Κολυμπούν στη ρευστότητα οι επιχειρήσεις - Έκλεισαν 2,2 δισ. σε προθεσμιακές

Μια εικόνα του επιχειρηματικού τομέα της χώρας που απέχει πολύ από τις εποχές των… ισχνών αγελάδων της μεγάλης οικονομικής κρίσης σκιαγραφούν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνεται ότι… κολυμπούν στη ρευστότητα και κλείνουν όλο και μεγαλύτερα ποσά σε προθεσμιακές καταθέσεις, ενώ παρατηρείται στασιμότητα στον δανεισμό τους από τις τράπεζες.

Όπως παρατηρούν τραπεζικά στελέχη, η ισχυρή οικονομική ανάκαμψη, ιδιαίτερα από το 2019, παρά την ύφεση που προκάλεσε η πανδημία, έχει επιτρέψει στις επιχειρήσεις να αυξήσουν τις πωλήσεις και τις ταμειακές ροές τους και να αυξήσουν πολύ τις καταθέσεις τους στις τράπεζες. Ακόμη και η κρίση της πανδημίας δεν επηρέασε τελικά αρνητικά τη ρευστότητα του επιχειρηματικού τομέα, αφού τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης αντιστάθμισαν με το παραπάνω τη συγκυριακή πτώση της οικονομικής δραστηριότητας.

Τα στοιχεία της ΤτΕ επιβεβαιώνουν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αλλάξει… πίστα τα τελευταία χρόνια και φέτος, με τις μεγάλες αυξήσεις τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων για επιχειρήσεις, χρησιμοποιούν όλο και περισσότερη ρευστότητα για να λαμβάνουν αποδόσεις:

• Στις αρχές του 2019, οι καταθέσεις των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων ήταν μόλις 20,4 δισ. στις ελληνικές τράπεζες, ενώ τον Ιανουάριο του 2023 το υπόλοιπό τους είχε διπλασιασθεί και ανερχόταν σε 40,4 δισ. ευρώ.
• Φέτος, το συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων έχει ουσιαστικά σταθεροποιηθεί σε αυτό το υψηλό επίπεδο. Από τα 40,4 δισ. του Ιανουαρίου, αυξήθηκε τον Μάιο στα 40,7 δισ. ευρώ.
• Ωστόσο, οι επιχειρήσεις αισθάνονται αρκετά σίγουρες για τη ρευστότητά τους και την ανταπόκριση στις ανάγκες των δραστηριοτήτων τους και έχουν αρχίσει να κλείνουν όλο και μεγαλύτερα ποσά σε προθεσμιακές καταθέσεις, προκειμένου να κάνουν το χρήμα να… δουλέψει.
• Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιανουάριο το υπόλοιπο των λοιπών καταθέσεων, κυρίως δηλαδή των προθεσμιακών, ανερχόταν στα 7,2 δισ. ευρώ, ενώ τον Μάιο ξεπέρασε τα 9,4 δισ. ευρώ, δηλαδή μέσα σε λίγους μήνες οι επιχειρήσεις έκλεισαν ένα ποσό που ξεπέρασε τα 2,2 δισ. Τραπεζικά στελέχη λένε ότι με την κορύφωση της τουριστικής περιόδου αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη εισροή κεφαλαίων σε προθεσμιακές καταθέσεις.

Από την άλλη, ενώ οι τράπεζες περίμεναν ότι η αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας θα έφερνε φέτος σημαντική αύξηση στα υπόλοιπα των επιχειρηματικών δανείων, αυτά μειώθηκαν από 62,6 δισ. τον Ιανουάριο σε  62,3 δισ., τον Μάιο. Διαπιστώνοντας ότι τα επιτόκια δανεισμού έχουν αυξηθεί σημαντικά και έχοντας αξιόλογα αποθέματα ρευστότητας, οι επιχειρήσεις αποφεύγουν να «φορτωθούν» με νέα δάνεια, ιδίως για κεφάλαια κίνησης. Αντίθετα, αξιόλογη αύξηση παρατηρείται στα υπόλοιπα των επενδυτικών δανείων, με διάρκεια άνω των 5 ετών, το υπόλοιπο των οποίων αυξήθηκε από 33,8 δισ. τον Ιανουάριο σε 34,6 δισ. τον Μάιο.

Τι προσφέρουν οι τράπεζες

Οι τράπεζες αυξάνουν σημαντικά τις αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων για επιχειρήσεις. Όπως φαίνεται στον πίνακα,

• Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο καταθέσεων για επιχειρήσεις «απογειώθηκε» από 0,02% τον περασμένο Οκτώβριο σε 0,30% τον Απρίλιο του 2023. Ακόμη και στις καταθέσεις μίας ημέρας, που έχουν μείνει στάσιμα τα επιτόκια για τα νοικοκυριά, οι τράπεζες ανέβασαν το μέσο επιτόκιο νέων καταθέσεων από 0,01% σε 0,10%. Μπορεί αυτές οι κινήσεις να γίνονται κοντά στα όρια του μηδενός, δεν παύουν όμως να αποτελούν 15πλασιασμό και 10πλασιασμό, αντίστοιχα, στα επιτόκια καταθέσεων.
• Το πλέον ενδιαφέρον «παιχνίδι», όμως, γίνεται από τις τράπεζες στις προθεσμιακές καταθέσεις. Για διάρκεια «κλειδώματος» έως 1 έτος, το μέσο επιτόκιο εκτινάχθηκε από 0,21% τον περασμένο Οκτώβριο σε 1,87% τον Απρίλιο 2023. Μάλιστα, οι τράπεζες άρχισαν να προσφέρουν όλο και καλύτερες αποδόσεις για κλείσιμο χρημάτων για πάνω από ένα έτος, ενώ έως και τον Οκτώβριο του 2022 τα επιτόκια αυτής της κατηγορίας ήταν μηδενικά, καθώς δεν υπήρχε ζήτηση τέτοιων καταθέσεων από επιχειρήσεις. Μέχρι και Ιανουάριο, οι τράπεζες αποθάρρυναν με την πολιτική τους να κλείνουν οι επιχειρήσεις χρήματα για περισσότερο από ένα έτος, καθώς έδιναν αποδόσεις χαμηλότερες, σε σχέση με τις καταθέσεις για μέχρι ένα έτος. Από τον Φεβρουάριο, όμως, όταν ανακοινώθηκαν και τα νέα προϊόντα καταθέσεων από τις τράπεζες, μέσω των οποίων οι αποδόσεις αυξάνονται με το πέρασμα του χρόνου, το κλείσιμο χρημάτων από μια επιχείρηση για πάνω από ένα έτος άρχισε να γίνεται αποδοτικότερο. Μάλιστα, τον Απρίλιο το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων αυτής της κατηγορίας εκτινάχθηκε στο 2,44%, δηλαδή 57 μονάδες βάσης (0,57%) πάνω από το μέσο επιτόκιο για προθεσμιακές μέχρι ένα έτος.

Τα επιτόκια καταθέσεων για επιχειρήσεις