Με τα τρακτέρ παραταγμένα στους εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους και με φόντο τις γιορτές των Χριστουγέννων, οι αγρότες σε όλη τη χώρα στέλνουν σαφές μήνυμα ότι η πίεση στο κόστος παραγωγής και η συρρίκνωση του εισοδήματός τους δεν αφήνουν περιθώρια αναμονής.
Τα μπλόκα που έχουν στηθεί ή προαναγγελθεί σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου αποτελούν συνέχεια ενός κύκλου κινητοποιήσεων που επανέρχεται σχεδόν κάθε χειμώνα, αλλά αυτή τη φορά συνοδεύεται από εντονότερη δυσαρέσκεια και διάχυτη αίσθηση αδιεξόδου στον πρωτογενή τομέα.
Στη Βόρεια Ελλάδα, επίκεντρο των κινητοποιήσεων παραμένει η Θεσσαλία, με μπλόκα να έχουν στηθεί ή να οργανώνονται σε σημεία της εθνικής οδού Αθηνών–Θεσσαλονίκης, κοντά στον κόμβο της Νίκαιας, αλλά και σε παράπλευρους δρόμους σε Λάρισα, Καρδίτσα, Τρίκαλα και Μαγνησία. Αντίστοιχες κινητοποιήσεις καταγράφονται στη Μακεδονία, με μπλόκα σε Πιερία, Ημαθία, Πέλλα και Σέρρες, καθώς και σε κομβικά σημεία της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων της. Στη Δυτική Μακεδονία, αγρότες από Κοζάνη και Φλώρινα συμμετέχουν σε συντονισμένες δράσεις, ενώ έντονη είναι η παρουσία και στη Θράκη, με συγκεντρώσεις και αποκλεισμούς σε Ροδόπη και Έβρο.
Στη Νότια Ελλάδα, μπλόκα έχουν στηθεί ή προαναγγελθεί στην Πελοπόννησο, με επίκεντρο την Αχαΐα, τη Μεσσηνία και τη Λακωνία, όπου οι αγρότες προχωρούν σε αποκλεισμούς επαρχιακών δρόμων και κόμβων. Κινητοποιήσεις καταγράφονται επίσης στη Στερεά Ελλάδα, με συμμετοχή αγροτών από Βοιωτία και Φθιώτιδα, ενώ στην Ήπειρο αγροτικοί σύλλογοι έχουν παρατάξει τρακτέρ σε βασικές αρτηρίες, εκφράζοντας τη στήριξή τους στο πανελλαδικό πλαίσιο διεκδικήσεων. Σημαντική είναι και η κινητοποίηση στην Κρήτη, με μπλόκα σε Ηράκλειο, Χανιά και Ρέθυμνο, κυρίως σε επαρχιακούς δρόμους και λιμάνια, γεγονός που υπογραμμίζει την πανελλαδική διάσταση των διαμαρτυριών.
Στον πυρήνα των αιτημάτων των αγροτών βρίσκεται το υψηλό κόστος παραγωγής, το οποίο, όπως υποστηρίζουν, έχει καταστήσει πολλές καλλιέργειες οικονομικά μη βιώσιμες. Η εκτίναξη των τιμών στο πετρέλαιο κίνησης, στο ηλεκτρικό ρεύμα και στα αγροτικά εφόδια –λιπάσματα, ζωοτροφές και φυτοφάρμακα– θεωρείται καθοριστικός παράγοντας για τη μείωση του καθαρού εισοδήματος. Οι αγρότες ζητούν αφορολόγητο πετρέλαιο ή επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης, καθώς και χαμηλότερα τιμολόγια ρεύματος, με ειδικές ρυθμίσεις για τις αρδευτικές ανάγκες.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στο ζήτημα των τιμών πώλησης των αγροτικών προϊόντων. Οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι οι τιμές που λαμβάνουν παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, συχνά κάτω από το κόστος παραγωγής, την ώρα που οι καταναλωτές πληρώνουν ακριβότερα προϊόντα στο ράφι. Στο πλαίσιο αυτό, ζητούν ενίσχυση των ελέγχων στην αγορά, πάταξη των ελληνοποιήσεων και μέτρα για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
Στο διεκδικητικό πλαίσιο περιλαμβάνονται επίσης αιτήματα για αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι αγρότες ζητούν αλλαγές στον κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε οι αποζημιώσεις να είναι πλήρεις και να καταβάλλονται έγκαιρα, καλύπτοντας το σύνολο των ζημιών στην παραγωγή και στο φυτικό και ζωικό κεφάλαιο. Παράλληλα, ζητούν μέτρα στήριξης για τις περιοχές που επλήγησαν από πλημμύρες, παγετούς και ξηρασία, με δεδομένο ότι η κλιματική κρίση επιτείνει την αβεβαιότητα στον πρωτογενή τομέα.
Σημαντικό μέρος των αιτημάτων αφορά και τη φορολογία και τις ασφαλιστικές εισφορές. Οι αγρότες ζητούν ελαφρύνσεις στη φορολογική επιβάρυνση, προστασία του αφορολόγητου ορίου και μείωση των εισφορών, επισημαίνοντας ότι το ισχύον πλαίσιο επιβαρύνει δυσανάλογα τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις. Παράλληλα, εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, υποστηρίζοντας ότι οι αλλαγές στις επιδοτήσεις και στις οικολογικές υποχρεώσεις αυξάνουν το κόστος χωρίς αντίστοιχη οικονομική στήριξη.
Η εικόνα των Χριστουγέννων στα μπλόκα αποτυπώνει, σύμφωνα με τους ίδιους τους αγρότες, το βάθος της κρίσης στον πρωτογενή τομέα και την αίσθηση ότι οι παρεμβάσεις μέχρι σήμερα δεν επαρκούν για να αντιστρέψουν την πορεία συρρίκνωσης του αγροτικού εισοδήματος. Με τις κινητοποιήσεις να βρίσκονται σε εξέλιξη και την κυβέρνηση να καλείται να δώσει απαντήσεις, το επόμενο διάστημα αναμένεται κρίσιμο τόσο για την ένταση των μπλόκων όσο και για το ενδεχόμενο διαλόγου που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση.