Σε κομβικό παράγοντα για την προσέλκυση επενδύσεων, αλλά και γενικότερα για την ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας, αναδεικνύεται το οικοσύστημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ειδικότερα, στην έρευνα της συμβουλευτικής εταιρίας EY που έχει δοθεί στη δημοσιότητα με θέμα «EY Attractiveness Survey Ελλάδα 2022» περισσότεροι από ένας στους τέσσερις (27%) συμμετέχοντες στην έρευνα συμπεριέλαβε φέτος την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) μεταξύ των τομέων όπου πρέπει να εστιάσει τις προσπάθειές της η χώρα για να ενισχύσει την ελκυστικότητά της. Κατατάσσοντας το ζήτημα αυτό στην τέταρτη θέση μεταξύ των κορυφαίων προτεραιοτήτων, από την όγδοη πέρυσι.
Όπως αναφέρεται στα επιμέρους συμπεράσματα της έρευνας της EY, η οποία διενεργήθηκε από τη Euromoney, προκαλεί ενδεχομένως απορία ο λόγος για τον οποίο οι ξένοι επενδυτές αποδίδουν σημασία στη στήριξη των ΜμΕ. Είναι γεγονός, ωστόσο, ότι η ύπαρξη ενός υγιούς οικοσυστήματος σύγχρονων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, μέσω του οποίου θα δίνεται στις επιχειρήσεις η δυνατότητα να αναπτύξουν συνεργασίες, αποτελεί σημαντικό υπο - βοηθητικό παράγοντα για την ευόδωση μιας επένδυσης
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ζήτημα αυτό χαρακτηρίζεται ως προτεραιότητα από το 48% των μεγάλων επιχειρήσεων (έσοδα > 1,5 δισ.ευρώ) και σε μικρότερο βαθμό από τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι ΜμΕ στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν σήμερα το 99,9% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων, απασχολούν το 83% του εργατικού δυναμικού και συνεισφέρουν το 56,7% της συνολικής προστιθεμένης αξίας, σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ, που είναι 65,2% και 53% αντίστοιχα.
Παρουσιάζουν, όμως, υψηλό κατακερματισμό, χαμηλή παραγωγικότητα και περιορισμένη εξωστρέφεια. Η ΕΥ, όπως αναφέρεται στην έρευνα, μέσα από σειρά σχετικών ερευνών, έχει προτείνει ένα μοντέλο ανάπτυξης των ΜμΕ το οποίο βασίζεται στη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, μέσω οργανικής ανάπτυξης, συγχωνεύσεων και εξαγορών ή άλλων μορφών συνεργασίας. Η μεγέθυνση αυτή θα δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας, και θα ενισχύσει την παραγωγικότητα, αλλά και την εξωστρέφεια, δημιουργώντας έναν αυτοτροφοδοτούμενο ενάρετο κύκλο που θα επιτρέψει στις ΜμΕ να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους και να διαδραματίσουν έναν πιο ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για τη χρηματοδότηση επενδύσεων από τις ΜμΕ, και, ταυτόχρονα, για τον εκσυγχρονισμό και τον αναπροσανατολισμό τους προς τους τομείς που παρουσιάζουν σήμερα ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές. Ωστόσο, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο διατυπώνεται η ανησυχία ότι το RRF είναι προσανατολισμένο περισσότερο στις ανάγκες και τις δυνατότητες των μεγάλων επιχειρήσεων.
Παρότι το RRF, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, όπως και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα, θα έχει, αναμφισβήτητα, θετικό αντίκτυπο και στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι διαμορφωτές των πολιτικών, στην Ελλάδα, αλλά και στις Βρυξέλλες, θα πρέπει να μελετήσουν με μεγαλύτερη προσοχή τις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ και να προσαρμόσουν ανάλογα τα προγράμματα χρηματοδότησης, εκτιμά η έρευνα της EY.
Πιθανές ενέργειες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
1. Ενσωμάτωση προγραμμάτων μικρότερης κλίμακας για τις ΜμΕ, που θα στοχεύουν στην αξιοποίηση κονδυλίων στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης.
2. Βελτίωση της διαφάνειας όσον αφορά στην παρεχόμενη χρηματοοικονομική πληροφόρηση από τις ΜμΕ για την ενίσχυση της έγκαιρης και αξιόπιστης εκτίμησης του πιστωτικού κινδύνου από τα τραπεζικά ιδρύματα, με ταυτόχρονη απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αίτησης και αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας.
3. Μείωση της γραφειοκρατίας για τη συμμετοχή σε χρηματοδοτικά προγράμματα, με σκοπό την αποφυγή σπατάλης πόρων και ευκαιριών από τις ΜμΕ.
4. Υποστήριξη της πρόσβασης των ΜμΕ στις κεφαλαιαγορές και σε ιδιωτικά κεφάλαια ως εναλλακτικές πηγές για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών τους σχεδίων.
5. Παροχή διευκολύνσεων, όπως νομικά και φορολογικά κίνητρα, για την προώθηση των συγχωνεύσεων και εξαγορών και συνεργασιών, με σκοπό τη δημιουργία μεγαλύτερων εταιρικών σχημάτων και θετικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.
6. Φορολογικές ελαφρύνσεις για σημαντικές επενδύσεις από τις ΜμΕ στην τεχνολογία και σε υποδομές προκειμένου να ενισχυθεί η δυνατότητα υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, καθώς και η ικανότητα χρηματοδότησής τους.
7. Κίνητρα για τη στροφή της παραγωγικής βάσης σε ένα πιο εξωστρεφές προφίλ και σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, διευκολύνοντας έτσι την άντληση κεφαλαίων για περαιτέρω ανάπτυξη.
8. Ενδυνάμωση της κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ των επιχειρηματιών για τη δημιουργία μεγαλύτερων συνεταιριστικών σχημάτων, με ταυτόχρονη προσέλκυση εξειδικευμένων στελεχών διοίκησης.
9. Εθνική εκστρατεία ενημέρωσης αναφορικά με τις διαθέσιμες επιλογές και τα οφέλη από την πρόσβαση των ΜμΕ στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα.
To βασικό συμπέρασμα της έρευνας της EY είναι ότι αποδεικνύεται ανθεκτική η ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού, σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας στην Ευρώπη, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο, με ποσοστό 37% των επιχειρήσεων σχεδιάζουν να επενδύσουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στη χώρα μας, στη διάρκεια του επόμενου χρόνου, ενώ τρεις στους τέσσερις επενδυτές (75%) εκτιμούν ότι η ελκυστικότητα της Ελλάδας θα βελτιωθεί περαιτέρω στα επόμενα τρία χρόνια.
