H ευπάθεια των κεντρικών συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας στα όλο και πιο έντονα καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο καθιστά ζωτικής σημασίας για τις κοινότητες το να υιοθετήσουν πιο ανθεκτικές ενεργειακές λύσεις, που μπορούν να αντέξουν τέτοιες προκλήσεις ενόψει ενός μεταβαλλόμενου κλίματος.
Μία πρόσφατη έρευνα, δείχνει πώς τα μικροδίκτυα που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές και η εμπορία ενέργειας peer-to-peer (P2P) μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό των επιπτώσεων και στην αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και ασφάλειας.
Ευπάθεια κεντρικών συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας
Τα κεντρικά συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας βασίζονται σε μεγάλους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και δίκτυα μεταφοράς. Είναι ευαίσθητα σε μεμονωμένες αστοχίες, κάτι που τα καθιστά ευάλωτα σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Τα μικροδίκτυα (μικρές συλλογές μονάδων που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια, που συχνά διαχειρίζονται κοινότητες) και τα ενεργειακά συστήματα P2P υπόσχονται βιώσιμη και ανθεκτική ενέργεια. Τα μικροδίκτυα είναι αυτάρκη και μπορούν να λειτουργήσουν ανεξάρτητα ή σε συνδυασμό με το μεγαλύτερο δίκτυο. Μπορούν να λειτουργήσουν με διαφορετικούς τύπους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακή, αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια. Τα μικροδίκτυα είναι ιδανικά για κοινότητες μακριά από το κύριο δίκτυο ή σε περιοχές επιρρεπείς σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Τα ενεργειακά συστήματα P2P επιτρέπουν σε άτομα και κοινότητες να παράγουν, να μοιράζονται και να ανταλλάσσουν ενέργεια μεταξύ τους. Αυτό δημιουργεί μια αποκεντρωμένη αγορά και επιτρέπει την αποτελεσματικότερη χρήση και διανομή ενέργειας.
Οι περιπτωσιολογικές μελέτες
Πολλά έργα μικροδικτύων και ενέργειας P2P σε όλο τον κόσμο δείχνουν τις δυνατότητες αυτών των λύσεων. Στην αγροτική Ινδία και την υποσαχάρια Αφρική τα μικροδίκτυα που τροφοδοτούνται από ηλιακή ενέργεια παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια σε απομακρυσμένες κοινότητες που δεν είναι συνδεδεμένες στο κύριο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Το μικροδίκτυο του Μπρούκλιν στη Νέα Υόρκη είναι επίσης ένα λαμπρό παράδειγμα επιτυχημένου έργου. Επιτρέπει στους κατοίκους να παράγουν ενέργεια, να τη μοιράζονται και να την ανταλλάσσουν με άλλους στην κοινότητά τους. Αυτό δημιουργεί μια πιο αποδοτική και βιώσιμη αγορά ενέργειας.
Ένα άλλο επιτυχημένο έργο μικροδικτύων και ενέργειας P2P μπορεί να βρεθεί στην πόλη Ροκ Πορτ του Μιζούρι. Εκεί, δημιουργήθηκε ένα κοινοτικό μικροδίκτυο, μετά από ανεμοστρόβιλο που κατέστρεψε την ηλεκτρική υποδομή της πόλης. Τροφοδοτείται από αιολική και ηλιακή ενέργεια και παρέχει σταθερή και αξιόπιστη ενέργεια για την κοινότητα, ακόμη και σε περιόδους ακραίων καιρικών φαινομένων.
Ο τυφώνας Μαρία, ο οποίος κατέστρεψε το Πουέρτο Ρίκο το 2017, χρησιμεύει ως έντονη υπενθύμιση της σημασίας της ενεργειακής ανεξαρτησίας και της ανθεκτικότητας. Προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στην ενεργειακή υποδομή του νησιού και άφησε τους κατοίκους χωρίς ρεύμα για μήνες. Στον απόηχο της καταιγίδας, πολλές κοινότητες του νησιού έχουν στραφεί στα μικροδίκτυα ως λύση για τις ενεργειακές τους ανάγκες.
Αποτελεσματικότητα κόστους και κοινωνική αποδοχή
Η έρευνα δείχνει ότι τα μικροδίκτυα, τόσο συνδεδεμένα στο δίκτυο όσο και εκτός δικτύου, μπορούν να είναι οικονομικά αποδοτικά όταν βελτιστοποιούνται. Στην Aotearoa Νέας Ζηλανδίας, μπορεί να είναι ισοδύναμα ή ακόμα και πιο οικονομικά από την παραδοσιακή ισχύ. Οι περιπτωσιολογικές μελέτες από το νησί Aotea Great Barrier Island, το νησί Rakiura Stewart και την πόλη Ohakune το δείχνουν αυτό.
Η εφαρμογή μικροδικτύων και ενεργειακών συστημάτων P2P σε αυτές τις περιοχές έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την ενεργειακή ανθεκτικότητα και να εξοικονομήσει χρήματα των κοινοτήτων στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η κοινωνική επιθυμία και αποδοχή αυτών των τεχνολογιών είναι κρίσιμοι παράγοντες και θα καθορίσουν την επιτυχία και την ευρεία υιοθέτησή τους. Η αντίληψη του κοινού μπορεί μερικές φορές να αποτελέσει εμπόδιο στην εφαρμογή τους. Για παράδειγμα, τα μικροδίκτυα απαιτούν συχνά σημαντικές ποσότητες γης για την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακούς συλλέκτες ή ανεμογεννήτριες. Ως εκ τούτου, ορισμένες κοινότητες μπορεί να αντισταθούν στην ανάπτυξη αυτών των έργων λόγω ανησυχιών σχετικά με τη χρήση γης. Η οπτική επίδραση στη γύρω περιοχή ή η πιθανή διαταραχή των ενδιαιτημάτων άγριας ζωής μπορεί επίσης να είναι λόγοι αντίστασης.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι σημαντικό για τους προγραμματιστές έργων και τις τοπικές αρχές να συνεργαστούν με τις κοινότητες. Πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες τους και να προωθήσουν την καλύτερη κατανόηση αυτών των τεχνολογιών και των πλεονεκτημάτων τους για την υποστήριξη αυτών των έργων.
Τα έργα επίδειξης μπορούν επίσης να επιδείξουν τις δυνατότητες και τα οφέλη των μικροδικτύων και των ενεργειακών λύσεων P2P. Η συμμετοχή της τοπικής κοινότητας στην ανάπτυξη και την ιδιοκτησία μπορεί να αυξήσει την κοινωνική αποδοχή τους.