Έναν χρόνο μετά το θάνατο του Αϊλάν, οι πνιγμοί στη Μεσόγειο όλο και αυξάνονται

Σαν σήμερα ο τρίχρονος Αϊλάν Κουρντί από τη Συρία γινόταν σύμβολο του προσφυγικού δράματος με την εικόνα του άψυχου σώματός του να κάνει το γύρο του κόσμου φωνές «ξυπνώντας» φωνές για αλληλεγγύη και δράση. Έναν χρόνο μετά, ολοένα και αυξάνονται οι πνιγμοί στη Μεσόγειο και το 2016 καθίσταται η πλέον θανατηφόρα χρονιά που έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής στην κεντρική Μεσόγειο, αναφέρει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNCHR).
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Γενεύη ο εκπρόσωπος Τύπου της UNHCR Ουίλιαμ Σπίντλερ δήλωσε ότι η Αρμοστεία εκτιμά ότι μετά τον θάνατο του Αϊλάν περίπου 4.176 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται στη Μεσόγειο -κατά μέσο όρο 11 άνδρες, γυναίκες και παιδιά χάνονται κάθε μέρα τους τελευταίους 12 μήνες.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ μηνών του 2016, περίπου 281.740 άνθρωποι επιχείρησαν το επικίνδυνο αυτό ταξίδι προς την Ευρώπη.
Ο αριθμός προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα έχει μειωθεί σε τεράστιο βαθμό, από 67.000 τον Ιανουάριο σε 3.437 τον Αύγουστο, μετά την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και το κλείσιμο της «Βαλκανικής οδού».
Στο μεταξύ, ο αριθμός των αφίξεων στην Ιταλία παραμένει σε γενικές γραμμές σταθερός. Περίπου 115.000 πρόσφυγες και μετανάστες είχαν φτάσει στην Ιταλία έως τα τέλη Αυγούστου, σε σύγκριση με 116.000 που έφτασαν την ίδια περίοδο το 2015.
Ωστόσο, η σημαντικότερη αλλαγή είναι ο αριθμός των θανάτων.
Μέχρι στιγμής φέτος, 1 στους 42 ανθρώπους έχει χάσει τη ζωή του ταξιδεύοντας από τη Βόρεια Αφρική προς την Ιταλία, σε σύγκριση με 1 στους 52 που έχαναν τη ζωή τους την περασμένη χρονιά. Το γεγονός αυτό καθιστά το 2016 τη πιο θανατηφόρα χρονιά που έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής στην κεντρική Μεσόγειο. Οι πιθανότητες να χάσει κάποιος τη ζωή του στο πέρασμα από τη Λιβύη στην Ιταλία είναι δεκαπλάσιες απ' ό,τι στο πέρασμα από την Τουρκία στην Ελλάδα.
Οι αριθμοί αυτοί υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη που υπάρχει να ενισχύσουν τα κράτη τους νόμιμους τρόπους εισδοχής των προσφύγων, όπως η επανεγκατάσταση, οι ιδιωτικές χορηγίες, η οικογενειακή επανένωση και τα προγράμματα χορήγησης υποτροφιών για σπουδές, μεταξύ άλλων, ώστε να μην αναγκάζονται να επιχειρούν τα επικίνδυνα αυτά ταξίδια και να καταφεύγουν σε δίκτυα διακινητών, τονίζει η Αρμοστεία σε σχετική ανακοίνωση.
Ο θάνατος του Αϊλάν Κουρντί προκάλεσε έντονα συναισθήματα συμπάθειας και αλληλεγγύης άνευ προηγουμένου απέναντι στους πρόσφυγες σε όλη την Ευρώπη, όπου πολλοί άνθρωποι προσφέρονταν εθελοντικά να βοηθήσουν και να παρέχουν τρόφιμα, νερό και ρούχα στους πρόσφυγες, ακόμα και να τους υποδεχθούν στα σπίτια τους. Προκειμένου να καταγραφούν και να αναδειχτούν κάποιες από αυτές τις ατομικές δράσεις αλληλεγγύης, η Ύπατη Αρμοστεία και ο φωτογράφος Aubrey Wade δημιούργησαν μια σειρά από πορτραίτα οικογενειών που φιλοξενούν πρόσφυγες στην Αυστρία, τη Γερμανία και τη Σουηδία.
Η άφιξη άνω του ενός εκατομμυρίου προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη την περασμένη χρονιά οδήγησε επίσης και σε αύξηση των κρουσμάτων ξενοφοβίας και των εντάσεων μέσα στις κοινότητες που τους υποδέχθηκαν. Πρόσφυγες και μετανάστες έχουν υπάρξει θύματα ρατσιστικών και ξενοφοβικών επιθέσεων, προκατάληψης και διακριτικής μεταχείρισης. Η συνεχής πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι να καταφέρει να δώσει πρόσβαση στους πρόσφυγες σε υποστήριξη και υπηρεσίες που έχουν ανάγκη προκειμένου να ενταχθούν με επιτυχία και να προσφέρουν πλήρως στην κοινωνία -παρέχοντας νέες δεξιότητες, αποφασιστικό πνεύμα και πολιτισμικό πλούτο, στην προσπάθειά τους να χτίσουν τη ζωή τους από την αρχή.
Σε αυτή την προσπάθεια, η Υπατη Αρμοστεία τονίζει πως καλεί τις κυβερνήσεις και τους εθνικούς εταίρους τους να δεσμευθούν ότι θα αναπτύξουν και θα υλοποιήσουν πλήρη εθνικά σχέδια ένταξης. Η πολλαπλή συνεισφορά των προσφύγων στις νέες κοινότητες που εντάσσονται θα πρέπει να αναγνωριστεί. Η Αρμοστεία καλεί επίσης για μια ξεκάθαρη δέσμευση απέναντι στην πρόληψη των διακρίσεων, την προώθηση της ένταξης και την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.