Η Σουηδία και η Φινλανδία έκαναν ένα βήμα πιο κοντά στην ένταξη τους στο ΝΑΤΟ μετά την συμφωνία που είχαν με την Τουρκία να άρει τις αντιρρήσεις της, αλλά μπορεί να υπάρχουν ακόμη εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν καθώς ορισμένοι επικριτές υποστηρίζουν ότι η συμφωνία προσφέρει στην Άγκυρα τη δυνατότητα άσκησης βέτο.
Οι τρεις χώρες κατέληξαν χθες βράδυ σε μια συμφωνία μετά από τέσσερις και πλέον ώρες συνομιλιών στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.
Ενώ η Σουηδία και η Φινλανδία θα λάβουν το καθεστώς «προσκεκλημένου» στη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης, οι αιτήσεις τους πρέπει να εγκριθούν από τα 30 σημερινά μέλη του ΝΑΤΟ, μια διαδικασία που μπορεί ακόμη να διακοπεί.
«Η Σουηδία μπορεί να έχει ξανά προβλήματα με την Τουρκία», γράφει η σουηδική εφημερίδα SvD. «Επειδή εάν η Τουρκία δεν είναι ευχαριστημένη που η Σουηδία τηρεί το δικό της μέρος της συμφωνίας, το τουρκικό κοινοβούλιο μπορεί να σταματήσει ξανά τη Σουηδία», αναφέρει η εφημερίδα.
Μιλώντας σε σουηδικό ραδιοφωνικό σταθμό, η Σουηδή υπουργός Εξωτερικών Αν Λίντε δήλωσε ότι αυτοί οι φόβοι ήταν υπερβολικοί.
«Πιστεύω ότι το έχουμε δουλέψει τόσο πολύ που δεν χρειάζεται να ανησυχούμε πολύ ότι θα υπάρξουν περαιτέρω προβλήματα», είπε. «Αλλά δεν θα ήταν σοφό εκ μέρους μου να πω ότι δεν θα προκύψει τίποτα απολύτως».
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, Στοκχόλμη και Ελσίνκι συμφώνησαν να μην υποστηρίζουν κουρδικές ένοπλες ομάδες.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε απειλήσει να θέσει βέτο στις αιτήσεις των δύο σκανδιναβικών χωρών για ένταξή τους στο ΝΑΤΟ με την Άγκυρα να κατηγορεί τις δύο αυτές χώρες ότι υποστήριζουν την κουρδική συριακή πολιτοφυλακή YPG στη βόρεια Συρία, το οποίο θεωρεί η Τουρκία ως επέκταση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), που είναι εκτός νόμου στην Τουρκία και χαρακτηρίζεται και από τις ΗΠΑ και από την ΕΕ ως τρομοκρατική οργάνωση.
Η Αμινέ Κακαμπάβε, ανεξάρτητη Σουηδή βουλευτής, κουρδικής καταγωγής και πρώην αντάρτισσα, στην οποία η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα στηριχθεί για την επιβίωσή της σε ψηφοφορίες στο κοινοβούλιο, είπε ότι ήταν μια «μαύρη μέρα για τη σουηδική εξωτερική πολιτική».
«Αγχώνει επίσης πολύ τους ανθρώπους που επιδιώκουν άσυλο και καταφύγιο σε αυτή τη χώρα, αλλά τώρα δεν αισθάνονται πλέον ασφαλείς επειδή η Σουηδία ξεπουλά τα θεμελιωδή της δικαιώματα», είπε.
Συμπλήρωσε ότι η Λίντε θα πρέπει να εμφανιστεί ενώπιον της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων για να εξηγήσει τη συμφωνία και απείλησε να ξεκινήσει πρόταση μομφής εάν δεν ικανοποιηθεί. Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση είναι απίθανο να πετύχει, καθώς οι περισσότεροι βουλευτές υποστηρίζουν την ένταξη στο ΝΑΤΟ και βρίσκονται μπροστά σε εκλογές τον Σεπτέμβριο.
«Πολύ ανησυχητικό»
Η Σουηδία και η Φινλανδία θα χαλαρώσουν επίσης τους κανόνες εξαγωγής όπλων και θα συνεργαστούν στενά με την Τουρκία για αιτήματα έκδοσης υπόπτων που καταζητούνται από την Άγκυρα.
Η συναρχηγός του Κόμματος των Πρασίνων της Σουηδίας, Μάρτα Στεβένι δήλωσε ότι οι αλλαγές στους κανόνες εξαγωγής όπλων και οι εκδόσεις είναι «πολύ ανησυχητικές».
Αλλά τι σημαίνουν στην πράξη παραμένει ασαφές.
Η Σουηδία επέμεινε ότι παρέχει μόνο ανθρωπιστική βοήθεια στη Συρία και στους πρόσφυγες στις γύρω περιοχές.
Η Σουηδή ΥΠΕΞ τόνισε ότι αυτό «θα συνεχιστεί φυσικά», αλλά ότι η Σουηδία και η Φινλανδία συμφώνησαν να μην υποστηρίζουν μαχητικές οργανώσεις στη βορειοανατολική Συρία με οποιονδήποτε τρόπο που απειλεί την τουρκική ασφάλεια, για παράδειγμα με χρήματα ή όπλα.
«Αλλά αυτό δεν το κάνουμε ούτε σήμερα», είπε, συμπληρώνοντας ότι οι διαδικασίες έκδοσης δεν θα επηρεαστούν.
«Αυτό είναι σύμφωνο με τη σουηδική νομοθεσία και η συμφωνία με την Τουρκία δεν το αλλάζει», είπε.
Ωστόσο, παραμένει έντονη κριτική για τη συμφωνία στη Σουηδία.
Οι ανησυχίες επικεντρώνονται στους Κούρδους αντιφρονούντες που ζουν στη Σουηδία και τη Φινλανδία και ότι η συμφωνία διευκολύνει τον Ερντογάν να εξαπολύσει νέα εισβολή στη βόρεια Συρία για να ανακαταλάβει πόλεις που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των υπό την ηγεσία Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, οι οποίες υποστηρίζονται από την Ουάσινγκτον.
«Προειδοποιήσαμε νωρίς για τους κινδύνους να τεθεί η σουηδική εξωτερική πολιτική στα χέρια του δεσπότη Ερντογάν», ανέφερε στο Twitter η επικεφαλής του Αριστερού Κόμματος Νούσι Νταντγκοστάρ.
«Θα οπλίσουμε την Τουρκία στον επιθετικό της πόλεμο στη Συρία; Ποιοι αντιφρονούντες θα εκδοθούν;» διερωτήθηκε.
