Σε νέο ορόσημο-σοκ πέρασε το χρέος των ΗΠΑ σε κρατικά ομόλογα, υπερβαίνοντας τα 30 τρισ. δολάρια, με την εκρηκτική αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης να απειλεί πλέον να επισκιάσει κάθε προσπάθεια δημοσιονομικού ελέγχου.
Το ομοσπονδιακό χρέος των ΗΠΑ σε κρατικά ομόλογα (Treasuries) ξεπέρασε για πρώτη φορά το όριο των 30 τρισ. δολαρίων, καταγράφοντας άνοδο 0,7% τον Νοέμβριο και φτάνοντας τα 30,2 τρισ. σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Η αύξηση έρχεται ως αποτέλεσμα της πρωτοφανούς δανειακής έκρηξης της περιόδου της πανδημίας και της μετέπειτα σκλήρυνσης της νομισματικής πολιτικής, που έχει εκτινάξει το κόστος των τόκων.
Η περίοδος της Covid-19 αποτέλεσε σημείο καμπής για τις αμερικανικές δημοσιονομικές ισορροπίες: Μόνο το 2020, η αμερικανική κυβέρνηση άντλησε 4,3 τρισ. δολάρια μέσω έκδοσης Treasuries για να χρηματοδοτήσει δαπάνες στήριξης, οδηγώντας το έλλειμμα σε ιστορικά επίπεδα άνω των 3 τρισ. δολαρίων.
Παρά τη μετέπειτα συρρίκνωση του ελλείμματος, στα 1,78 τρισ. δολάρια για το οικονομικό έτος 2025, με στήριξη από τα αυξημένα έσοδα δασμών, η εξίσωση δεν βγαίνει. Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους εκτινάχθηκε στα 1,2 τρισ. δολάρια, ξεπερνώντας κάθε άλλη δημοσιονομική πίεση.
Όπως σημειώνει ο Guneet Dhingra, επικεφαλής στρατηγικής επιτοκίων στις ΗΠΑ στη BNP Paribas, η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ δαπανών και εσόδων διαρκεί εδώ και δύο δεκαετίες. «Μετά την πανδημία, το βάρος έγινε ακόμη μεγαλύτερο, καθώς ο δανεισμός πραγματοποιήθηκε με πολύ υψηλότερα επιτόκια», εξηγεί.
Την ίδια εκτίμηση συμμερίζεται και ο Jason Williams της Citigroup, τονίζοντας ότι τα έσοδα από δασμούς, ακόμη και στο εύρος των 300-400 δισ. δολαρίων, υπολείπονται σημαντικά των τόκων: «Βρισκόμαστε σε κινούμενη άμμο. Τα δασμολογικά έσοδα απλώς επιβραδύνουν τον ρυθμό βύθισης, δεν ανατρέπουν τη δυναμική» τόνισε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο Bloomberg.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει διατηρήσει σταθερά τα μεγέθη των μακροπρόθεσμων εκδόσεων τα τελευταία δύο χρόνια, ωστόσο το υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζει πως ενδέχεται να χρειαστούν μελλοντικές αυξήσεις.
Η συνολική εθνική οφειλή της χώρας έφτασε τα 38,4 τρισ. δολάρια τον Νοέμβριο, περιλαμβάνοντας και υποχρεώσεις προς ταμεία όπως το Social Security και τους κατόχους Savings Bonds. Το ισχύον ανώτατο όριο του χρέους βρίσκεται στα 41,1 τρισ.
Καθώς το κόστος εξυπηρέτησης απορροφά όλο και μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού, η Ουάσιγκτον καλείται να διαχειριστεί μια δυναμική που τείνει να αυτοτροφοδοτείται, με τους αναλυτές να προειδοποιούν ότι η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας μπαίνει σε μια νέα περίοδο αβεβαιότητας.