Η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο νέο έτος με σαφώς ισχυρότερη αναπτυξιακή δυναμική σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, επωφελούμενη από θετικές διεθνείς τάσεις αλλά και από το αναβαθμισμένο γεωστρατηγικό της ρόλο. Αυτό επισημαίνουν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank στο τελευταίο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της τράπεζας.
Σύμφωνα με την έκθεση, το μεταβαλλόμενο παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον έχει ενισχύσει το γεωοικονομικό αποτύπωμα της Ελλάδας, σε μία περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη επιδιώκει τη σταδιακή απεξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Η αυξανόμενη σημασία των θαλάσσιων μεταφορών υγροποιημένου φυσικού αερίου και οι υφιστάμενες υποδομές αποθήκευσης ενισχύουν τον ρόλο της χώρας ως αναδυόμενου ενεργειακού κόμβου για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Παράλληλα, οι διεθνείς τάσεις αναδιάρθρωσης εφοδιαστικών αλυσίδων –μέσω friend-shoring και near-shoring– δημιουργούν προϋποθέσεις αναβάθμισης της Ελλάδας ως περιφερειακού διαμετακομιστικού κόμβου, προσελκύοντας στρατηγικές επενδύσεις και πέραν του ενεργειακού τομέα. Η συνεχιζόμενη άνοδος του παγκόσμιου τουρισμού λειτουργεί επιπλέον ενισχυτικά, καλύπτοντας σημαντικό μέρος του εμπορικού ελλείμματος μέσω των ταξιδιωτικών εισπράξεων.
Τέσσερις βασικοί πυλώνες στήριξης
Η τράπεζα καταγράφει σειρά ευνοϊκών εξελίξεων που λειτουργούν ως παρακαταθήκη για το νέο έτος:
1. Ισχυρή αναπτυξιακή επίδοση.
Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% στο εννεάμηνο, υπερβαίνοντας την επίδοση της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Καθοριστικό ρόλο είχαν η ιδιωτική κατανάλωση, οι επενδύσεις –υποστηριζόμενες από ευρωπαϊκούς πόρους– και οι καθαρές εξαγωγές.
2. Βελτίωση στην αγορά εργασίας.
Η ανεργία διαμορφώθηκε στο 9% το πρώτο δεκάμηνο, μειωμένη σε σχέση με πέρυσι, ενώ η απασχόληση αυξήθηκε και οι εργαζόμενοι ανήλθαν στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαπενταετίας.
3. Ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις.
Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα και η μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ ενισχύουν την αξιοπιστία της χώρας, όπως αποτυπώνεται στις αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης και στο κόστος δανεισμού.
4. Νέα ρεκόρ στον τουρισμό.
Το 2025 εξελίσσεται σε τρίτη συνεχόμενη χρονιά ρεκόρ με αύξηση αφίξεων και εισπράξεων και με ισχυρές επιδόσεις από τις κύριες αγορές.
Προοπτικές για το νέο έτος
Η Alpha Bank εκτιμά ότι η θετική δυναμική θα συνεχιστεί, με τον ρυθμό ανάπτυξης να υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι επενδύσεις αναμένεται να αποτελέσουν βασικό μοχλό, στηριζόμενες από τους πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ενώ η ιδιωτική κατανάλωση θα ενισχυθεί από τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις και την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η βελτίωση στην αγορά εργασίας προβλέπεται να συνεχιστεί, αν και με ηπιότερο ρυθμό, ενώ οι πληθωριστικές πιέσεις εκτιμάται ότι θα αποκλιμακωθούν σταδιακά, με καθοριστικό παράγοντα τις ενεργειακές εξελίξεις.
Κίνδυνοι και προκλήσεις
Ωστόσο, η έκθεση επισημαίνει ότι παραμένουν σημαντικοί κίνδυνοι, όπως:
-
γεωπολιτικές εντάσεις και νέα φαινόμενα προστατευτισμού
-
φυσικές καταστροφές
-
καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης
-
εμπορικές ανακατατάξεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ
Παράλληλα, απαιτείται πρόοδος σε διαρθρωτικά ζητήματα: αύξηση επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενίσχυση παραγωγικότητας, βελτίωση ποσοστών απασχόλησης νέων και γυναικών και σύγκλιση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στη μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών μέσω ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, καθώς και στην αντιμετώπιση της πρόκλησης της προσιτής στέγασης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι ευρωπαϊκές και εθνικές πρωτοβουλίες για αύξηση της προσφοράς κατοικιών, περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης και κίνητρα για επενδύσεις στην οικονομικά προσιτή στέγη.
Συνολικά, η ελληνική οικονομία διαθέτει σημαντικά εφόδια για τη νέα χρονιά, αλλά και ένα σύνολο προκλήσεων που θα καθορίσουν την ένταση και τη διάρκεια της αναπτυξιακής της πορείας.