Xρονολόγιο με τις κύριες εξελίξεις στον Λίβανο, παρουσιάζεται, μετά τη φονική έκρηξη που σημειώθηκε στο λιμάνι της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου, από την οποία σκοτώθηκαν περισσότεροι από 200 άνθρωποι, πριν από ένα χρόνο.
Καταστροφή
Στις 4 Αυγούστου 2020 έκρηξη κατέστρεψε το λιμάνι της Βηρυτού αλλά και πολλές συνοικίες της πρωτεύουσας του Λιβάνου.
Η έκρηξη προκλήθηκε από μια πυρκαγιά που ξέσπασε σε αποθήκη όπου φυλάσσονταν τόνοι νιτρικού αμμωνίου «χωρίς να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας» καθ’ ομολογία των αρχών. Το τραγικό συμβάν κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 200 ανθρώπους και προκάλεσε τον τραυματισμό άλλων 6.500.
Ήδη πριν από την καταστροφική έκρηξη ο Λίβανος είχε βυθιστεί σε σοβαρή οικονομική κρίση, με υπερπληθωρισμό, υποτίμηση του νομίσματος, μαζικές απολύσεις, ελλείψεις σε προϊόντα και φάρμακα και δραστικούς περιορισμούς στις τραπεζικές συναλλαγές.
Γαλλία και διεθνής κοινότητα
Στις 6 Αυγούστου ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πραγματοποίησε επίσκεψη λίγων ωρών στη Βηρυτό, στη διάρκεια της οποίας ζήτησε να διεξαχθεί διεθνής έρευνα για το τραγικό περιστατικό και «βαθιές πολιτικές αλλαγές» στη χώρα.
Ο Λιβανέζος πρόεδρος Μισέλ Αούν απέρριψε ήδη από την επομένη το ενδεχόμενο διεξαγωγής διεθνούς έρευνας.
Στις 9 Αυγούστου συγκεντρώθηκαν περίπου 250 εκατομμύρια ευρώ για βοήθεια προς τον Λίβανο σε τηλεδιάσκεψη που συνδιοργάνωσαν η Γαλλία και ο ΟΗΕ.
Η διεθνής κοινότητα ζήτησε η βοήθεια να δοθεί «άμεσα» στον λαό του Λιβάνου και να διεξαχθεί «διαφανής» έρευνα.
«Προδοσία»
Υπό την πίεση του δρόμου ο πρωθυπουργός Χασάν Ντίαμπ ανακοίνωσε την παραίτηση της κυβέρνησής του στις 10 Αυγούστου.
Στις 31 Αυγούστου ο Λίβανος αποκτά νέο πρωθυπουργό, τον Μουστάφα Αντίμπ, λίγες ώρες πριν την άφιξη του Μακρόν για μια δεύτερη επίσκεψη στη χώρα.
Την 1η Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε ότι οι Λιβανέζοι αξιωματούχοι τον διαβεβαίωσαν ότι θα σχηματιστεί νέα κυβέρνηση μέσα σε διάστημα 15 ημερών η οποία θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις ώστε να αποδεσμευθεί η διεθνής βοήθεια.
Όμως στις 26 του ίδιου μήνα ο Αντίμπ παραιτήθηκε, καθώς τα δύο σιιτικά κόμματα, η Χεζμπολάχ και το Αμάλ, επέμειναν να αναλάβουν το υπουργείο Οικονομικών.
Στις 22 Οκτωβρίου ο Σαάντ Χαρίρι, που έχει διατελέσει τρεις φορές πρωθυπουργός του Λιβάνου, αναλαμβάνει για μία ακόμη φορά τον θώκο, δεσμευόμενος να σχηματίσει κυβέρνηση τεχνοκρατών προκειμένου να αντιμετωπίσει την οικονομική κατάρρευση της χώρας.
Νέα διάσκεψη
Στις 2 Δεκεμβρίου, στη διάρκεια της δεύτερης διάσκεψης για την παροχή βοήθειας στον Λίβανο, εκπρόσωποι της διεθνούς κοινότητας επαναλαμβάνουν την πρόθεσή τους να βοηθήσουν τη χώρα, όμως τονίζουν ότι ακόμη δεν πληρούνται βασικοί όροι, όπως ο σχηματισμός κυβέρνησης.
Έρευνα σε αδιέξοδο
Στις 10 Δεκεμβρίου, ο δικαστής Φάντι Σαουάν, που είχε αναλάβει την έρευνα για την έκρηξη, απέδωσε ευθύνες στον παραιτηθέντα πρωθυπουργό Ντίαμπ και σε τρεις πρώην υπουργούς.
Μία εβδομάδα αργότερα η έρευνα ανεστάλη επειδή δύο από τους υπουργούς που κατηγορούνταν για την έκρηξη ζήτησαν την εξαίρεση του δικαστή.
Στις 18 Φεβρουαρίου 2021 το εφετείο εξαίρεσε τον Σαουάν. Ο δικαστής Τάρεκ Μπιτάρ ανέλαβε την έρευνα.
Στις 15 Ιουνίου περίπου 50 μη κυβερνητικές οργανώσεις ζήτησαν να διεξαχθεί έρευνα από τον ΟΗΕ, κάνοντας λόγο για «κατάφορες πολιτικές παρεμβάσεις, ασυλία υψηλόβαθμων πολιτικών αξιωματούχων και απουσία σεβασμού των κανόνων για μια δίκαιη δίκη».
Από τον Ιούλιο ο Μπιτάρ έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να καλέσει τον Χασάν Ντίαμπ να καταθέσει και ζητεί από το κοινοβούλιο να άρει την ασυλία των τριών βουλευτών που είχαν υπουργικές θέσεις «με σκοπό να τους ασκηθούν διώξεις για ενδεχόμενη πρόθεση ανθρωποκτονίας» και «αμέλεια».
Το κοινοβούλιο ζητεί επιπλέον «αποδείξεις», κάτι το οποίο απορρίπτει ο δικαστής.
Μετά τις άκαρπες προσπάθειες του Χαρίρι να σχηματίσει κυβέρνηση, αντικαταστάθηκε στις 26 Ιουλίου από τον Ναζίμπ Μικάτι.
