Οι βόλτες με τον σκύλο είναι πολύ ευεργετικές για τον οργανισμό, διότι προάγουν τη φυσική κατάσταση, βελτιώνοντας παράλληλα την ψυχική υγεία. Οι "κηδεμόνες" τους, όμως, πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα, αφού διατρέχουν κίνδυνο να τραυματιστούν όταν έχουν τους αγαπημένους τετράποδους φίλους τους δεμένους με λουρί.
Μελέτες που έχουν διεξαχθεί τελευταία για το θέμα, δείχνουν ότι πάνω στη χαρά τους και στην ανάγκη τους για κοινωνικοποίηση συχνά τραβούν με δύναμη, αιφνιδιάζοντας τους ιδιοκτήτες, με συνέπεια τον τραυματισμό τους. Και οι περισσότεροι προκύπτουν στο άνω άκρο. Αν το τράβηγμα δεν είναι η αιτία, τότε θα είναι η πτώση…
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Johns Hopkins βρήκαν ότι οι γυναίκες και τα άτομα άνω των 40 είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες, ενώ οι τρεις συχνότεροι τραυματισμοί είναι στα δάκτυλα, στο κεφάλι και στον ώμο.
«Το περπάτημα συστήνεται από τους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, διότι αποτελεί μια άσκηση που με ελάχιστη επιβάρυνση και κίνδυνο βελτιώνει τη φυσική κατάσταση. Εύκολα μπορεί κάποιος να πετύχει τους ελάχιστους στόχους φυσικής δραστηριότητας που απαιτούνται για να βελτιώσει την υγεία του, περιλαμβανομένης της μυοσκελετικής, αφού το περπάτημα δυναμώνει τους μύες και διατηρεί γερά τα οστά, προλαμβάνοντας τους τραυματισμούς, τις πτώσεις και τα κατάγματα», τονίζει ο Ορθοπεδικός Χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος, Διευθυντής της Ορθοπαιδικής Κλινικής Άνω Άκρου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και υπεύθυνος των τμημάτων Άνω Άκρου και Αθλητικών Κακώσεων της Osteon Orthopedic & Spine Clinic.
Αν και όλοι το γνωρίζουν, ο αριθμός εκείνων που εντάσσουν τελικά το περπάτημα στη ζωή τους δεν είναι ο αναμενόμενος και η υιοθέτηση ενός σκύλου αποτελεί για αρκετούς ένα κίνητρο.
Η βόλτα του σκύλου αυξάνει την καθημερινή άσκηση ιδίως των ηλικιωμένων, αποτρέποντας νόσους που σχετίζονται με την καθιστική ζωή, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, και η οστεοπόρωση. Προσφέρει δε ανακούφιση ακόμα και από πόνους που προκαλούνται από οστεοαρθρίτιδα, μια συχνή πάθηση στους ανθρώπους άνω των 40. Όμως, ακόμα κι αυτή η ήπια δραστηριότητα ελλοχεύει κινδύνους τόσο για τους νεότερους όσο και για τους γηραιότερους.
Ερευνητές, συλλέγοντας δεδομένα που έλαβαν από το Εθνικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Επιτήρησης Τραυματισμών εντόπισαν ενήλικες άνω των 18 ετών που είχαν παρουσιαστεί σε τμήματα επειγόντων περιστατικών στις ΗΠΑ, λόγω τραυματισμών που προέκυψαν κατά τη βόλτα του δεμένου από λουρί σκύλου τους μεταξύ 2001 και 2020. Μετά από αναλύσεις διαπίστωσαν ότι ο αριθμός των τραυματισμών από τη συγκεκριμένη αιτία είχε τετραπλασιαστεί σε σύγκριση με το παρελθόν, ξεπερνώντας τις 422.500. Θεωρούν ότι αυτό οφείλεται στην αύξηση των ανθρώπων που έχουν υιοθετήσει σκύλο και στην ακριβέστερη καταγραφή των περιστατικών.
Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Medicine & Science in Sports & Exercise, το 75% των τραυματιών ήταν γυναίκες και το 47% είχαν ηλικία 40-64 ετών. Οι τρεις πιο συχνοί τραυματισμοί ήταν το κάταγμα δακτύλου, οι εγκεφαλικές κακώσεις (TBI) και τα διαστρέμματα / βλάβες στις δομές του ώμου. Οι περισσότεροι τραυματισμοί προέκυψαν λόγω πτώσης αφού τραβήχτηκαν, μπλέχτηκαν ή σκόνταψαν στο λουρί που ήταν δεμένος ο σκύλος όταν περπατούσαν.
Ο κίνδυνος κατάγματος ισχίου ήταν υψηλότερος στους ενήλικες άνω των 65 ετών και στις γυναίκες. Οι ηλικιωμένοι ιδιοκτήτες σκύλων όταν έβγαιναν βόλτα μαζί τους έχοντάς τους δεμένους από λουρί είχαν πάνω από τριπλάσιες πιθανότητες να πέσουν, πάνω από διπλάσιες να υποστούν κάταγμα και 60% περισσότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικές κακώσεις από ότι οι νεότεροι.
«Ο αριθμός των ανθρώπων που χτυπούν όταν βγάζουν το σκύλο βόλτα δεν είναι αμελητέος. Οι περισσότεροι τραυματισμοί είναι ήπιοι και θεραπεύονται εύκολα, αλλά κάποιοι μπορεί να προκαλέσουν σημαντική νοσηρότητα. Ο πιο συνηθισμένος τραυματισμός στον ώμο από έναν σκύλο που τραβάει είναι στο στροφικό πέταλο, το οποίο αποτελείται από τέσσερις μύες (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος) και τους τένοντές τους, που συγκρατούν το άνω μέρος του βραχίονα στην ωμοπλάτη.
Οι πτώσεις και η στήριξη στο τεντωμένο χέρι (θέση που έχει το άνω άκρο όταν κρατά το λουρί ενός “ζωηρού” σκύλου) είναι η πιο συνηθισμένη αιτία μερικής ή ολικής ρήξης των τενόντων. Κύριο χαρακτηριστικό της πάθησης είναι ο πόνος, ο οποίος αρχικά μπορεί να είναι ήπιος και μόνο κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης κινήσεων και προοδευτικά να ενοχλεί και σε κατάσταση ηρεμίας. Είναι εξαιρετικά περιοριστικός, καθώς δυσκολεύει την καθημερινότητα του ασθενή.
Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της βλάβης. Οι ρήξεις μερικού πάχους μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά, με φυσικοθεραπεία, μυϊκή ενδυνάμωση και αναλγητικά. Εάν τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα ή όταν η ρήξη είναι ολικού πάχους επιλέγεται η χειρουργική αποκατάσταση, η οποία γίνεται αρθροσκοπικά, μέσω πολύ μικρών τομών που περιορίζουν αισθητά τον μετεγχειρητικό πόνο», εξηγεί.
«Το τράβηγμα του σκύλου μπορεί να οδηγήσει, επίσης, σε τενοντίτιδα στον πήχη ή στον αντίχειρα. Η χρόνια κάκωση, για την οποία ευθύνεται η κακή τοποθέτηση του λουριού γύρω από τον καρπό που επιβάλει την προβολή αντίστασης σε ασυνήθιστες στάσεις, προκαλεί φλεγμονή, ιδίως σε ανθρώπους που δεν έχουν επαρκή ευκαμψία και δύναμη στην άρθρωση και στον πήχη, όπως είναι οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι. Και σε αυτήν την περίπτωση η θεραπεία είναι συντηρητική ή χειρουργική, αναλόγως της έκτασης των συμπτωμάτων.
Τα κατάγματα, πράγματι είναι ένας πολύ πιθανός τραυματισμός όταν ο σκύλος είναι δυνατός και τραβά βίαια τον ιδιοκτήτη του. Προκύπτουν σχεδόν πάντα από πτώση, ενώ σε άτομα με σοβαρή οστεοπόρωση μπορεί να συμβούν και στο σημείο που το λουρί πιέσει έντονα κάποιο οστό. Αν και η μελέτη διαπίστωσε ότι τα κατάγματα των δακτύλων και του ισχίου είναι πολύ πιθανά, μπορούν να προκύψουν σε σχεδόν όλα τα οστά των άνω και κάτω άκρων, όπως και της λεκάνης. Χρήζουν πάντοτε άμεσης αντιμετώπισης, η οποία εξαρτάται από πολλές παραμέτρους τόσο του τραύματος όσο και της γενικής υγείας του ασθενή.
Οι παραπάνω κίνδυνοι δεν πρέπει να αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την υιοθέτηση ενός σκύλου ούτε για την αποφυγή των περιπάτων μαζί του. Το μόνο που απαιτείται είναι να ακολουθούνται κάποιες πρακτικές, προκειμένου να αποτρέπονται. Η αποφυγή τυλίγματος του λουριού γύρω από τον καρπό ή/και τα δάχτυλα, η σωστή στάση σώματος που ελαχιστοποιεί τις πιέσεις που δέχεται το άνω άκρο, η ενδυνάμωση των μυών τόσο του χεριού και του ώμου όσο και του υπόλοιπου σώματος μέσω τακτικής άσκησης, αλλά και η εκπαίδευση του σκύλου για να μειωθεί ο κίνδυνος ξαφνικού και βίαιου τεντώματος του χεριού και διαστρέμματος του ώμου, είναι απλές παρεμβάσεις που προστατεύουν», καταλήγει ο δρ Πάντος.
Οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι καλό είναι να επιλέγουν σκύλους σε μέγεθος και με δύναμη που μπορούν να ελέγξουν και να κάνουν χρήση κοντού λουριού ώστε να είναι ευκολότερος ο έλεγχός τους και να αποτρέπονται οι πτώσεις.