Χωρίς τους ογκοπάγους, οι πολικές αρκούδες θα λιμοκτονήσουν. Αν εξακολουθήσουν να αυξάνονται οι εκπομπές καυσαερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αυτά τα εμβληματικά ζώα της Αρκτικής θα οδηγηθούν στην εξαφάνιση μέχρι το τέλος του αιώνα μας.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Climate Change, οι ερευνητές μελέτησαν τη μεγαλύτερη απειλή για τις πολικές αρκούδες: τη σταδιακή εξαφάνιση του φυσικού περιβάλλοντός τους, των ογκοπάγων απ’ όπου κυνηγούν φώκιες για να τραφούν.
Αυτά τα σαρκοβόρα ζώα, που ζουν σε περιοχές του Αρκτικού Κύκλου, όπου η θερμοκρασία τον χειμώνα πέφτει ακόμη και στους -40 βαθμούς Κελσίου, μπορούν να «νηστεύουν» για μήνες, ιδίως κατά την καλοκαιρινή περίοδο, όταν οι πάγοι λιώνουν.
Όμως με την υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία επηρεάζει σε διπλάσιο βαθμό την Αρκτική, η απουσία πάγου διαρκεί ολοένα και περισσότερο. Αδυνατώντας να βρουν στο περιβάλλον τους κάποια άλλη τροφή εξίσου πλούσια με τις φώκιες, οι πεινασμένες πολικές αρκούδες συχνά απομακρύνονται από τα εδάφη τους. Συχνά, αναζητούν τροφή ακόμη και κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Το λιώσιμο των ογκοπάγων αποτελεί πρόκληση, ιδίως για τις θηλυκές αρκούδες που γεννούν την Άνοιξη. «Θα πρέπει να έχουν πιάσει αρκετές φώκιες για να αποθηκεύσουν στο σώμα τους λίπος ώστε να παράγουν γάλα για τα μικρά τους κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής νηστείας», εξήγησε ο Στίβεν Άμστρουπ, ένας από τους συντάκτες της μελέτης και επικεφαλής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Polar Bears International.
Οι επιστήμονες υπολόγισαν τον αριθμό των ημερών «νηστείας» που μπορεί να αντέξει μια πολική αρκούδα, ανάλογα με το βάρος της. Μια αρσενική, από τον πληθυσμό του Κόλπου του Χάντσον, της οποίας το βάρος είναι κατά 20% μικρότερο του κανονικού, θα άντεχε μόνο 125 ημέρες νηστείας, αντί για 200, που είναι το φυσιολογικό σήμερα.
Οι περίπου 25.000 πολικές αρκούδες που υπάρχουν σήμερα ζουν στον Καναδά, την Αλάσκα, τη Σιβηρία, τα νησιά Σβάλμπαρντ και τη Γροιλανδία. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι πληθυσμοί αυτοί δεν θα πληγούν όλοι ταυτόχρονα.
Όμως, αν συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό οι εκπομπές καυσαερίων θα μειωθεί η αναπαραγωγική τους ικανότητα και θα τεθούν σε κίνδυνο σχεδόν όλες, μέχρι το 2100. Μια μικρή εξαίρεση αποτελεί, πιθανόν, το Νησί της Βασίλισσας Ελισάβετ, σύμφωνα με τον Στίβεν Άμστρουπ.
Το να χαρακτηριστούν οι πολικές αρκούδες «είδος υπό εξαφάνιση», να μπουν δηλαδή στη γνωστή «κόκκινη λίστα» της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης» (σήμερα τις θεωρεί απλώς «ευάλωτες»), δεν θα άλλαζε τη μοίρα τους.
Πολλά είδη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν εξαιτίας της λαθροθηρίας ή της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντός τους από τον άνθρωπο. Αλλά «δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε μια περίφραξη για να προστατεύσουμε τις πολικές αρκούδες από τις θερμοκρασίες που αυξάνονται», είπε ο επιστήμονας.
Για να σωθεί το είδος, ορισμένοι προτείνουν να επανεισαχθούν στην Αρκτική ζώα που έχουν γεννηθεί σε καθεστώς αιχμαλωσίας ή ακόμη και να μεταφερθούν στον Νότιο Πόλο.
Ο Στίβεν Άμστρουπ το θεωρεί ανέφικτο. «Ίσως χρειαστεί να σκεφτούμε να σκοτώσουμε τις τελευταίες πολικές αρκούδες, αντί να τις αφήσουμε να πεθάνουν από την πείνα», σχολίασε.
