Ως "ευκαιρία” για τους καταναλωτές, τους επιχειρηματίες και τις επιχειρήσεις βλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων, όπως η εταιρεία άμεσων μεταφορών Uber ή η εταιρεία μισθώσεων σπιτιών Airbnb, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει ένας σωστός σχεδιασμός.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα κατευθυντήριες γραμμές (δεν υπάρχει δεσμευτικός χαρακτήρας) προκειμένου να εναρμονίσει το συνοθύλευμα διαφορετικών κανονιστικών δράσεων που θέτουν οι εθνικές και τοπικές αρχές σε επιχειρήσεις όπως η Uber και η Airbnb. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η διαφορετική αντιμετώπιση των κρατών-μελών δημιουργεί αβεβαιότητα στους παραδοσιακούς επιχειρηματίες, τους νέους παρόχους υπηρεσιών και στους καταναλωτές και ενδέχεται να παρεμποδίσει την καινοτομία, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη.
"Εάν επιτρέψουμε τον κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς με βάση εθνικές ή ακόμη και τοπικές γραμμές, ολόκληρη η Ευρώπη κινδυνεύει να βγει χαμένη. Σήμερα παρέχουμε νομική καθοδήγηση στις δημόσιες αρχές και στους φορείς της αγοράς με στόχο την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη αυτών των νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Καλούμε τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν το κανονιστικό τους πλαίσιο", δήλωσε η επίτροπος αρμόδια για θέματα επιχειρηματικότητας και εσωτερικής αγοράς Ελζμπιέτα Μπιενκόβσκα.
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Γίρκι Κατάινεν τόνισε ότι "μια ανταγωνιστική ευρωπαϊκή οικονομία απαιτεί καινοτόμες ιδέες στον τομέα των προϊόντων και των υπηρεσιών” και πρόσθεσε: "Ο ρόλος μας είναι να ενθαρρύνουμε ένα κανονιστικό περιβάλλον που επιτρέπει την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων, προστατεύοντας παράλληλα τους καταναλωτές και διασφαλίζοντας δίκαιη φορολόγηση και θεμιτούς όρους απασχόλησης".
Ειδικότερα, όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά, η Επιτροπή τονίζει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών θα πρέπει να υποχρεούνται να λαμβάνουν εταιρικές άδειες ή εγκρίσεις στις περιπτώσεις που αυτές είναι απολύτως αναγκαίες για την επίτευξη σχετικών στόχων δημοσίου συμφέροντος. Η απόλυτη απαγόρευση μιας δραστηριότητας θα πρέπει να αποτελεί μόνο την έσχατη λύση. Οι πλατφόρμες δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε εγκρίσεις ή άδειες όταν έχουν απλώς διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ των καταναλωτών και των παρόχων της πραγματικής υπηρεσίας (π.χ. υπηρεσίες μεταφορών ή διαμονής). Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να προχωρούν σε διαφοροποίηση μεταξύ των απλών πολιτών που παρέχουν υπηρεσίες σε περιστασιακή βάση και των παρόχων που ενεργούν υπό μια επαγγελματική ιδιότητα, για παράδειγμα με τη θέσπιση κατωτάτων ορίων βάσει του επιπέδου της δραστηριότητας.
Όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών, η Επιτροπή τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ένα υψηλό επίπεδο προστασίας από τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, χωρίς ταυτόχρονα να επιβάλλουν δυσανάλογες υποχρεώσεις σε ιδιώτες οι οποίοι παρέχουν απλώς υπηρεσίες σε περιστασιακή βάση.
Όσον αφορά τις σχέσεις εργασίας, η Επιτροπή δηλώνει ότι κατά κύριο λόγο εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και συμπληρώνεται από τις ελάχιστες κοινωνικές προδιαγραφές και τη νομολογία της ΕΕ. Τα κράτη μέλη μπορούν να λαμβάνουν υπόψη κριτήρια όπως η σχέση εξάρτησης με την πλατφόρμα, η φύση της εργασίας και η αμοιβή, όταν αποφασίζουν εάν ένα πρόσωπο μπορεί να θεωρηθεί ως υπάλληλος μιας πλατφόρμας.
Σχετικά με τους φορολογικούς κανόνες, η Επιτροπή τονίζει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών και οι πλατφόρμες της συνεργατικής οικονομίας οφείλουν να καταβάλλουν φόρους, όπως ακριβώς και οι λοιποί συμμετέχοντες στην οικονομία. Οι σχετικοί φόροι περιλαμβάνουν τον φόρο προσωπικού εισοδήματος, τον φόρο εισοδήματος εταιρειών, καθώς και τον φόρο προστιθέμενης αξίας.
Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι θα παρακολουθεί το ταχέως μεταβαλλόμενο κανονιστικό περιβάλλον, καθώς και τις οικονομικές και εμπορικές εξελίξεις. Θα παρακολουθεί τις τάσεις όσον αφορά τις τιμές και την ποιότητα των υπηρεσιών, και θα εντοπίσει τα ενδεχόμενα εμπόδια και προβλήματα που ανακύπτουν από αποκλίνοντες εθνικούς κανονισμούς.
