Παγκόσμιο ενδιαφέρον προκαλεί η σημερινή διπλή εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία, από την έκβαση της οποίας θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό η μελλοντική διαμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης της χώρας και η στάση της Άγκυρας στα μεγάλα ανοιχτά ζητήματα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας της ευρύτερης περιοχής. Ιδιαίτερη σημασία στο εκλογικό αποτέλεσμα αποδίδει και η ελληνική κυβέρνηση, εκτιμώντας ότι θα επηρεάσει τη "συμπεριφορά" της Τουρκίας στο Αιγαίο και γενικότερα στις διμερείς σχέσεις και στο κυπριακό.
Το θέμα δεν είναι αν ο Ερντογάν θα επανεκλεγεί πρόεδρος στον πρώτο ή στο δεύτερο γύρο και αν το κόμματου θα εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το πραγματικό διακύβευμα των διπλών εκλογών είναι εάν ο "σουλτάνος" θα αποκτήσει απεριόριστη πολιτική ισχύ στο εσωτερικό της χώρας του, ώστε να μπορεσει να οδηγήσει την Τουρκία στο δρόμο του "νεοοθωμανισμού", που συνεπάγεται συμπεριφορά περιφερειακής υπερδύναμης με επεκτατικές βλέψεις.
Η προοπτική αυτή προκαλεί ανησυχίες σε πολλές κυβερνήσεις δυτικών και αραβικών χωρών, που επιθυμούν να δουν τον Ερντογάν να βγαίνει με "κομμένα φτερά" από την εκλογική αναμέτρηση.
Αυτή θα ήταν και η επιθυμία της Αθήνας, αν δεν υπολόγιζε ότι μια κυβερνητική αλλαγή στην Άγκυρα, ή η αποδυνάμωση του Ερντογάν σε βαθμό που θα προκαλούσε πολιτική αστάθεια στην Τουρκία, θα εγκυμονούσαν μεγαλύτερους κινδύνους και μελλοντικές απειλές για τη χώρα μας.
Η ελληνική κοινή γνώμη είναι σαφώς κατά του Ερντογάν, τον οποίο θεωρεί περίπου ως "ταραξία" της περιοχής και ως μόνιμη απειλή, επηρεασμένη από την επιθετική ρητορική του κατά της Ελλάδα, από τις συνεχείς τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και από την παρατεινόμενη κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Ανδριανούπολη.
Όμως στην κυβέρνηση, στο υπουργείο Εξωτερικών και στο Πεντάγωνο υπάρχει μια διαφορετική θεώρηση των εξελίξεων στην Τουρκία.
Η Αθήνα "ψηφίζει" υπέρ του Ερντογάν, φοβούμενη περισσότερο μια ενδεχόμενη επικράτηση των κεμαλιστών, όπως και την πολιτική αστάθεια που θα ακολουθούσε αν ο "σουλτάνος" αποδυναμωνόταν..
Τα αρμόδια επιτελεία εκτιμούν ότι εάν ο Ερντογάν εκλεγεί πρόεδρος χωρίς το κόμμα του να εξασφαλίσει πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, θα προσφύγει γρήγορα σε νέες πρόωρες εκλογές. Για να επικρατήσει σ' αυτές, πρέπει να κερδίσει ψήφους ακραίων εθνικιστών. Θα ανεβάσει λοιπόν την ένταση στα ελληνοτουρκικά με απρόβλεπτες ενέργειες και συνεχείς προκλήσεις, ενώ η Αγκυρα θα δίνει "ρεσιτάλ" αδιαλλαξίας στο Αιγαίο και στην Κύπρο.
Όμως, ακόμα πιο ζοφερό θα ήταν ένα σενάριο ήττας του Ερντογάν και επικράτησης των κεμαλιστών, οι οποίοι πλειοδοτούν "εθνικοπατριωτισμό".
Μέχρι τώρα τα φώτα της δημοσιότητας ήταν στραμμένα στον Ερντογάν και οι απόψεις της "δημοκρατικής" αντιπολίτευσης για τα ελληνοτουρκικά δεν γίνονταν ευρέως γνωστές έξω από την Τουρκία. Οι κεμαλιστές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι αυτοί που θέτουν ανοιχτά θέμα "ανακατάληψης" 18 ελληνικών νησιών, για τα οποία υποστηρίζουν ότι ανήκουν στην Τουρκία!
Γι αυτό η Αθήνα θεωρεί ότι τα προβλήματα με τους κεμαλιστές θα είναι σαφώς περισσότερα και εντονότερα.
Εξάλλου, εκτιμάται ότι μετά τις εκλογές ο Ερντογάν δεν θα επιμείνει στην αντιπαράθεσή του με τη Δύση, αλλά θα συμβιβαστεί μαζί της, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα σημαντικό μέρος όσων διεκδικεί στο Κουρδικό.
Κρίσιμος παράγοντας για μια τέτοια εξέλιξη είναι και η ευάλωτη τουρκική οικονομία, η οποία μόνο με εξωτερική βοήθεια μπορεί να κρατηθεί όρθια, καθώς η Άγκυρα δεν θα μπορεί σε λίγο να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, είναι σαφές πως ο διεθνής παράγοντας θα επιδιώξει να ανοίξει εκ νέου τον διάλογο
Πάντως η ελληνική πλευρά δεν αυταπατάται όσον αφορά τις επιδιώξεις και τη στρατηγική του Ερντογάν. Εκτιμά ότι ο "σουλτάνος" θα διαχειριστεί τα διμερή θέματα για να πετύχει το μείζον στις επιδιώξεις του. Αυτό σημαίνει ότι η Άγκυρα μετά τις εκλογές θα συνεχίσει τις διεκδικήσεις και τις προκλήσεις, τις οποίες θα εναλλάσσει με δείγματα διαλλακτικότητας και διάθεση συνεννόησης.
ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ
