Ενώ το ασφαλιστικό και η αξιολόγηση βρίσκονται στο επίκεντρο καθημερινών συζητήσεων και άτυπων διαβουλεύσεων μεταξύ Αθήνας-δανειστών, στις Βρυξέλλες παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, εκτιμώντας ότι θα αποτελέσουν σημαντική παράμετρο για την περαιτέρω υλοποίηση των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας και στην τελική διαπραγμάτευση για αναδιάρθρωση του χρέους. Ζητούμενο για το ευρωπαϊκό διευθυντήριο είναι η διασφάλιση πολιτικής και κυβερνητικής σταθερότητας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, με ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού στη βάση του δικομματισμού. Θετική εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση θεωρούν την ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, με διακηρυγμένη πρόθεση να ανανεώσει το ιδεολογικό προφίλ της και να την καταστήσει «μάχιμο» κόμμα, διατηρώντας την ενότητα της. .
Στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο οι απόψεις για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα έχουν αλλάξει. Αντί της διεύρυνσης του κυβερνητικού σχήματος με συνεργασίες κομμάτων, προτιμούν τον διπολισμό που μπορεί να δίνει στο μέλλον ισχυρές κυβερνήσεις. Εκτιμούν ότι η περαιτέρω εφαρμογή του προγράμματος και των πρόσθετων μέτρων που θα απαιτηθούν την επόμενη διετία, προϋποθέτουν την ύπαρξη ισχυρού ομοιογενούς κυβερνητικού σχήματος και μας «υπεύθυνης» αξιωματικής αντιπολίτευσης με ενισχυμένο ρόλο, που δεν θα εξαντλείται σε κινήσεις μικροκομματικής τακτικής και επικοινωνιακού εντυπωσιασμού.
Αυτό σημαίνει περαιτέρω ενδυνάμωση των δύο ισχυρών πόλων που έχουν διαμορφωθεί στο πολιτικό σύστημα, ώστε η κοινοβουλευτική πλειοψηφία και η υπερψήφιση κρίσιμων νομοσχεδίων να μην εξαρτώνται από ευκαιριακές συμπράξεις-συμφωνίες ή από τη στάση της Ενωσης Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη, και η αξιωματική αντιπολίτευση να μπορεί να πολιτεύεται χωρίς τον φόβο διαρροής ψηφοφόρων της προς μικρότερα κόμματα του ευρύτερου πολιτικοϊδεολογικού χώρου της.
Οι δυσκολίες του ΣΥΡΙΖΑ και η δυναμική της ΝΔ
Διπλωμάτες ευρωπαϊκών χωρών στην Αθήνα εκτιμούν ότι στην παρούσα φάση η κυβερνητική κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι δύσκολο έως απίθανο να διευρυνθεί, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να προσβλέπει σε μεγαλύτερη αποδοχή από το εκλογικό σώμα και την κοινωνία. Όμως η κυβέρνηση θα μπορεί να εξασφαλίζει κατά περίπτωση υποστήριξη σε σημαντικά νομοσχέδια, ενώ σε μεταρρυθμίσεις και κινήσεις αποκρατικοποιήσεων θα μπορεί να ελπίζει σε συναινέσεις από την πλευρά της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αυτό που δεν μπορεί να περιμένει στην παρούσα φάση ο Αλέξης Τσίπρας, έχει τη δυνατότητα – κατά την άποψη των Ευρωπαίων διπλωματών – να επιτύχει ο νέος πρόεδρος της ΝΔ: Διασφαλίζοντας πρωτίστως την ενότητα του κόμματος του και ενισχύοντας το φιλελεύθερο-μεταρρυθμιστικό προφίλ του, μπορεί να διευρύνει την επιρροή του, αφαιρώντας ζωτικό χώρο από το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ. Τη μεγαλύτερη πίεση θα δεχθεί το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη, καθώς οι άνευ ιδεολογικού στίγματος μεταρρυθμιστικές επαγγελίες του θα βρίσκουν καλύτερο εκφραστή, ικανό να τις υλοποιήσει ως επόμενη κυβέρνηση.
Η απειλή είναι ήδη ορατή και για το ΠΑΣΟΚ, γεγονός που εξηγεί την «πρεμούρα» της Φώφης Γεννηματά να σπεύσει να ορθώσει ιδεολογικά τείχη προς την πλευρά της «νέας» ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη, τον οποίο εμφανίζει ως γνήσιο εκφραστή νεοφιλελεύθερων απόψεων.
Στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο θεωρούν θετικές αυτές τις εξελίξεις, εκτιμώντας ότι η επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εσωκομματική αναμέτρηση αποτελεί αφετηρία αναδιάταξης του πολιτικού χάρτη, με τελικό κερδισμένο τη ΝΔ. Η περαιτέρω ενίσχυση του κεντροδεξιού πόλου θεωρείται ότι θα οδηγήσει σε «παλινόρθωση» του δικομματισμού, με προοπτική σταθερότητας του συστήματος και ανάδειξης ισχυρών κυβερνήσεων.
