Οικονομία

Οι εξαγωγές μειώθηκαν 11,3% στο 10μηνο


Την αντοχή και την ευελιξία τους απέδειξαν για ακόμη μια φορά οι Ελληνικές εξαγωγές εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, διατηρώντας το θετικό πρόσημο και τον Οκτώβριο (+4,1%), όπως αναφέρει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγών στο σημείωμα του για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών.

Μέσα από την ενδυνάμωση της παρουσίας στις υφιστάμενες αλλά και την επέκταση σε νέες αγορές, οι Έλληνες εξαγωγείς κατάφεραν να συγκρατήσουν τις απώλειες από το τεράστιο πλήγμα που εξακολουθεί να υφίσταται το παγκόσμιο εμπόριο από τις επιπτώσεις του «δεύτερου κύματος» της πανδημίας. Οι κλάδοι που ξεχώρισαν με τις επιδόσεις τους ήταν τα χημικά (+16,7%), τα τρόφιμα και ζώντα ζώα (+12,6%) και τα βιομηχανικά προϊόντα (+14,7%).

Στα θετικά στοιχεία που προκύπτουν είναι και η σημαντική μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο κατά 30% τον Οκτώβριο, ως αποτέλεσμα της κάμψης των εισαγωγών στο ίδιο διάστημα κατά 16,7%.

Παρά τη δυσμενή συγκυρία και τις προκλήσεις που υπάρχουν στο διεθνές περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός πως η Πολιτεία εμφανίζεται αποφασισμένη να στηρίξει έμπρακτα τις ελληνικές εξαγωγές, μέσα από ένα Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Εξωστρέφειας με 85 δράσεις. Κάτι που ανακοίνωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στο πρόσφατο Συνέδριο που συνδιοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων με το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο της Νέας Υόρκης, με τίτλο «Exports turn Crisis into Opportunity».

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, αφού εξήρε το έργο και τη συνεισφορά του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων υπογράμμισε την ανθεκτικότητα και την ευελιξία που επιδεικνύουν οι ελληνικές εξαγωγές ακόμη και μέσα στην πανδημία, κάνοντας μάλιστα λόγο για έναν «μικρό άθλο» ενώ τόνισε πως αποτελεί εθνική στόχευση η αύξηση της συμμετοχής των εξαγωγών στο ΑΕΠ από 38% σήμερα σε 48% μέχρι το 2023.

Επιπλέον, στο ίδιο Συνέδριο που αποτέλεσε σταθμό για τον επιχειρηματικό κόσμο, κορυφαίοι Υπουργοί της Κυβέρνησης, και συγκεκριμένα ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης, ο Υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, ο Υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστας Φραγκογιάννης, ανέπτυξαν τα μέτρα που έχουν δρομολογήσει καθώς και νέα μέτρα που σχεδιάζουν να αναλάβουν το επόμενο διάστημα για τη διευκόλυνση του έργου των Ελλήνων Εξαγωγέων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ πτωτική είναι η πορεία των εξαγωγών κατά το μήνα Οκτώβριο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 228,5 εκατ. ευρώ ή κατά -7,9% και ανήλθαν σε 2,68 δισ. ευρώ έναντι 2,91 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των  πετρελαιοειδών,  η εικόνα που παρουσιάζεται είναι τελείως διαφορετική, γεγονός που επιβεβαιώνει την πολύ μεγάλη σημασία που διαδραματίζει η τεράστια πτώση των ελληνικών εξαγωγών πετρελαιοειδών και καυσίμων κατά 38,9%. Οι εξαγωγές αγαθών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, ανήλθαν στα 2,21 δισ. ευρώ από 2,12 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 85,9 εκατ. ευρώ ή κατά 4,1%.

Σημαντική υποχώρηση καταγράφεται για τις εισαγωγές τον Οκτώβριο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 830,7 εκατ. ευρώ ή κατά -16.9% και ανήλθαν σε 4,08 δισ. ευρώ έναντι 4,91 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 3,50 δισ. ευρώ από 3,78 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν κατά 278,7 εκατ. ευρώ ή κατά -7,4%.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σε μεγάλο βαθμό τον Οκτώβριο του 2020 κατά 364,6 εκατ. ευρώ, ή κατά -30%, στα -1,40 δισ. ευρώ από -2,01 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα επίσης μειώθηκε, στα -1,29 δισ. ευρώ από -1,66 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 364,6 εκατ. ευρώ ή κατά -22%.

Η μείωση των εξαγωγών (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) και κατά τον Οκτώβριο, ως συνέχεια της πτωτικής πορείας των προηγούμενων μηνών, οδηγεί σε σημαντική μείωση τις εξαγωγές της χώρας για τους πρώτους δέκα μήνες του 2020. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου μειώνονται κατά 3,18 δισ. ευρώ ή κατά -11,3% και ανήλθαν σε 25,03 δισ. ευρώ από 28,22 δισ. ευρώ. 

Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την πανδημία και τις επιπτώσεις της, οι εξαγωγές για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου κινούνται ανοδικά σε σχέση με το 2019, στα 19,66 δισ. ευρώ από 19,32 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένες κατά 346,8 εκατ. ευρώ ή κατά 1,8%.

Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στο δεκάμηνο Ιανουαρίου –Οκτωβρίου 2020 μειώθηκαν κατά περίπου 6,80 δισ. ευρώ ή κατά -14,5%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 40,09 δισ. ευρώ έναντι 46,89 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν στα 32,54 δισ. ευρώ από 34,60 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 2,06 δισ. ευρώ ή κατά -5,9%.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2020 μειώθηκε κατά 3,61 δισ. ευρώ ή κατά -19,3%, στα -15,06 δισ. ευρώ από -18,67 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -12,88 δισ. ευρώ από -15,28 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 2,40 δισ. ευρώ ή κατά -15,7%.

Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή

Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Οκτώβριο του 2020, παρατηρείται μείωση των αποστολών τόσο προς την ΕΕ όσο και  προς τις Τρίτες Χώρες. Συγκεκριμένα, η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι μειωμένη προς τις Χώρες της ΕΕ κατά -7,7% και η πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, είναι της τάξης του -8%. Όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν αύξηση προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 3,3% και μεγαλύτερη ενίσχυση προς τις Τρίτες Χώρες κατά 5,3%.

Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο του 55,5% σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2019 όπως και προς τις Τρίτες Χώρες που διαμορφώθηκε στο 44,5%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 62,7% και των τρίτων χωρών στο 37,3%.

Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2020, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι ελαφρά μειωμένη προς τις Χώρες της ΕΕ (-2,4%) και με σημαντική πτώση προς τις Τρίτες Χώρες (-21,1%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις Χώρες της ΕΕ κατά 3,8% και μικρή μείωση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -1,7%.

Η πορεία ανά κλάδο

Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Οκτώβριο του 2020 φαίνεται να διατηρείται σημαντική διαφοροποίηση σε κλάδους όπου ενισχύονται οι εξαγωγές -και συνετέλεσαν στη συγκράτηση της συνολικής πτώσης- και κλάδους που υποχωρούν σε μεγάλα ποσοστά, επηρεαζόμενοι περισσότερο από τις επιπτώσεις της πανδημίας και της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας.

Αύξηση παρουσίασαν οι εξαγωγές της κατηγορίας Χημικά (16,7%), των Βιομηχανικών (14,7%), των Τροφίμων & Ζώων Ζώντων (12,6%) και των Ποτά & Καπνός (6,7%). Πολύ μεγάλη άνοδο κατέγραψαν οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας Εμπιστευτικά Προϊόντα (32,1%).

Από την άλλη, οι εξαγωγές των Πετρελαιοειδών συνεχίζουν να υποχωρούν σε μεγάλο βαθμό (-38,9%) και να επιδρούν καθοριστικά στη συνολική εικόνα των εξαγωγών. Μειώσεις των εξαγωγών καταγράφονται και στους κλάδους των Λαδιών (-18,1%), Διαφόρων Βιομηχανικών (-9,3%), Μηχανημάτων (-9,1%) και Πρώτων Υλών (-6,6%).

Εξετάζοντας το δεκάμηνο Ιανουαρίου–Οκτωβρίου του 2020, σημαντική άνοδο καταγράφουν οι κλάδοι των Βιομηχανικών (+18,2%). Μικρότερη αύξηση εξαγωγών εμφανίζει η κατηγορία Ποτά & Καπνός (8,1%) και των Χημικών (+5,4%) ενώ οριακά αυξημένες σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2019, καταγράφονται οι εξαγωγές των Τροφίμων & Ζώων Ζώντων (1,6%) και των Λαδιών (1,8%).
Στον αντίποδα, πολύ μεγάλη πτώση σε σχέση με τις εξαγωγές του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, σημείωσε ο κλάδος των Πετρελαιοειδών/Καυσίμων (-40%), η οποία βέβαια σε σημαντικό βαθμό καθορίζεται από τη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Αξιοσημείωτες μειώσεις καταγράφουν οι εξαγωγές των Διαφόρων Βιομηχανικών προϊόντων (-15,5%) και των Πρώτων Υλών (-15,2%).