Αυξημένες προσδοκίες για τη βελτίωση του κλίματος στις αγορές υπέρ της ελληνικής οικονομίας, καλλιεργεί η κυβέρνηση μετά το κλείσιμο της γ΄ αξιολόγησης, σε χρόνο ρεκόρ και εργάζεται πλέον με ορίζοντα την 21η Αυγούστου του 2018, όταν η Ελλάδα θα εξέλθει των μνημονίων.
Η είδηση της ολοκλήρωσης της συμφωνίας το βράδυ του Σαββάτου έγινε δεκτή με θετικά σχόλια από ηγετικά στελέχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κομισιόν, όπως και από τον διεθνή Τύπο, αλλά από σήμερα αναμένεται η αντίδραση των αγορών και πώς αυτή η συμφωνία θα αποτυπωθεί στις αποδόσεις των ομολόγων, στη δευτερογενή αγορά και στο Χρηματιστήριο.
Παράλληλα, μετά και το τυπικό κλείσιμο της αξιολόγησης την 22α Ιανουαρίου, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναμένει αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, από τους οίκους αξιολόγησης, εξέλιξη που θα αποτελέσει τον καταλύτη για τη μείωση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων και θα διευκολύνει τις δοκιμαστικές εξόδους στις αγορές.
Στα διαδικαστικά ζητήματα που είναι άμεσα μπροστά μας βρίσκονται, η σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup που θα επικυρώσει το κλείσιμο της τεχνικής συμφωνίας, τα δύο πολυνομοσχέδια που θα κατατεθούν στη Βουλή, ένα πριν και ένα μετά τις γιορτές και το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου, που θα αποφανθεί για το οριστικό κλείσιμο της αξιολόγησης και θα εγκρίνει την επικαιροποίηση του 3ου και τελευταίου μνημονίου.
Οι εταίροι να κάνουν το χρέος τους
Ωστόσο, ο μεγάλος στόχος που διεκδικεί η κυβέρνηση είναι η διευθέτηση του δημοσίου χρέους. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε, πως οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν αμέσως μετά την 22α Ιανουαρίου, αλλά πληροφορίες αναφέρουν πως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας επεξεργάζεται σενάρια, τα οποία θέτει και υπόψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Εμπόδιο στην επιλογή του κατάλληλου σεναρίου, είναι η… ακυβερνησία στη Γερμανία, καθώς μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο πρώην Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν αυτός που φρέναρε οποιαδήποτε επίσπευση των μέτρων για το χρέος.
Στο συγκεκριμένο ζήτημα, παίζεται και ένα... θέατρο του παραλόγου. Το ΔΝΤ πιέζει για την λήψη μέτρων ελάφρυνσης του χρέους ώστε να επαναφερθεί, μετά από σχεδόν μια δεκαετία, σε τροχιά βιωσιμότητας. Τα μέτρα θα εφαρμοστούν από το 2019 και μετά, καθώς για το 2018, δεν υπάρχουν ανάγκες, αφού οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων ομολόγων και δανείων είναι ελάχιστες (περίπου 4,5 δις. ευρώ). Ωστόσο η Ελλάδα (και το ΔΝΤ) ζητεί από τώρα τον προσδιορισμό και την ανακοίνωση των μέτρων, ώστε να βελτιωθεί το κλίμα στις αγορές και στην οικονομία γενικότερα, εξέλιξη που θα αποτυπωθεί και στις αποδόσεις των ομολόγων και θα διευκολύνει τις νέες εκδόσεις.
Η γερμανική κυβέρνηση από την πλευρά της, στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου (έως τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017), δεν ήθελε να ανοίξει οποιαδήποτε κουβέντα, προκειμένου να αποφύγει ενδεχόμενο πολιτικό κόστος. Τώρα, μετά τις εκλογές προέκυψε ακυβερνησία, οπότε καθυστερούν ανάλογα και οι αποφάσεις.
Το «παράλογο» της υπόθεσης βρίσκεται στο γεγονός, πως ούτε η Ελλάδα ούτε το ΔΝΤ, θέλουν άμεση εφαρμογή των μέτρων ελάφρυνσης, αλλά μόνο την ανακοίνωση από τώρα των μέτρων που θα εφαρμοστούν το 2019. Η κίνηση αυτή θα βελτίωνε αισθητά το κλίμα για την ελληνική οικονομία και θα συνέβαλε στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης, το καλό κλίμα που υπάρχει στις Βρυξέλλες και στο ΔΝΤ για την Ελλάδα, αλλά και της προοπτικής της συμμετοχής των σοσιαλδημοκρατών στην νέα γερμανική κυβέρνηση, εκφράζονται αυξημένες προσδοκίες για θετική έκβαση των ελληνικών προσδοκιών.
Το πακέτο των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
- Την κατάργηση του αυξημένου περιθωρίου στα επιτόκια
- Την επιστροφή των κερδών από ANFA και SMP (σ.σ.: που έχουν η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από τις αγορές ελληνικών ομολόγων)
- Από τον ανασχεδιασμό (reprofiling) των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) ως εξής:
* Με επιμήκυνση της σταθμισμένης μέγιστης μέσης διάρκειας των δανείων του ΕΤΧΣ κατά 15 χρόνια
* Με πλαφόν στις αποπληρωμές των δανείων του ΕΤΧΣ στο 0,4% του ΑΕΠ έως το 2050
* Με τη μερική αναστολή πληρωμών τόκων για δάνεια του ΕΤΧΣ έως το 2050. Η Ελλάδα θα πλήρωνε 1% κατ' ανώτατο όριο, το επιπλέον ποσό θα μεταφερόταν στο μέλλον.
* Την αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ, περίπου 11,5 δισ. ευρώ, που έχουν απομείνει και τα οποία έχουν επιτόκιο 3,8% ενώ τα δάνεια από τον ESM κοστίζουν μόλις 0,8% - 0,9%.