Eπισκόπηση δαπανών (spending review) στα υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους ξεκινά το υπουργείο Οικονομικών, τις επόμενες ημέρες μάλιστα αναμένεται να εκδοθεί υπουργική απόφαση, με την οποία θα συστήνεται η συντονιστική επιτροπή που θα αναλάβει να «τρέξει» το spending review και σύμφωνα με πληροφορίες τα υπουργεία θα κληθούν να προσδιορίσουν τους τομείς των προϋπολογισμών τους από τους οποίους θα μπορεί να προκύψει εξοικονόμηση δαπανών έως και 10%.
Η συγκεκριμένη δράση για την κυβέρνηση θα λειτουργήσει σαν «μαξιλάρι» ώστε να μπορέσει να χρηματοδοτήσει κοινωνικές δράσεις που έχει ήδη αποφασίσει, ώστε να κατευναστεί τουλάχιστον επικοινωνιακά και το μεγάλο βάρος που έχει μετατοπιστεί στα συνήθη υποζύγια.
Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι υπάρχουν περιθώρια περιστολής δαπανών χωρίς να επηρεαστεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από το Δημόσιο. Τα οφέλη θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του 2018, καθώς η όλη εργασία σύμφωνα με την Καθημερινή αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις και έως τον Ιούνιο του 2017. Γι’ αυτό και το όποιο δημοσιονομικό όφελος προκύψει στο τέλος της διαδικασίας, δεν θα ενσωματώνεται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που αναμένεται να καταθέσει η κυβέρνηση στη Βουλή τον Σεπτέμβριο.
Το spending review θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις:
• Το 2016 σε πιλοτικό επίπεδο: Η υπουργική απόφαση για τη σύσταση της συντονιστικής επιτροπής αναμένεται να δημοσιευθεί τις επόμενες ημέρες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και από αρχές Σεπτεμβρίου θα αναλάβει δράση ελέγχοντας τις δαπάνες τριών υπουργείων. Του υπουργείου Οικονομικών, του υπουργείου Οικονομίας και του υπουργείου Πολιτισμού. Η επιλογή των τριών αυτών υπουργείων για την πιλοτική εφαρμογή της εργασίας έγινε λαμβάνοντας υπόψη ότι αντιπροσωπεύουν το 15% των εποπτευόμενων φορέων της γενικής κυβέρνησης. Επίσης, η επιλογή του υπουργείου Οικονομικών έχει και συμβολική αξία, αφού μέσω αυτού γίνονται οι πληρωμές των πολιτικών προσώπων.
• Στο πρώτο εξάμηνο του 2017 σε όλα τα υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους. Εχοντας ως βάση τα αποτελέσματα του πιλοτικού προγράμματος, το spending review θα επεκταθεί σε όλο τον δημόσιο τομέα. Οι φορείς θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει την επισκόπηση των δαπανών τους έως τον Ιούνιο, ώστε να γίνει επεξεργασία των στοιχείων και να ενσωματωθεί τον Σεπτέμβριο στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2018 το όφελος που θα έχει προκύψει, αλλά και το πώς θα αξιοποιηθεί αυτό το όφελος. Βασικός στόχος αυτή τη στιγμή του οικονομικού επιτελείου είναι οι όποιες εξοικονομήσεις προκύψουν να χρηματοδοτήσουν κυρίως το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης το οποίο υπολογίζεται ότι θα έχει κόστος 900 εκατ. ευρώ.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες των υπουργείων και των υπόλοιπων φορέων του Δημοσίου θα κληθούν, σύμφωνα με το δημοσίευμα, να απαντήσουν κατά τη διαδικασία του spending review στο ερώτημα «τι μπορούν να κάνουν για να εξοικονομήσουν μέρος των δαπανών τους». Μάλιστα, θα υπάρχουν τρία σενάρια για το «μέρος» των δαπανών που θα πρέπει να συρρικνωθούν:
• Με ποιες δράσεις εξοικονομείται το 3% των δαπανών τους για το 2018.
• Με τι μέτρα εξοικονομείται το 5%.
• Πώς μπορεί να προκύψει όφελος 10%.
Στο πλαίσιο της διεξαγωγής της επισκόπησης των δαπανών του κράτους, το υπουργείο Οικονομικών έχει ζητήσει τεχνική βοήθεια από ξένους εμπειρογνώμονες. Σύμφωνα με πληροφορίες, Βρετανοί τεχνοκράτες θα παράσχουν τεχνογνωσία για το πώς μπορεί να οργανωθεί καλύτερα η όλη προσπάθεια, τόσο εκπαιδεύοντας το προσωπικό που θα ασχοληθεί με το spending review όσο και συμβάλλοντας στην επεξεργασία των δεδομένων που θα συγκεντρωθούν.
Υπό διαπραγμάτευση είναι ακόμα το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων που θα εγγράψει η κυβέρνηση στο επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής για το 2019 και το 2020. Ωστόσο, αυτό δεν είναι το μοναδικό θέμα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα και απασχολεί αυτές τις ημέρες το οικονομικό επιτελείο. Ειδικότερα, τα θέματα στα οποία καλείται να βρει λύσεις η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είναι:
1. Η κάλυψη των περικοπών στο ΕΚΑΣ. Θεωρείται πλέον βέβαιο ότι οι δικαιούχοι δεν θα αποζημιωθούν πλήρως και η όποια αποζημίωση δεν θα είναι με μορφή μετρητών, αλλά με κάποιου είδους παροχή.
2. Εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρ. Αλεξιάδης δήλωσε χθες πως μέχρι τα τέλη Ιουλίου θα έχουν αποσταλεί περισσότερα από 6.000.000 εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ και ο φόρος θα καταβληθεί σε 5 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι από τις δοκιμαστικές εκκαθαρίσεις που κάνει το υπουργείο, προκύπτει μεγάλος φόρος για αγροτεμάχια, με την κυβέρνηση να ανησυχεί για τις αντιδράσεις που θα προκληθούν, κυρίως από την πλευρά των αγροτών.
3. Ο εξορθολογισμός των ειδικών μισθολογίων. Αν και οι αλλαγές θα έχουν «ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα» είναι βέβαιο ότι θα προκληθεί αναταραχή στις τάξεις των ενστόλων, γιατρών, δικαστικών, διπλωματικών υπαλλήλων κ.λπ.
4. Οι αλλαγές στη διοίκηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
5. Η σύσταση και στελέχωση του εποπτικού συμβουλίου του νέου υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων.
Παράλληλα, ανατροπές έρχονται το επόμενο διάστημα ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 2,5%. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές θα σκέφτονταν τη μείωση του στόχου από 3,5% σε 2,5% για το πλεόνασμα, αρκεί να υπήρχαν ριζικές τομές στο δημόσιο τομέα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, αν το ελληνικό αίτημα γίνει αποδεκτό, η κυβέρνηση θα μπορούσε να προχωρήσει σε δύσκολες αποφάσεις που αφορούν στη μείωση του αριθμού των ειδικών μισθολογίων, στην εναρμόνιση των επιδομάτων, στις αλλαγές στα μισθολογικά κλιμάκια και στη σταθεροποίηση του μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο, που μπορεί να συνεπάγεται "λουκέτο" σε φορείς ή κατάργηση θέσεων, δηλαδή, εμμέσως, απολύσεις.
Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα έβαζε απέναντι στην κυβέρνηση το δημόσιο τομέα, ειδικά τώρα που ανοίγουν και τα κρίσιμα ζητήματα των εργασιακών. Χθες ο Γ. Κατρούγκαλος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για ομαδικές απολύσεις ενώ ασκούνται πιέσεις για επιδόματα που θα οδηγούσαν σε μειώσεις μισθών.
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει έκθεση, με την οποία θα στοιχειοθετείται το αίτημα για μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος. Όπως αναφέρεται, ακόμα και αν οι στόχοι μειωθούν στα επίπεδα του 2%-3% του ΑΕΠ για διάστημα ως και 6 χρόνια, δεν προκύπτει ανάγκη η Ευρωζώνη να λάβει νέα μέτρα στήριξης της ελληνικής οικονομίας.
