διαδικτύου συντομεύεται κατά πολύ ο σχετικός χρόνος και συνεπώς ελαχιστοποιείται ο χρόνος εντοπισμού τέτοιων περιπτώσεων και παρέμβασης». Για τον λόγο αυτό, οι αστυνομικοί με επιχειρησιακά καθήκοντα επιφορτίζονται με τον εντοπισμό ενδείξεων ριζοσπαστικοποίησης σε πρώιμο στάδιο.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στον οδηγό, στα σημάδια αυτά περιλαμβάνονται η αλλαγή ονομάτων και η χρήση ψευδωνύμων, η ξαφνική υιοθέτηση διαφορετικής ενδυμασίας, η αλλαγή στην εξωτερική εμφάνιση και στη συμπεριφορά και η αλλαγή του κουρέματος-μερικό ή ολικό ξύρισμα κεφαλής. Ακολουθούν η υπερβολική ενασχόληση με βίαιες μαχητικές πολεμικές τέχνες, η αλλαγή του τρόπου διασκέδασης, η απομόνωση από την οικογένεια και τους φίλους, η αιφνίδια διακοπή του σχολείου, ο περιορισμός συναναστροφών αποκλειστικά στα άτομα συγκεκριμένης ομάδας. Στο ίδιο πλαίσιο, η συμμετοχή σε κλειστές συναντήσεις-εκδηλώσεις είτε θρησκευτικού είτε ιδεολογικού χαρακτήρα, η εντατική επίσκεψη συγκεκριμένων ιστοσελίδων, η αλλαγή στον λόγο-χρησιμοποίηση πιο βίαιου λόγου, η εξτρεμιστική ορολογία, η εξύμνηση της βίας και η κατοχή υλικού εξτρεμιστικού περιεχομένου, με τα ταξίδια σε άλλες περιοχές να εξετάζονται υπό το πρίσμα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας. «Οταν ο αστυνομικός αστυνομεύει μία συγκεκριμένη περιοχή μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να εντοπίσει κάποιες αλλαγές σε έναν άνθρωπο. Αν δηλαδή ξαφνικά ένα παιδί αρχίζει να φοράει μόνο μαύρα ρούχα, αφήνει μακρύ μούσι, ή ξυρίζει το κεφάλι του εντελώς, έχουμε να κάνουμε με παράγοντες, που πρέπει να εξεταστούν συνδυαστικά ώστε σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών να παρέμβουμε», θα πει ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας.
Όσον αφορά στο ώριμο στάδιο και στις ενδείξεις προπαρασκευής τρομοκρατικής ενέργειας ή βίαιης εξτρεμιστικής δράσης εντάσσονται τα πλαστά έγγραφα, η εύρεση δρομολογίων διαφυγής ή η κατόπτευση ενός συγκεκριμένου χώρου. Ειδικό κεφάλαιο αποτελεί η αναγνώριση συγκεκριμένων συμβόλων από τα υπηρεσιακά στελέχη είτε ως τατουάζ είτε αποτυπωμένα σε έγγραφα. Σε αυτή την έγχρωμη λίστα περιλαμβάνονται τα σύμβολα της εγχώριας και ισλαμιστικής τρομοκρατίας καθώς και άλλα σύμβολα, όπως το πεντάκτινο αστέρι, που χρησιμοποιούν κάποιες κομμουνιστικές οργανώσεις και συμβολίζει τα 5 δάκτυλα του εργάτη, η σβάστικα, άλλα ναζιστικά σύμβολα, σειρά αριθμών, όπως ο αριθμός 88, που, σημαίνει «Heil Hitler» ή ακρωνύμια, όπως η λέξη, «Orion», που θα πει, «η φυλή μας είναι το έθνος μας». Στο μεταξύ, στον οδηγό τσέπης αναλύεται και το περίφημο «φιδάκι» του Βρετανού ειδικού επί θεμάτων τρομοκρατίας και συμβούλου του υπουργείου Άμυνας της χώρας του Dave Sloggett. Η εικόνα του γνωστού επιτραπέζιου παιχνιδιού με τα φίδια και τις σκάλες αποτυπώνει κατά των Βρετανό ειδικό την προσωπική διαδρομή ενός ατόμου μέχρι να φτάσει στην ριζοσπαστικοποίηση και στον εξτρεμισμό. Οι σκάλες χρησιμοποιούνται από τα εξτρεμιστικά δίκτυα για να ωθήσουν ένα περιθωριοποιημένο άτομο να ανέβει βαθμίδα στη διαδικασία ένταξής του στο εξτρεμιστικό κίνημα ενώ τα φίδια αποτελούν τους ανασταλτικούς παράγοντες, που θέτει μια οργανωμένη πολιτεία.