Σε γερμανικό... τοίχο πέφτει, μέχρι στιγμής, η προσπάθεια της κυβέρνησης να εξασφαλίσει μια έμμεση χαλάρωση της οικονομικής πολιτικής από το 2020, ενώ οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για το θέμα εισέρχονται στην τελική ευθεία, καθώς μέσα στις επόμενες ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η τέταρτη μεταμνημονιακή έκθεση ενισχυμένης επιτήρησης, η οποία θα συζητηθεί στο Eurogroup του Δεκεμβρίου.
Παρότι ο υπουργός Οικονομικών εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος, δηλώνοντας ότι «ωριμάζουν οι συνθήκες» για μια έμμεση μείωση του στόχου για το πλεόνασμα από το 2020, το κλίμα στο Eurogroup δεν είναι θετικό για το ελληνικό αίτημα, καθώς η Γερμανία και, δευτερευόντως, η Ολλανδία επιμένουν ότι είναι πολύ νωρίς για να εξετασθεί μια «χαλάρωση του κορσέ» για την Ελλάδα.
Η αρχική απόφαση του Eurogroup, από τον Ιούνιο του 2018, όριζε ότι τα επιστρεφόμενα κέρδη κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος από ελληνικά ομόλογα (SNP – ANFAs), το ύψος των οποίων υπολογίζεται σε 1,2 δισ. ευρώ ετησίως για τα επόμενα χρόνια, μπορούν να χρησιμοποιούνται για εξυπηρέτηση χρέους ή για επενδυτικές δαπάνες, υπό τον όρο ότι αυτές θα εγκρίνονται εκ των προτέρων από το Eurogroup.
Με αυτή τη ρύθμιση, τα ποσά από τις κεντρικές τράπεζες μπορούσαν μεν να αξιοποιούνται για κάτι πιο... χρήσιμο από την αποπληρωμή χρέους, αλλά όχι και να εντάσσονται στον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε εμμέσως να μειώνουν το έλλειμμα και να αφήνουν αυξημένα περιθώρια χαλάρωσης της οικονομικής πολιτικής.
Η πρόταση που επιχειρεί να περάσει στο Eurogroup το υπουργείο Οικονομικών, χωρίς να θέτει ζήτημα επαναδιαπραγμάτευσης της ουσίας των αποφάσεων του Ιουνίου 2018, ήταν να χρηματοδοτηθεί από τις επιστροφές κερδών το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ώστε να μετρηθούν αυτά τα ποσά στον υπολογισμό του ελλείμματος με όρους ενισχυμένης επιτήρησης και να επιτευχθεί, έτσι, μια έμμεση μείωση του στόχου για το πλεόνασμα ήδη από το 2020 και πριν ανοίξει η συζήτηση για αλλαγή του στόχου το 2021 και 2022.
Ήδη, πριν δοθεί στη δημοσιότητα η τέταρτη έκθεση ενισχυμένης επιτήρησης, ο επίτροπος Μοσκοβισί πέρασε εμμέσως πλην σαφώς στην Αθήνα το μήνυμα ότι είναι πρόωρες οι συζητήσεις για το δημοσιονομικό στόχο του 3,5% και θα πρέπει πρώτα η κυβέρνηση να ενισχύσει την αξιοπιστία της, πριν συζητηθεί αυτό το θέμα από την επόμενη Κομισιόν και το Eurogroup.
Ο επίτροπος Μοσκοβισί αναφερόταν μεν στην ευρύτερη συζήτηση για το δημοσιονομικό στόχο της διετίας 2021 – 2022, όμως η αναφορά του στην ανάγκη για αξιοπιστία και σεβασμό των δεσμεύσεων ερμηνεύθηκε από πολλούς και ως μια έμμεση παραίνεση στην κυβέρνηση να μην επιχειρήσει να ανοίξει τώρα, στο Eurogroup του Δεκεμβρίου, το θέμα της έμμεσης αλλαγής στη μεταχείριση των επιστροφών κερδών από τις κεντρικές τράπεζες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, άλλωστε, θέση της Γερμανίας είναι ότι για το 2020 δεν θα πρέπει να υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή, έμμεση ή άμεση, στο στόχο του 3,5%, ώστε η νέα ελληνική κυβέρνηση να έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί να πετύχει στην πρώτη της χρονιά οικονοικής διαχείρισης το στόχο για το πλεόνασμα και να κατοχυρώσει την αξιοπιστία της, πριν περάσει στη συζήτηση για αλλαγή του στόχου τη διετία 2021 – 2022.
Πάντως, στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμούν ότι ακόμη και αν δεν υπάρξει οποιαδήποτε συμφωνημένη αλλαγή για τη μεταχείριση των επιστροφών κερδών, ο στόχος για το πλεόνασμα θα επιτευχθεί χωρίς δυσκολίες και αβεβαιότητα, ενώ πιθανόν να υπάρξει στις αρχές του 2020 άλλη μια ευκαιρία να τεθεί το θέμα των επιστροφών κερδών στο Eurogroup.
