Κάθε Χριστούγεννα, ο Economist απονέμει τον άτυπο τίτλο της «χώρας της χρονιάς» όχι στην πιο πλούσια, την πιο ισχυρή ή την πιο ευτυχισμένη χώρα του πλανήτη, αλλά σε εκείνη που κατάφερε τη μεγαλύτερη ουσιαστική βελτίωση μέσα σε διάστημα δώδεκα μηνών.
Πρόκειται για μια επιλογή που αποτυπώνει πρόοδο – πολιτική, οικονομική ή κοινωνική – μέσα σε ένα συχνά αντίξοο διεθνές περιβάλλον.
Το 2025 υπήρξε μια χρονιά γεμάτη αναταράξεις. Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον παγκόσμιο εμπορικό στίβο προκάλεσε νέες εντάσεις, ενώ αιματηρές συγκρούσεις συνέχισαν να ταλανίζουν περιοχές όπως η Γάζα και το Σουδάν. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες χώρες κατάφεραν όχι απλώς να αντέξουν, αλλά να κάνουν ουσιαστικά βήματα προς τα εμπρός.
Οι χώρες που ξεχώρισαν
Σύμφωνα με τον Economist, ο Καναδάς κατέγραψε θετική πορεία εκλέγοντας έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό αντί για έναν λαϊκιστή και υιοθετώντας πιο σταθερή στάση απέναντι στις πιέσεις των ΗΠΑ. Στη Μολδαβία, οι ψηφοφόροι απέρριψαν ένα φιλορωσικό κόμμα, παρά τις εκτεταμένες προσπάθειες παραπληροφόρησης από τη Μόσχα.
Η Νότια Κορέα ανέκαμψε από μια σοβαρή θεσμική κρίση, όταν οι δημοκρατικοί θεσμοί άντεξαν στην απόπειρα επιβολής στρατιωτικού νόμου από τον τότε πρόεδρο, ο οποίος τελικά οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη. Στη Βραζιλία, η καταδίκη του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρο για απόπειρα πραξικοπήματος θεωρήθηκε ιστορική, ενώ η κυβέρνηση κατόρθωσε να περιορίσει την αποψίλωση του Αμαζονίου, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Η εντυπωσιακή οικονομική στροφή της Αργεντινής
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην Αργεντινή, έναν από τους δύο βασικούς διεκδικητές του τίτλου. Ο πρόεδρος Χαβιέ Μιλέι, ακολουθώντας μια σκληρή φιλελεύθερη ατζέντα, προχώρησε σε βαθιές μεταρρυθμίσεις που επί δεκαετίες θεωρούνταν πολιτικά αδύνατες.
Ο πληθωρισμός μειώθηκε θεαματικά – από 211% το 2023 σε περίπου 30% – ενώ η φτώχεια περιορίστηκε κατά 21 ποσοστιαίες μονάδες. Οι έλεγχοι κεφαλαίων χαλάρωσαν, τα δημόσια οικονομικά σταθεροποιήθηκαν και η χώρα απέφυγε μια νέα κρίση χάρη και στη στήριξη των ΗΠΑ. Παρά τα σκάνδαλα και τον συγκρουσιακό χαρακτήρα του προέδρου, ο Economist αναγνωρίζει ότι, εφόσον οι μεταρρυθμίσεις αντέξουν στον χρόνο, η Αργεντινή μπορεί να αλλάξει πορεία οριστικά.
Η Συρία και η πολιτική αλλαγή
Τελικά, όμως, η επιλογή της χώρας της χρονιάς για το 2025 είναι η Συρία. Η βελτίωση δεν ήταν οικονομική, αλλά βαθιά πολιτική και κοινωνική. Έναν χρόνο νωρίτερα, η χώρα βρισκόταν ακόμη υπό τη σιδηρά διακυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ, με μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φυλακές γεμάτες πολιτικούς κρατούμενους και έναν εμφύλιο πόλεμο που είχε στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 500.000 ανθρώπους.
Μετά την ανατροπή του καθεστώτος τον Δεκέμβριο του 2024, πολλοί φοβήθηκαν ότι η Συρία θα διολισθήσει είτε σε ισλαμιστική θεοκρατία είτε σε πλήρες χάος. Ωστόσο, υπό την ηγεσία του Αχμέντ Αλ Σάρα, η χώρα ακολούθησε μια απρόσμενα μετριοπαθή πορεία. Δεν επιβλήθηκαν αυστηροί θρησκευτικοί κανόνες, η κοινωνική ζωή συνεχίστηκε, ενώ η νέα ηγεσία επιδίωξε σχέσεις με τις ΗΠΑ και τα κράτη του Κόλπου. Παράλληλα, η σταδιακή άρση των δυτικών κυρώσεων επέτρεψε στην οικονομία να αρχίσει να ανακάμπτει.
Προκλήσεις και εύθραυστη ισορροπία
Τα προβλήματα, ωστόσο, παραμένουν σοβαρά. Παραστρατιωτικές ομάδες ευθύνονται για σφαγές μειονοτήτων, ενώ η εξουσία εξακολουθεί να ασκείται με φυλετικά κριτήρια. Η χώρα παραμένει εύθραυστη και ο κίνδυνος νέας αποσταθεροποίησης είναι υπαρκτός.
Παρά τις αδυναμίες, ο Economist καταλήγει ότι η Συρία του 2025 είναι σαφώς καλύτερη από τη Συρία του 2024: λιγότερος φόβος, περισσότερη κανονικότητα και περίπου τρία εκατομμύρια πρόσφυγες που επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Για αυτούς τους λόγους, το περιοδικό επιλέγει τη Συρία ως τη χώρα που βελτιώθηκε περισσότερο μέσα στη χρονιά που φτάνει στο τέλος της.
