Σύμφωνα με τα νέα αποτελέσματα της μελέτης EXIST-3 Φάσης ΙΙΙ τα οποία παρουσιάστηκαν στην ολομέλεια του 68ου Ετήσιου Συνεδρίου της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας (ΑΑΝ) από τη Novartis, το everolimus όταν χρησιμοποιείται ως επικουρική θεραπεία, μειώνει σημαντικά τις ανθεκτικές στη θεραπεία επιληπτικές κρίσεις (μη ελεγχόμενες επιληπτικές κρίσεις εντοπιζόμενες σε συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου) που σχετίζονται με το σύνδρομο οζώδους σκλήρυνσης (TSC), σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Οι ασθενείς σε όλα τα σκέλη θεραπείας λάμβαναν επίσης ένα έως τρία αντιεπιληπτικά φάρμακα (AEDs).
Όπως δήλωσε η Jacqueline A. French, MD, Τμήμα Νευρολογίας, Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης EXIST-3, τα ευρήματα αυτά είναι ενθαρρυντικά καθώς αυτή είναι η πρώτη κλινική μελέτη η οποία επιδεικνύει όφελος ειδικά για τους ασθενείς με TSC οι οποίοι πάσχουν από ανθεκτικές στις θεραπείες επιληπτικές κρίσεις.
Να σημειωθεί ότι στη μελέτη έλαβαν μέρος 366 ασθενείς με TSC και ανθεκτικές στις θεραπείες επιληπτικές κρίσεις. Το μέσο ποσοστό μειώσεως των επιληπτικών κρίσεων ήταν σημαντικά μεγαλύτερο μεταξύ των ασθενών που τυχαιοποιήθηκαν στο everolimus έναντι του εικονικού φαρμάκου και το ποσοστό ανταπόκρισης των επιληπτικών κρίσεων επίσης ήταν σημαντικά μεγαλύτερο με το everolimus. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν με το everolimus ήταν η στοματίτιδα, η εξέλκωση στόματος και η διάρροια.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Τμήματος Ανάπτυξης & Ιατρικών Υποθέσεων της Novartis Oncology παγκοσμίως, Alessandro Riva, υπάρχει μακροχρόνια ανάγκη να βρεθεί μία θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με TSC η οποία θα παρέχει έλεγχο των ανθεκτικών στη θεραπεία επιληπτικών κρίσεων, συνεπώς είναι πολύ ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα της μελέτης αναφορικά με τις δυνατότητες του everolimus.
Κλείνοντας να αναφέρουμε ότι το σύνδρομο οζώδους σκλήρυνσης είναι μία σπάνια γενετική διαταραχή, η οποία παγκοσμίως προσβάλλει έως ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Το everolimus είναι η μοναδική εγκεκριμένη μη χειρουργική επιλογή που ενδείκνυται για τη θεραπεία μη καρκινικών όγκων εγκεφάλου και νεφρού σε ορισμένους ασθενείς με TSC. Τα αποτελέσματα της μελέτης EXIST-3 υποδηλώνουν ότι το everolimus είναι η πρώτη επικουρική θεραπεία που επιτυγχάνει κλινικώς σημαντικό έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων στους ασθενείς με TSC και θα αποτελέσουν τη βάση για συζητήσεις με τις υγειονομικές Αρχές παγκοσμίως.
Το everolimus δρα αναστέλλοντας τον στόχο της ραπαμυκίνης στα θηλαστικά (mTOR), μία πρωτεΐνη που ρυθμίζει πολλαπλές κυτταρικές λειτουργίες. Το TSC προκαλείται από μεταλλάξεις στα γονίδια TSC1 ή TSC2, οδηγώντας σε υπερδραστηριότητα του mTOR που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κυτταρική ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό, νευρωνική υπερδιεγερσιμότητα, δυσπλασίες στη δομή του φλοιού και τη δικτυακή λειτουργία, και διαταραγμένη συναπτική πλαστικότητα. Προκλινικές έρευνες υποδηλώνουν ότι η υπερενεργητική δραστηριότητα του mTOR μπορεί να επηρεάσει αρκετούς μηχανισμούς επιληπτογένεσης, της βαθμιαίας διαδικασίας με την οποία αναπτύσσει επιληψία ο εγκέφαλος.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το everolimus είναι εγκεκριμένο για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με νεφρικό αγγειομυολίπωμα σχετιζόμενο με σύνδρομο οζώδους σκλήρυνσης (TSC) οι οποίοι διατρέχουν κίνδυνο επιπλοκών (βάσει παραγόντων όπως το μέγεθος του όγκου ή η παρουσία ανευρύσματος ή η παρουσία πολλαπλών ή αμφοτερόπλευρων όγκων) αλλά για τους οποίους δεν απαιτείται άμεση χειρουργική επέμβαση. Η ένδειξη βασίζεται σε ανάλυση της μεταβολής του αθροίσματος του όγκου του αγγειομυολιπώματος. Eνδείκνυται επίσης για τη θεραπεία ασθενών με υποεπενδυματικό γιγαντοκυτταρικό αστροκύττωμα (SEGA) σχετιζόμενο με TSC, οι οποίοι χρειάζονται θεραπευτική παρέμβαση αλλά δεν είναι κατάλληλοι για χειρουργική επέμβαση. Η ένδειξη βασίζεται στην ανάλυση της αλλαγής του όγκου του SEGA. Περαιτέρω κλινικό όφελος, όπως βελτίωση σχετιζομένων με τη νόσο συμπτωμάτων, δεν έχει αποδειχθεί.
Επιπλέον, το everolimus είναι εγκεκριμένο σε 99 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και όλης της ΕΕ, για τους τοπικά προχωρημένους, μεταστατικούς ή ανεγχείρητους, προοδευτικά εξελισσόμενους νευροενδοκρινείς όγκους (ΝΕΤ) παγκρεατικής προέλευσης και στις ΗΠΑ για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με προοδευτικά εξελισσόμενους, καλά διαφοροποιημένους, μη λειτουργικούς ΝΕΤ γαστρεντερικής (GI) ή πνευμονικής προέλευσης οι οποίοι είναι ανεγχείρητοι, τοπικά προχωρημένοι ή μεταστατικοί. Είναι επίσης εγκεκριμένο σε >120 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της ΕΕ, για τον προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνο ο οποίος εξελίσσεται στη διάρκεια ή έπειτα από στοχευμένη θεραπεία με αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα (VEGF) (στις ΗΠΑ ειδικά έπειτα από θεραπεία με sunitinib και sorafenib). Το everolimus είναι επίσης εγκεκριμένο σε 102 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της ΕΕ, για τον προχωρημένο HR+/HER2- καρκίνο του μαστού, σε συνδυασμό με εξεμεστάνη, ύστερα από ενδοκρινική θεραπεία.
Το everolimus διατίθεται επίσης από τη Novartis υπό διαφορετικές εμπορικές ονομασίες για χρήση σε ογκολογικούς και μεταμοσχευμένους πληθυσμούς ασθενών ενώ, οι ενδείξεις ποικίλουν ανά χώρα και δεν είναι διαθέσιμες σε κάθε χώρα όλες οι ενδείξεις.
