«Η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών σηματοδοτεί την έναρξη της μάχης κατά των στρατηγικών κακοπληρωτών, όσων διαθέτουν εισοδήματα και μεγάλη ακίνητη περιουσία, αλλά επιλέγουν να μην πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους», τονίζει επιτελικό στέλεχος συστημικής τράπεζας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την επικείμενη έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτηριστική ήταν και η παρέμβαση πριν μερικές ημέρες του προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και προέδρου της Eurobank Νικόλαου Καραμούζη, μέσω του λογαριασμού στο twitter για το επίκαιρο ζήτημα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, που δίνει το στίγμα των αποφάσεων οι οποίες έχουν ληφθεί σε κεντρικό επίπεδο από τις τράπεζες, σε συνεννόηση με την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς, για την μάχη κατά των στρατηγικών κακοπληρωτών: «To 2009 έγιναν 58.849 πλειστηριασμοί, μηδέν αντίδραση! Το 2017 έγιναν 6.900, με πολλαπλάσια NPLs, και υπήρξαν έντονες αντιδράσειs. Χωρίς πλειστηριασμούς, συνεπείς πελάτες αδικούνται, στρατηγικοί κακοπληρωτές πίνουν στην υγεία των κορόϊδων, υπονομεύοντας τράπεζες, χρηματοδότηση, οικονομία, ανάκαμψη. Ποιος ωφελείται;».
Η διάσταση του προβλήματος
Το μέγεθος, άλλωστε, του προβλήματος δεν επιτρέπει κανένα εφησυχασμό και η προσπάθεια θα διαρκέσει χρονικά πολύ και δεν θα είναι εύκολη, επισημαίνουν, τραπεζικά στελέχη. Τα νούμερα, εξάλλου, είναι χαρακτηριστικά. Οι ελληνικές τράπεζες σήμερα, με βάση τα αποτελέσματα του δευτέρου τριμήνου του 2017, έχουν 102 δισ. ευρώ σε NPEs (μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα), 73 δισ. ευρώ NPLs (δάνεια σε οριστική καθυστέρηση), επί συνόλου δανειακού χαρτοφυλακίου προς τον ιδιωτικό τομέα ύψους 190 δισ. ευρώ. Tα μισά, δηλαδή, από τα συνολικά δάνεια ανήκουν στην κατηγορία είτε των NPLs είτε των NPEs, τα οποία εμπίπτουν επίσης κατά την ευρεία του όρου έννοια στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Για την αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου όγκου προβληματικών δανείων, όπως έχει αναφέρει πρόσφατα ο κ.Καραμούζης, οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες έχουν ήδη διενεργήσει προβλέψεις 53 δισ. ευρώ, καλύπτοντας κατά μέσο όρο το 50% των NPEs και το 69% των NPLs. Τα ποσοστά αυτά κάλυψης είναι πάνω από το μέσο όρο των λοιπών χωρών της Ευρωζώνης.
Περίπου 60% των NPEs εξασφαλίζονται με εμπράγματη ασφάλεια επί ακινήτων, τα οποία αποτιμώνται σήμερα σε πολύ χαμηλές τιμές (κάποια από αυτά σε τιμές κατά 40% χαμηλότερες από τα υψηλά επίπεδα που είχαν στην αρχή της κρίσης).
Επίσης, και σε αντίθεση με τις ιταλικές τράπεζες, οι ελληνικές έχουν υψηλά επίπεδα εσόδων προ προβλέψεων, στα 4,2 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2017. Αυτό, όπως είπε, είναι ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, γιατί σε ένα ορίζοντα τριετίας αυτό σημαίνει ένα πρόσθετο απόθεμα ύψους 12,6 δισ. ευρώ προβλέψεων για NPEs/NPLs, χωρίς να επηρεαστεί η κεφαλαιακή βάση των ελληνικών τραπεζών.
Θετικό κρίνεται πάντως το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες διατηρούν ακόμα και σήμερα δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier1 μεταξύ των υψηλοτέρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση: στο 17,2% κατά μέσο όρο, ή 33 δισ. ευρώ κεφάλαια, ενώ ακόμη και με όρους πλήρους εφαρμογής της CRDIV (fully loaded) ο δείκτης αυτός είναι 16,3%. Επομένως, διαθέτουν έναν από τους υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας - και πάλι μεταξύ των υψηλοτέρων στην Ευρωζώνη. Έτσι, οι ελληνικές τράπεζες διατηρούν ένα σημαντικό κεφαλαιακό απόθεμα - σημαντικά υψηλότερο από το ελάχιστο που προβλέπει ο SSM (12,25%).
Η δέσμευση για κοινωνική ευαισθησία
Η μεγάλη σε χρονική διάρκεια και ένταση «μάχη», για την μείωση των κόκκινων δανείων που θα σηματοδοτήσει και την προσπάθεια των τραπεζών να επανέλθουν πλήρως στις πραγματικές τους τραπεζικές λειτουργίες, με βασική την χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, όπως έχουν δημόσια δεσμευτεί οι τράπεζες, θα γίνει με προσεκτικά βήματα και πάνω από όλα με κοινωνική ευαισθησία, ώστε να προστατευθούν όσοι πραγματικά έχουν πρόβλημα.
Οι τράπεζες, έχουν κατ' επανάληψη αναφέρει διοικητικά στελέχη τους, δεν έχουν κανένα λόγο να στραφούν κατά των αδύναμων δανειοληπτών, ούτε και έχουν ως στόχο τα μικρής αξίας ακίνητα, που έχουν μεγάλη, μεν, σημασία για τους πολίτες, περιορισμένη δε, οικονομική αξία για τις ίδιες. Μάλιστα, όλη την περίοδο της κρίσης στάθηκαν δίπλα στους συνεπείς δανειολήπτες, επισημαίνουν και υπογραμμίζουν ότι είναι και θέμα δικαιοσύνης απέναντι στους συνεπείς δανειολήπτες να εντοπιστούν οι περιπτώσεις των στρατηγικών κακοπληρωτών και να εφαρμοστεί ως προς αυτούς ο νόμος, έχουν αναφέρει τραπεζικά στελέχη.
Προγράμματα ρυθμίσεων για όσους πραγματικά αντιμετωπίζουν πρόβλημα
Παράλληλα, με την προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων οι τράπεζες επεξεργάζονται και ήδη έχουν προσφέρουν νέες λύσεις για όσους πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα και αδυναμία αποπληρωμής των δανειακών τους υποχρεώσεων, λόγω των αρνητικών συνεπειών της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης.
Οι νέες αυτές λύσεις για την εγχώρια τραπεζική αγορά εστιάζονται κυρίως στο τομέα της στεγαστικής πίστης και είναι προς όφελος και των δύο πλευρών και προκύπτουν μετά από συνεργασία μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας.
Έχει προηγηθεί από τις τράπεζες σε βάθος προετοιμασία για την λειτουργία δομών εντός των τραπεζικών καταστημάτων σε συνεννόηση με τις κεντρικές υπηρεσίες προκειμένου η εξυπηρέτηση των δανειοληπτών που πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα και συνεργάζονται με την τράπεζα τους να γίνεται με γρήγορες διαδικασίες ώστε να έρθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
