Ένα νέο, πολυεπίπεδο πλαίσιο προστασίας και στήριξης για οφειλέτες – ιδιώτες και επιχειρήσεις – ενεργοποιεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μετά την ψήφιση των διατάξεων για τις πτωχεύσεις και τη διαχείριση ιδιωτικού χρέους στο νομοσχέδιο των Ιδρυμάτων και των Σχολαζουσών Κληρονομιών.
Οι ρυθμίσεις, που τίθενται σε ισχύ από τη Δευτέρα, εισάγουν δύο μεγάλες τομές:
- απαλλαγή από ποινικές διώξεις για όσους κηρύσσουν πτώχευση και
- κρατική χρηματοδότηση μέσω voucher για επαγγελματίες που βρίσκονται σε κίνδυνο αφερεγγυότητας.
Πλήρης απαλλαγή από τις διώξεις με τη δημοσίευση της πτώχευσης
Η νέα διάταξη, η οποία ενσωματώνεται ως άρθρο 198Α στον ν. 4738/2020, αλλάζει ριζικά το τοπίο για όσους βρέθηκαν σε οικονομικό αδιέξοδο. Από τη στιγμή που δημοσιεύεται η δικαστική απόφαση πτώχευσης ή που καταχωρείται ο οφειλέτης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, αναστέλλεται αυτόματα κάθε ποινική δίωξη για χρέη προς Εφορία και ΕΦΚΑ.
Η ρύθμιση καλύπτει τόσο τα αδικήματα μη καταβολής οφειλών προς το Δημόσιο όσο και τις καθυστερήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές. Αν ο οφειλέτης ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία της πτώχευσης –συνήθως εντός 1 έως 3 ετών– και απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του, το αξιόποινο εξαλείφεται οριστικά, διαγράφεται δηλαδή ακόμη και από το ποινικό του μητρώο.
«Το κράτος επιλέγει να μην ποινικοποιεί την οικονομική δυσκολία» δήλωσε στη Βουλή ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης, υπογραμμίζοντας ότι η διάταξη προσφέρει μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία σε επαγγελματίες που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους λόγω των συνθηκών.
Voucher για πρόληψη υπερχρέωσης – Στήριξη από ειδικούς συμβούλους
Το δεύτερο μεγάλο εργαλείο του νέου πλαισίου αφορά την έγκαιρη παρέμβαση πριν από την οικονομική κατάρρευση. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας, το κράτος θα χορηγεί δωρεάν voucher σε επαγγελματίες που εντοπίζεται ότι βρίσκονται σε κίνδυνο αφερεγγυότητας.
Το πρόγραμμα στηρίζεται στον Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης, ένα σύστημα συνεχούς παρακολούθησης των οικονομικών δεικτών.
Όταν εμφανίζονται «κόκκινα σημάδια», ο επαγγελματίας θα μπορεί να υποβάλει αίτηση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και να λάβει την επιταγή.
Με το voucher θα έχει πρόσβαση σε:
-
οικονομικές συμβουλές και εργαλεία διάσωσης,
-
νομική υποστήριξη για ρυθμίσεις οφειλών,
-
ψυχολογική ενδυνάμωση και mentoring, αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά το κράτος ότι ο παράγοντας «πίεση και άγχος» αποτελεί πραγματικό εμπόδιο για την ανάκαμψη μιας επιχείρησης.
Η προσέγγιση αυτή στοχεύει στην ολιστική στήριξη του επαγγελματία, τόσο επιχειρησιακά όσο και ανθρώπινα, ώστε να καταφέρει να επαναφέρει την επιχείρηση σε τροχιά βιωσιμότητας.
Ρύθμιση για τους ευάλωτους οφειλέτες και τις κρατικές συνεισφορές κατοικίας
Με ειδική διάταξη (άρθρο 179), προβλέπεται ότι όταν ένας ευάλωτος οφειλέτης επιλέξει να ενταχθεί στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και υπογράφει νέα σύμβαση που διασφαλίζει τη διατήρηση της κατοικίας του, διακόπτεται αυτόματα η προηγούμενη κρατική επιδότηση που λάμβανε για το σπίτι του.
Ο στόχος είναι να αποφευχθεί η διπλή επιδότηση για τον ίδιο λόγο και να προστατευτεί ο οφειλέτης από μελλοντικές απαιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
Ένα νέο πλαίσιο για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Οι νέες ρυθμίσεις συνθέτουν ένα σύγχρονο πλαίσιο διαχείρισης ιδιωτικού χρέους:
-
δίνουν «καθαρή έξοδο» από την ποινική ομηρία στους όσους οδηγήθηκαν σε πτώχευση,
-
προσφέρουν εργαλεία πρόληψης και επανένταξης πριν γίνει η ζημιά μη αναστρέψιμη,
-
και διαμορφώνουν ένα πιο δίκαιο σύστημα για τους ευάλωτους οφειλέτες.
Πρόκειται για ένα μοντέλο που φιλοδοξεί να περιορίσει τα αδιέξοδα, να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και να αποτρέψει τη δημιουργία νέων κύκλων υπερχρέωσης, σε μια συγκυρία όπου η οικονομική πίεση παραμένει ισχυρή σε πολλούς κλάδους της αγοράς.
