Την θέση πως ο έλεγχος της πολυσυζητημένης λίστας που φέρει το όνομα του πρώην υπουργού Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας Μπόργιανς, δεν είχε τα ανα-μενόμενα αποτελέσματα, εξέφρασε ο Μπόγιαρνς, επισημαίνοντας πως τα εισπραχθέ-ντα ήταν τελικά πολύ λιγότερα.
Ειδικότερα, η λεγόμενη λίστα Μπόργιανς εστάλη στην Ελλάδα το Νοέμβριο του 2015, έ-πειτα από πρωτοβουλία του τότε υπουργού Οικονομικών του κρατιδίου της Βόρειας Ρη-νανίας-Βεστφαλίας (ΒΡΒ) Νόρμπερτ-Βάλτερ Μπόργιανς, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στην αγορά CD από την Ελβετία με ονόματα πιθανών Γερμανών φοροφυγάδων. Η πρώ-τη του προσπάθεια, το 2012, να ευαισθητοποιήσει τις ελληνικές αρχές για τα ελληνικά ονόματα που τυχαίως περιείχαν οι λίστες που είχε αγοράσει, δεν είχε καρποφορήσει.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αντίθετα, αντιμετώπισε εξαρχής το θέμα διαφορετικά, δίνοντας προτεραιότητα στον έλεγχο των υποθέσεων. Παρά ταύτα όμως ο έλεγχος αυτός δεν έ-φερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Η λίστα Μπόργιανς περιλαμβάνει 10 χιλιάδες περίπου δεδομένα επιχειρήσεων και φυ-σικών προσώπων με καταθέσεις ύψους 6,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η «Καθημερινή» στις αρχές Μαρτίου, αν και είχε ξεκινήσει έλεγχος σε 333 υποθέσεις, ολοκληρώθηκαν μόλις 135. Το ποσό που βε-βαιώθηκε από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν ανήλθε σε 115 εκατομμύρια ευρώ, ενώ στα δημόσια ταμεία μπήκαν μόλις 16,8 εκατομμύρια ευρώ.
Μπόργιανς: Ήλπιζα σε περισσότερα
Φυσικά και οι προσδοκίες από τη λίστα ήταν μεγαλύτερες, παραδέχεται ο άνθρωπος που τις παρέδωσε στην Ελλάδα, Νόρμπερτ-Βάλτερ Μπόργιανς σε αποκλειστική του συ-νέντευξη προς την Deutsche Welle: «Όταν δίνεις μια βάση δεδομένων με καταθέσεις άνω των έξι δισ., πρέπει να γνωρίζεις ότι δεν είναι όλοι παράνομοι σε αυτή τη λίστα. Υπό αυτή την έννοια, δεν περίμενα να εισπραχτούν έξι δισ. ευρώ. Ωστόσο τα εισπρα-χθέντα 16 εκατομμύρια είναι ένας πολύ μικρός αριθμός.
Και φυσικά ήλπιζα ότι όλοι εκείνοι που φοροδιέφυγαν, θα επέστρεφαν τα χρήματα αυ-τά στα δημόσια ταμεία. Είναι κάτι που προκαλεί πάντα απογοήτευση. Αυτό όμως δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, ισχύει και για εμάς. Όταν όλοι εκείνοι που πράγματι κάνουν βρωμοδουλειές καταφέρνουν να γλιτώσουν με τη βοήθεια ακριβοπληρωμένων συμβού-λων και δικηγόρων, τότε αυτό προκαλεί φυσικά οργή. Και γι' αυτό ήλπιζα εντέλει το πο-σό να ήταν μεγαλύτερο».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η λίστα Μπόργιανς περιλαμβάνει και ονόματα ανθρώπων ή επιχειρήσεων που δεν φοροδιαφεύγουν. Υπάρχουν σίγουρα και άλλοι λόγοι για να με-ταφέρει κανείς την περιουσία του σε ελβετικές τράπεζες, αυτοί όμως είναι εξαιρετικά λίγοι, σύμφωνα με τον πρώην υπ. Οικονομικών της ΒΡΝ.
«Η Ελβετία καταβάλλει σχετικά μικρά επιτόκια και επιβάλλει υψηλά τέλη. Δεν υπάρχουν λοιπόν πολλοί λόγοι για να μεταφέρει κανείς τα χρήματά του στην Ελβετία, εκτός κι αν είναι να σου αποφέρει κάποιο κέρδος[…]».
Εκτιμάται ότι τα ποσά που εισπράχθηκαν τόσο από τη λίστα Μπόργιανς όσο και από τη λίστα Λαγκάρντ δεν πρόκειται να αυξηθούν σημαντικά, διότι το μεγαλύτερο μέρος των λιστών έχει παραγραφεί βάσει πρόσφατων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατεί-ας. Αυτό όμως δεν συνιστά ελληνική ιδιαιτερότητα. Το ίδιο πρόβλημα έχει και η Γερμα-νία, «γι' αυτό και εργαζόμαστε πυρετωδώς, όταν έχουμε υποθέσεις δισεκατομμυρίων», επισημαίνει ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός.
Αναγκαία η πίεση του κόσμου
Ο Μπόργιανς παραδέχεται ωστόσο ότι η πολιτική συνηθίζει να επισπεύδει τις διαδικα-σίες μόνον όταν δέχεται αντίστοιχες πιέσεις από τους πολίτες. «Η φοροδιαφυγή δεν εί-ναι ένα παιχνίδι μεταξύ λίγων πλουσίων, αλλά ένα παιχνίδι σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Όταν πρέπει να κόψεις συντάξεις, όταν υπολειτουργούν νοσοκομεία, όταν υπάρχουν προβλήματα στην παιδεία, όταν έχεις υψηλή ανεργία επειδή λείπουν οι ανα-γκαίες υποδομές, τότε αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν τα αναγκαία χρήματα, επειδή κάποιοι τα αποκρύπτουν από το κράτος. Όταν λοιπόν ευαισθητοποι-ούνται οι πολίτες και υψώνουν τη φωνή τους, τότε αντιδρούν αναλόγως και οι κυβερνώ-ντες, διότι εντέλει θέλουν να επανεκλεγούν».
Όσον αφορά τον Αλέξη Τσίπρα πάντως, ο Μπόργιανς δηλώνει ότι πιστεύει στην ειλικρί-νεια των προθέσεών του. Όσον αφορά «την προάσπιση των ελληνικών συμφερόντων και κυρίως εκείνων των απλών πολιτών στην Ελλάδα», ο Γερμανός πολιτικός θεωρεί τη στάση του Ελληνα πρωθυπουργού «αξιόπιστη και όχι σκηνοθετημένη», όπως λέει. «Ό-ντας όμως επίσης πολλά χρόνια στην πολιτική, γνωρίζω πολύ καλά πόσες πολλές και διαφορετικές επιρροές δέχεσαι. Γι' αυτό και δεν μπορώ να κρίνω εξ αποστάσεως και μετά από μια συνάντηση που είχα μαζί του, τι θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά».
Από τις λίστες με τα ονόματα πιθανών Γερμανών φοροφυγάδων που αγόρασε ο ίδιος ως υπουργός Οικονομικών, το κρατίδιο της ΒΡΒ είχε πρόσθετα φορολογικά έσοδα συνολι-κού ύψους άνω των επτά δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι το μεγαλύτερος μέ-ρος των εσόδων δεν προέκυψε από τον έλεγχο των στοιχείων, αλλά ήταν περισσότερο μια «επιθυμητή παρενέργεια» των CD: πάνω από έξι δισ. ευρώ προήλθαν από «αυτοκα-ταγγελίες», οι οποίες απαλλάσσουν τους παραβάτες από τυχόν ποινική δίωξη.