Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα τη νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική, που έχει ως στόχο να «πρασινίσει» ο αγροτικός τομέας, παρά τις αντιδράσεις των οικολόγων και ενός μέρους της αριστεράς, που θεωρούν ότι δεν ανταποκρίνεται στις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες της ΕΕ.
Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που συνεδρίασε στο Στρασβούργο, εξέτασε τα τρία κείμενα που διέπουν αυτήν τη νέα ΚΓΠ, τα οποία εγκρίθηκαν με ψήφους 452 υπέρ (178 κατά, 57 αποχές), 485 υπέρ (142 κατά και 61 αποχές) και 487 υπέρ (130 κατά, 71 αποχές) αντίστοιχα.
Η ομάδα των Πρασίνων καταψήφισε και τα τρία κείμενα, όπως και ορισμένοι από τους Σοσιαλδημοκράτες και η πλειονότητα των ευρωβουλευτών της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Η ΚΓΠ θα εφαρμοστεί από τον Ιανουάριο του 2023 και ο προϋπολογισμός της ανέρχεται στα 387 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2027 –δηλαδή σχεδόν το ένα τρίτο του πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ– εκ των οποίων τα 270 δισεκατομμύρια αφορούν άμεσες ενισχύσεις στους αγρότες. Η Γαλλία παραμένει η χώρα που ωφελείται περισσότερο.
Η μεταρρύθμιση προβλέπει τη χορήγηση μπόνους στους αγρότες που συμμετέχουν στα πιο απαιτητικά περιβαλλοντικά προγράμματα, που υιοθετούν πιο οικολογικές τεχνικές ή συμβάλλουν στη βελτίωση της ευζωίας των ζώων.
Οι χώρες μέλη θα πρέπει να δίνουν κατά μέσο όρο το 25% των άμεσων ενισχύσεων ετησίως σε προγράμματα για το περιβάλλον και το κλίμα μεταξύ 2023-27, έχοντας τη δυνατότητα να δίνουν μόνο 20% κατά τα δύο πρώτα χρόνια. «Αυτό γίνεται για πρώτη φορά» υπογράμμισε ο Γερμανός ευρωβουλευτής του Λαϊκού Κόμματος Πέτερ Γιαρ, ο εισηγητής ενός από τα τρία κείμενα. «Φροντίσαμε ώστε αυτή η ΚΓΠ να είναι πιο αειφόρα, πιο διαφανής και πιο προβλέψιμη», σημείωσε μετά την ψηφοφορία.
Ο Επίτροπος Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεκόφσκι, που ήταν παρών στο Στρασβούργο, έκανε λόγο για «ένα καλό αποτέλεσμα που θα επιτρέψει στην ΚΓΠ να διασφαλίσει τη μετάβαση σε μια πιο βιώσιμη γεωργία».
Κάθε χώρα μέλος θα πρέπει να συντάξει μέχρι τα τέλη του έτους ένα «στρατηγικό σχέδιο» όπου θα αναφέρει λεπτομερώς πώς θα χρησιμοποιήσει τους ευρωπαϊκούς πόρους. Οι Βρυξέλλες θα επαληθεύσουν στη συνέχεια αν οι εθνικές πολιτικές συνάδουν με τους στόχους της μείωσης των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου (Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία) και της μείωσης των ζιζανιοκτόνων κατά 50% μέχρι το 2030, ενώ το ένα τέταρτο των καλλιεργήσιμων εδαφών θα αφορά μόνο βιολογικές καλλιέργειες.
Η πρόταση αυτή δεν θεωρήθηκε αρκετά δεσμευτική από τους οικολόγους και ακτιβιστές την κατήγγειλαν το πρωί, «ενταφιάζοντας» συμβολικά τη βιολογική γεωργία μπροστά από το κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Τουλάχιστον το 10% των άμεσων ενισχύσεων θα πρέπει να δίνονται σε μικρές και μεσαίες αγροτικές επιχειρήσεις και οι χώρες οφείλουν να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 3% του προϋπολογισμού για να στηρίξουν τους νέους αγρότες. Θεσπίζεται επίσης ένα μόνιμο «αποθεματικό κρίσεων», ύψους 450 εκατομμυρίων ευρώ τουλάχιστον, τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση αστάθειας των τιμών.
Ο Λιθουανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων Μπρόνις Ρόπε σχολίασε ωστόσο ότι «η νέα ΚΓΠ δεν επιτρέπει να επιλυθούν οι κοινωνικές ανισότητες, ούτε να επιτευχθούν οι στόχοι της προστασίας του περιβάλλοντος». Επικριτικός εμφανίστηκε και ο Γάλλος σοσιαλιστής ευρωβουλευτής Ερίκ Αντριέ, αν και αναγνώρισε ότι επιτεύχθηκε κάποια πρόοδος αφού προβλέπονται ενισχυμένο ρυθμιστικό πλαίσιο και κυρώσεις στους αγρότες που δεν θα σέβονται το δικαίωμα στην εργασία.
Για τον κεντρώο (Renew) Πασκάλ Κανφέν, πρόκειται «για μια καλή μεταρρύθμιση που θα εισάγει διαρθρωτικές αλλαγές στην αγροτική πολιτική, ούσα ταυτόχρονα εφαρμόσιμη από τους αγρότες».
Η άποψη αυτή αμφισβητείται από τους Πράσινους, που ζητούσαν μια ΚΓΠ σύμφωνη με τους ευρωπαϊκούς στόχους όσον αφορά τη βιοποικιλότητα και τη διατροφική ασφάλεια. Ο αγρονόμος και βιοκαλλιεργητής Γάλλος ευρωβουλευτής Μπενουά Μπιτό έκανε λόγο για «δώρο στους ευρωσκεπτικιστές, την αγροτική βιομηχανία και τους κλιματοσκεπτικιστές». Ο Μανουέλ Μπομπάρ της Ριζοσπαστικής Αριστεράς είπε ότι η έγκριση της ΚΓΠ έρχεται «σε αντίθεση με όλα τα λόγια για την Πράσινη Συμφωνία».
Την περασμένη Παρασκευή η νεαρή ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ είχε χαρακτηρίσει την ΚΓΠ «καταστροφική για το κλίμα και το περιβάλλον», σε ανάρτησή της στο Twitter.
Μετά τη σημερινή ψηφοφορία, η ΚΓΠ θα πρέπει να εγκριθεί και από τις χώρες μέλη για να εφαρμοστεί.
