Οικονομία

«Παίζει τα ρέστα της» η ΕΚΤ για διάσωση της οικονομίας


Έτοιμη να προσφέρει τονωτικές ενέσεις στην οικονομία της ευρωζώνης τον Δεκέμβριο με όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της δηλώνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς αναθεωρούνται προς το χειρότερο οι προβλέψεις για την πορεία του ΑΕΠ, χωρίς να αποκλείεται ακόμη και αρνητική μεταβολή το δ' τρίμηνο.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά την τακτική συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, το οποίο διατήρησε σταθερή τη νομισματική πολιτική, διαψεύδοντας όποιες ελπίδες υπήρχαν για μια έκτακτη παρέμβαση, η Κριστίν Λαγκάρντ ξεκαθάρισε ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να... παίξει τα ρέστα της για τη διάσωση της οικονομίας της ευρωζώνης από τις πιέσεις που ασκεί η πανδημία.

Προανήγγειλε, ειδικότερα, ότι, αφού εξετασθούν τα νεότερα στοιχεία για τον μήνα Νοέμβριο, που προβλέπεται πολύ κακός, όπως άφησε να εννοηθεί, το Συμβούλιο συμφώνησε σήμερα ομόφωνα (χωρίς αντιρρήσεις από την Bundesbank) ότι θα επαναπροδιορισθούν όλα τα επιμέρους μέτρα νομισματικής πολιτικής, δηλαδή από τα επιτόκια, που είναι σήμερα μηδενικά, ως τις αγορές ομολόγων, με το έκτακτο και το τακτικό πρόγραμμα, αλλά τις παρεμβάσεις για τη χρηματοδότηση των τραπεζών με αρνητικό επιτόκιο.

Οι παρεμβάσεις φαίνεται ότι θα είναι μεγάλες, αφού το δεύτερο κύμα της πανδημίας ανατρέπει τις προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάκαμψη της οικονομίας το δ' τρίμηνο του έτους. Μάλιστα, η Λαγκάρντ, όταν ρωτήθηκε σχετικά, τόνισε ότι σίγουρα δεν θα επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,1% σε τριμηνιαία βάση, ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξει συρρίκνωση. Για τον πληθωρισμό προέβλεψε ότι θα παραμείνει αρνητικός και τους πρώτους μήνες του 2021, δηλαδή θα βρίσκεται σε πολύ μεγάλη απόσταση από το στόχο της ΕΚΤ (κοντά αλλά όχι πάνω από 2%).

Οι μεγαλύτερες παρεμβάσεις φαίνεται ότι θα γίνουν μέσω του προγράμματος για την αγορά ομολόγων την περίοδο της πανδημίας (PEPP), το οποίο διαθέτει συνολικά «πυρομαχικά» 1,35 τρισ. ευρώ. Όπως υπογράμμισε η πρόεδρος της ΕΚΤ, όλες οι παράμετροι του προγράμματος, δηλαδή τι είδους ομόλογα αγοράζονται, από ποιες χώρες και με ποιους ρυθμούς, θα επαναπροσδιορισθούν τον Δεκέμβριο.

Η πρόεδρος της ΕΚΤ δεν απέκλεισε, μάλιστα, να γίνει έκτακτη συνεδρίαση μέσα στον Νοέμβριο των κεντρικών τραπεζιτών, εάν υπάρξει η ανάγκη να γίνουν νωρίτερα οι παρεμβάσεις στήριξης της οικονομίας.

Όπως ανακοίνωσε νωρίτερα το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ,

  • «Στο σημερινό περιβάλλον όπου οι κίνδυνοι είναι σαφώς περισσότερο καθοδικοί, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογήσει προσεκτικά τις εισερχόμενες πληροφορίες, μεταξύ άλλων τη δυναμική της πανδημίας, τις προοπτικές σταδιακής εφαρμογής εμβολίων και τις εξελίξεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Ο νέος γύρος μακροοικονομικών προβολών των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος τον Δεκέμβριο θα επιτρέψει τη διεξοδική επαναξιολόγηση των οικονομικών προοπτικών και του ισοζυγίου των κινδύνων.
  • Με βάση αυτή την επικαιροποιημένη αξιολόγηση, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αναπροσαρμόσει καταλλήλως τα μέσα που διαθέτει, ούτως ώστε να αποκριθεί στην κατάσταση όπως αυτή εξελίσσεται και να διασφαλίσει ότι οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν ευνοϊκές για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και ότι αντισταθμίζουν την αρνητική επίδραση της πανδημίας στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Με αυτόν τον τρόπο θα προαχθεί η σύγκλιση του πληθωρισμού προς επίπεδα συμβατά με την επιδίωξή του κατά τρόπο διαρκή, σύμφωνα με τη δέσμευσή του για συμμετρία».
  • Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως. Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2%, εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζει και ότι αυτή η σύγκλιση αντανακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού.
  • Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει τη διενέργεια αγορών στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme - PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.350 δισεκ. ευρώ. Αυτές οι αγορές συμβάλλουν στη χαλάρωση της συνολικής κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής, βοηθώντας έτσι να αντισταθμιστεί η προς τα κάτω επίδραση της πανδημίας στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Οι αγορές θα συνεχίσουν να διενεργούνται με ευελιξία ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες. Με αυτόν τον τρόπο το Διοικητικό Συμβούλιο θα μπορέσει να αποτρέψει αποτελεσματικά τους κινδύνους για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP τουλάχιστον μέχρι το τέλος Ιουνίου 2021 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου κρίνει ότι η κρίση του κωρονοϊού έχει λήξει. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
  • Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme - APP) θα συνεχιστούν με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως, σε συνδυασμό με τις αγορές στο πλαίσιο της πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους 120 δισεκ. ευρώ που διατίθεται προσωρινά μέχρι το τέλος του έτους. Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής του και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.
  • Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει επίσης να παρέχει άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργεί. Πιο συγκεκριμένα, η τρίτη σειρά στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ III - TLTRO III) εξακολουθεί να αποτελεί ελκυστική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, στηρίζοντας τη χορήγηση τραπεζικών δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.