«Ο σχεδιασμός για το μέλλον του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) επεκτείνεται πολύ πέρα από τη διαχείριση και τη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης. Στόχος μας είναι, με τη νέα επικουρική να προχωρήσουμε από το σημερινό σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης σε ένα σύστημα πραγματικής κεφαλαιοποίησης των εισφορών των νέων εργαζομένων από την 1η Ιανουαρίου του 2021, ώστε να αντιμετωπίσουμε τα τρωτά σημεία του σημερινού συστήματος επικουρικής ασφάλισης, λόγω δημοσιονομικών κρίσεων και δημογραφικών εξελίξεων».
Αυτό δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εργασίας, αρμόδιος για θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης, Νότης Μηταράκης, κατά τη διάρκεια της ακρόασης του Ευαγγέλου-Αποστόλου Κωνσταντίνου από την επιτροπή Δημόσιων Επιχειρήσεων, Τραπεζών, Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, για διορισμό του στη θέση του διοικητή του ΕΤΕΑΕΠ.
Σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης αποτελεί έναν βασικό πυλώνα του κοινωνικού κράτους και της ελληνικής οικονομίας. Όπως είπε, «για να πετύχει το ΕΤΕΑΕΠ αυτό το διττό του στόχο, είναι κρίσιμο το ασφαλιστικό μας σύστημα να χαρακτηρίζεται από φορείς που είναι εύρωστοι και αξιόπιστοι, φορείς με υγιή οικονομικά, ικανοποιημένους ασφαλισμένους και συνταξιούχους και κατάλληλα καταρτισμένους εργαζόμενους. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε το ΕΤΕΑΕΠ, για να μπορέσει να επιτελέσει σήμερα το ιδιαίτερα σημαντικό του ρόλο στην επικουρική ασφάλιση και στην καταβολή των εφάπαξ εισφορών. Επίσης, στόχος της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση του ΕΤΕΑΕΠ, προκειμένου να διαδραματίσει ένα ιδιαίτερα ενισχυμένο ρόλο στο προτεινόμενο νέο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης των τριών πυλώνων» συμπλήρωσε ο υφυπουργός Εργασίας.
Στη συνέχεια, περιέγραψε τη σημερινή κατάσταση του ΕΤΕΑΕΠ, επισημαίνοντας ότι στο ΕΤΕΑΕΠ έχει ενταχθεί σχεδόν το σύνολο των φορέων υποχρεωτικής επικουρικής ασφάλισης και των υπαγόμενων προσώπων στην επικουρική ασφάλιση, ενώ παραμένουν εκτός του ΕΤΕΑΕΠ τέσσερα ταμεία υποχρεωτικής επαγγελματικής ασφάλισης. «Στόχος του ΕΤΕΑΕΠ είναι η καταβολή μηνιαίας επικουρικής σύνταξης γήρατος, θανάτου ή αναπηρίας και η καταβολή σε όσους δικαιούνται εφάπαξ καταβολής» σημείωσε ο κ. Μηταράκης, αναφέροντας ότι στην κεντρική υπηρεσία του ΕΤΕΑΕΠ και στις περιφερειακές υπηρεσίες απασχολούνται 637 άτομα, ενώ διαθέτει και 182 ωφελούμενους, μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ. Στο ΕΤΕΑΕΠ ασφαλίζονται περίπου 2,9 εκατομμύρια εργαζόμενοι και ανήκουν σε αυτό 1,3 εκατομμύρια συνταξιούχοι, 72% των οποίων είναι ασφαλισμένοι του ιδιωτικού τομέα και 28% προέρχονται από το Δημόσιο.
Σχετικά με τα οικονομικά αποτελέσματά του, ο υφυπουργός Εργασίας τόνισε ότι ο προϋπολογισμός του δείχνει σήμερα οριακά πλεονάσματα, αν αφαιρεθούν τα ποσά που πρέπει να δοθούν για τις ληξιπρόθεσμες εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης. Όπως υπογράμμισε, τα ταμειακά διαθέσιμα είναι 7 δισ. ευρώ. Αναφερόμενος στις προτεραιότητες του ΕΤΕΑΕΠ, ο υφυπουργός Εργασίας δήλωσε ότι είναι η βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες, η εκκαθάριση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και εφάπαξ, η μείωση του χρόνου αναμονής για την έκδοση των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ, η αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων, καθώς και η αξιοποίηση και η ανάδειξη του προσωπικού του ΕΤΕΑΕΠ, αλλά και η ενίσχυσή του εντός των πλαισίων που υπάρχουν σήμερα.
Ο κ. Μηταράκης διευκρίνισε ότι το ΕΤΕΑΕΠ θα ενισχυθεί και θα αποτελέσει τον διαχειριστή της νέας επικουρικής σύνταξης και τον βασικό επενδυτικό πάροχο για τη νέα επικουρική σύνταξη. Στο πλαίσιο αυτό, εκτίμησε ότι ο προτεινόμενος για τη θέση του διοικητή του ΕΤΕΑΕΠ, διαθέτει τις γνώσεις και την εμπειρία, εκτιμώντας ότι μπορεί να βελτιώσει τη σημερινή κατάσταση του ΕΤΕΑΕΠ και να το οδηγήσει στη νέα εποχή. Συγκεκριμένα, ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι έχει σπουδές στα οικονομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά και στο εξωτερικό, όπου έχει ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές σπουδές του στη χρηματοοικονομική διαχείριση και τον έλεγχο, ενώ έχει πολυετή πείρα σε εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, στη διαχείριση και ανάπτυξή τους. «Είμαι πεπεισμένος ότι θα ανταποκριθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην αποστολή του» υποστήριξε ο υφυπουργός Εργασίας.
Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών της κυβέρνησης, αλλά και της αντιπολίτευσης, ο κ. Μηταράκης είπε ότι στόχος της κυβέρνησης «δεν είναι να ιδιωτικοποιήσουμε την επικουρική, αλλά να την κεφαλαιοποιήσουμε. Δηλαδή, από την 1η Ιανουαρίου του 2021, οι εισφορές των νεοεισαχθέντων στην αγορά εργασίας να μένουν στο δικό τους λογαριασμό. Την ευθύνη του συστήματος επικουρικής ασφάλισης θα έχει το ΕΤΕΑΕΠ και θα είναι ο βασικός επενδυτικός πάροχος. Θα υπάρχουν, όμως δυνατότητες επιλογών πολύ χαμηλού ρίσκου, οι οποίες θα είναι στο ίδιο πλαίσιο απόδοσης που έχει σήμερα ο νόμος. Αυτό θα είναι επιλογή του ασφαλισμένου, η κύρια σύνταξη του οποίου παραμένει κρατική και δημόσια. Με αυτόν τον τρόπο, έχουμε μία καλύτερη διαχείριση κινδύνου» εξήγησε ο υφυπουργός Εργασίας, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι δεν έχει τεθεί στόχος μείωσης των εισφορών στην επικουρική σύνταξη. «Η πρόταση για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά πέντε μονάδες, αφορά την κύρια σύνταξη» συμπλήρωσε ο ίδιος, λέγοντας ότι οι παλαιοί συνταξιούχοι και εργαζόμενοι δεν θα δουν τίποτα να αλλάζει στη σχέση τους με το ΕΤΕΑΕΠ από την εισαγωγή της νέας επικουρικής. «Η μετάβαση θα γίνει ομαλά. Δεν υπάρχει πρόθεση ιδιωτικοποίησης. Αντίθετα, υπάρχει πρόθεση ενίσχυσης του ρόλου του ΕΤΕΑΕΠ και πρόθεση στήριξης των επαγγελματικών ταμείων» επανέλαβε ο υφυπουργός Εργασίας, σημειώνοντας ότι, από εκεί και πέρα, δεν μπορεί να στερείται από τους εργαζόμενους η δυνατότητα με ατομική επιλογή τους να επιλέξουν μία διαφορετική εναλλακτική για την επικουρική. Όπως ανέφερε, «η επικουρική σύνταξη, μετά το νόμο Κατρούγκαλου, δυστυχώς για τους Έλληνες ασφαλισμένους, παίζει έναν ελάχιστο ρόλο στον οικογενειακό προϋπολογισμό, είναι μόνο 2,8 δισ. ευρώ σε ένα συνολικό σύστημα που τείνει στα 30 δισ. ευρώ».
Αναφορικά με τα εφάπαξ, ο υφυπουργός Εργασίας ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση για διαφοροποίηση του σημερινού καθεστώτος του εφάπαξ. Βέβαια, όπως υποστήριξε, το σημερινό εφάπαξ, όπως έχει νομοθετηθεί με το νόμο Κατρούγκαλου, είναι μηδενικής απόδοσης. «Ουσιαστικά, το εφάπαξ επιστρέφει άτοκα στο τέλος του εργασιακού βίου, τις εισφορές που μόνο ο εργαζόμενος έχει καταβάλει. Πρέπει να εξετάσουμε συνολικά το θέμα της εφαρμογής των εφάπαξ, κατά πόσο δηλαδή, είναι δίκαιος ο σημερινός τρόπος καταβολής. Μόλις καταθέσουμε συνολικά προτάσεις για το νόμο Κατρούγκαλου, όταν ολοκληρωθούν και οι εκκρεμείς υποθέσεις στο Συμβούλιο της Επικρατείας, είναι και αυτό ένα θέμα που πρέπει να το ξαναδούμε» δήλωσε ο κ. Μηταράκης.
Σε ερώτηση σχετικά με το Λογαριασμό Επικούρησης Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας (ΛΕΠΕΤΕ), ο υφυπουργός Εργασίας απάντησε: «Στο θέμα του ΛΕΠΕΤΕ, ο νόμος του 2019 της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ως προς το θέμα των αναδρομικών του 2018, όριζε για την πληρωμή των αναδρομικών να μην γίνεται μέσω του ΕΤΕΑΕΠ. Αυτό ήταν επιλογή του κ. Πετρόπουλου. Κατά συνέπεια, το ΕΤΕΑΕΠ δεν μπορεί να παρέμβει νομικά, ούτε να στερήσει στην Εθνική Τράπεζα την ασφαλιστική της ενημερότητα για οφειλές του 2018, γιατί η διάταξη του κ. Πετρόπουλου το καθορίζει ως διμερή σχέση και, αν παραβιαστεί, είναι αστική διαφορά. Σχετικά με το θέμα των πληρωμών, από το 2019 και μετά ακολουθούμε την προσωρινή νομοθετική ρύθμιση, η οποία στηρίζεται στην ετήσια καταβολή της Εθνικής Τράπεζας και θα κριθεί τον Δεκέμβριο στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στον Άρειο Πάγο. Κάνουμε μία προσπάθεια και ήδη ξεκινήσαμε συναντήσεις με τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, την τράπεζα, το ΕΤΕΑΕΠ και το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να εξετάσουμε αν μπορεί να υπάρξει μία εξωδικαστική συμφωνία που να θωρακίζει τις συντάξεις του ΛΕΠΕΤΕ από το ενδεχόμενο μίας αρνητικής απόφασης του Αρείου Πάγου, η οποία θα δημιουργούσε πολύ αρνητικά δεδομένα».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
