Το θέμα της αποζημίωσης των ορφανών φαρμάκων στη χώρα μας θέτουν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων με την Πολιτεία αλλά και με αρχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας, των κύριων ελληνικών και πανευρωπαϊκών οργανισμών υποστήριξης ασθενών, επαγγελματιών υγείας και οργανισμών προάσπισης της υγείας, ζητώντας την εξαίρεση αυτών των προϊόντων από το clawback, λαμβάνοντας υπόψη το χαμηλό οικονομικό όφελος που μπορεί να προέλθει από την επιστροφή έναντι του δυσανάλογου κινδύνου για τους ασθενείς στην Ελλάδα.
Την κοινή πρωτοβουλία στηρίζουν οι εταιρείες Amgen, CSL Behring, Genesis, Novo Nordisk, Pharmathen, Sanofi-Genzyme, Shire, Vianex και οι φορείς, Plasma Protein Therapeutic Association (PPTA), European Confederation of Pharmaceutical Entrepreneurs (EUCOPE), Επιστημονική Εταιρία Σπανίων Παθήσεων και Ορφανών Φαρμάκων (Ε.Ε.Σ.Π.Ο.Φ.), Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (ΠΕΣΠΑ), Πανελλήνιος Σύλλογος Ασθενών και Φίλων πασχόντων από Λυσοσωμικά Νοσήματα «Η Αλληλεγγύη»
Να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 6.000 με 8.000 γνωστές σπάνιες παθήσεις και μόνο το 1% διαθέτει εγκεκριμένα φάρμακα από την ΕΕ, τα λεγόμενα ορφανά φάρμακα, τα οποία είναι και η μοναδική θεραπευτική λύση για τις ανάγκες των ασθενών με σπάνιες παθήσεις.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αποζημίωση των ορφανών φαρμάκων στην Ελλάδα είναι ήδη στα χαμηλότερα επίπεδα στην Ευρώπη, και τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ για το 2015 υποδεικνύουν πολύ περιορισμένες δαπάνες.
Επίσης, υπάρχει μια άκρως προβλέψιμη δαπάνη καθώς η πρόσβαση σε ορφανά φάρμακα είναι αυστηρά ρυθμισμένη (η έναρξη της θεραπείας ή η ανανέωση των αναγκών θεραπείας απαιτεί έγκριση από τις εξεταστικές επιτροπές του ΕΟΠΥΥ). Ως εκ τούτου, ο αριθμός των ασθενών και το κόστος θεραπείας είναι εξ ολοκλήρου ανελαστικά και εύκολα προβλέψιμα.
Η επιβάρυνση των ορφανών φαρμάκων λόγω της προσθήκης επιστροφής του νοσοκομειακού clawback στις υπάρχουσες εκπτώσεις και επιστροφές εξόδων (rebates), ενδέχεται να δημιουργήσει ένα μη βιώσιμο περιβάλλον για αυτά τα φάρμακα θέτοντας σε κίνδυνο τη διατήρηση αυτών των φαρμακευτικών προϊόντων στην Ελληνική αγορά καθώς και τη μελλοντική εισαγωγή νέων ορφανών φαρμακευτικών προϊόντων στην Ελλάδα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι προϊόντα από πρωτεΐνες πλάσματος/παράγωγα αίματος, τα οποία είναι επίσης μοναδικές θεραπείες και είναι βιολογικά φάρμακα ανθρώπινης προέλευσης χορηγούμενα είτε με έγχυση, είτε με ένεση για τη θεραπεία μιας σειράς σπάνιων γενετικών παθήσεων. Αυτά τα προϊόντα είναι αναντικατάστατα, δεν μπορούν να υποκατασταθούν και έχουν πολύ συγκεκριμένη διάρθρωση κόστους στην παραγωγή τους. Πολλές χώρες της ΕΕ έχουν εφαρμόσει συγκεκριμένα μέτρα για να προστατέψουν την πρόσβαση σε αυτές τις θεραπείες. Η εξασφάλιση βιώσιμης πρόσβασης σε αυτά τα προϊόντα είναι ζωτικής σημασίας για τους Έλληνες ασθενείς, των οποίων η ζωή εξαρτάται από αυτές τις θεραπείες – η επιστροφή του clawback απειλεί αυτή τη σταθερότητα.
Αναφερόμενος στο θέμα, ο Γενικός Διευθυντής της Shire Hellas κ. Χρήστος Δάκας, τόνθσε ότι η κυβέρνηση πρέπει να βρει μια μακροπρόθεσμη λύση που θα επιτρέπει την ανάπτυξη ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος για τα φαρμακευτικά προϊόντα σπάνιων παθήσεων. Γι αυτό και ζητούν από τους ιθύνοντες να καθίσουν στο τραπέζι των συζητήσεων για να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις σαν μέρος της επανεξέτασης του συστήματος επιστροφής clawback.
Ανθή Αγγελοπούλου