Μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τις επιπτώσεις που έχει το προσφυγικό στην κοινωνία, την οικονομία και τον τουρισμό, παρουσιάστηκε στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ, στη Σάμο, για το προσφυγικό.
Όπως είπε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, η μελέτη συντάχθηκε με σκοπό τη διαμόρφωση της νέας στρατηγικής της ΚΕΔΕ για το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα, καθώς και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό για τη χρηματοδότηση δράσεων που είναι απαραίτητο να αναληφθούν, για την αντιμετώπισή τους. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι είναι αναγκαία η συνεργασία κυβέρνησης, αυτοδιοίκησης και φορέων, για την επίτευξη αποτελεσματικότερου συντονισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, περίπου 850.000 πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα, το 2015 (από 41.000 περίπου το 2014), κυρίως μέσω των θαλάσσιων συνόρων με την Τουρκία.
Για το τρέχον έτος, από τα μέχρι σήμερα στοιχεία (πηγή: UNHCR, 23/05/2016) οι αφίξεις προσφύγων/μεταναστών ανέρχονται σε 156.150 από τις οποίες το 58% περίπου καταγράφεται στο νησί της Λέσβου. Σήμερα λειτουργούν πενήντα τέσσερις (54) δομές και χώροι φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στις οποίες διαμένουν 53.293 άτομα. Από αυτές επτά λειτουργούν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου (Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο και Κω) εκ των οποίων οι δύο είναι άτυπες δομές (Ρόδο, Κάλυμνο) και 47 στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία, οι συνθήκες που επικρατούν σε ορισμένους από τους χώρους φιλοξενίας υπολείπονται σημαντικά των ελάχιστων προδιαγραφών και σε αρκετές περιπτώσεις ο αριθμός των φιλοξενουμένων υπερβαίνει σημαντικά τη χωρητικότητά τους. Συγκεκριμένα, αν συνυπολογιστούν και οι φιλοξενούμενοι στο Ελληνικό, που θα πρέπει να το εγκαταλείψουν εντός του Ιουνίου, το έλλειμμα αφορά σε περίπου 12.000 θέσεις.
Σ΄ ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση μέσω της ΕΕ, έχουν επιμεριστεί στην Ελλάδα για την περίοδο 2014-2020 πόροι ύψους 509 εκατ. ευρώ. Επιπλέον αυτών, μέσω έκτακτης χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών ταμείων, η χώρα έχει επίσης λάβει πόρους ύψους 237 εκατ. ευρώ. Το σύνολο συνεπώς των έως τώρα επιμερισμένων πόρων για τη χώρα ανέρχεται σε 746 εκατ. ευρώ. Η μελέτη επισημαίνει ότι υπάρχουν ακόμα πόροι που αναμένεται να επιμεριστούν στη χώρα μέσω του Κανονισμού 369/2016 για την «παροχή στήριξης έκτακτης ανάγκης εντός της ΕΕ». Οι πόροι του, ανέρχονται συνολικά για όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη και για 3 έτη σε 700 εκατ. ευρώ. Από όλους τους παραπάνω πόρους, στην Ύπατη Αρμοστεία το ΟΗΕ έχουν διατεθεί 110,4 εκατ. ευρώ, στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης 32,6 εκατ. ευρώ και σε ΜΚΟ 80,4 εκατ., ενώ στους δήμους της χώρας που έχουν πληγεί από τις προσφυγικές ροές μόνο 4,9 εκατ. ευρώ.
Στις προτάσεις που περιλαμβάνει η έκθεση σχετικά με τον ρόλο της Αυτοδιοίκησης υπογραμμίζεται ότι «οι πολιτικές των περιφερειακών και των δημοτικών αρχών για την προώθηση της ενσωμάτωσης αποτελούν αναγκαίο συστατικό στοιχείο για την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και συστημικής στρατηγικής ένταξης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο». Επίσης ότι «οι δήμοι της χώρας θα πρέπει να ενταχθούν στα όργανα και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση και ένταξη των προσφυγικών πληθυσμών». Ακόμη αναφέρεται «αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου με στόχο τη θέσπιση καλύτερου, μόνιμου μηχανισμού επιμερισμού των ευθυνών για τη στήριξη των κρατών μελών στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε» κ.ά.
