Άμυνα & Διπλωματία

Δένδιας για ελληνοτουρκικά: Κλίμα επαναπροσέγγισης των κοινωνιών - Αξίζει να διαφυλαχθεί και να δοθεί στη διπλωματία μια ευκαιρία


Εξαιρετική χαρακτήρισε την επίσκεψη του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άντονι Μπλίνκεν στην Ελλάδα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

«Η επίσκεψη ήταν εξαιρετική υπό την έννοια ότι η αμερικανική πλευρά διατύπωσε, και δημοσίως αλλά και στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες, ακριβώς αυτό το οποίο περιμέναμε. Δηλαδή την αναγνώριση του ρόλου που η Ελλάδα παίζει στην περιοχή σαν σταθερός πυλώνας.

Σταθερός πυλώνας για την ειρήνη, το Δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας, για όλα αυτά τα οποία πρεσβεύουμε στη δική μας εξωτερική πολιτική» ανέφερε ο Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό «ΣΚΑΪ». Μάλιστα, αποκάλυψε πως κατά τη συνάντηση με τον Άντονι Μπλίνκεν είχε 39,5 πυρετό και δήλωσε πως σήμερα είναι αισθητά καλύτερα.

Ερωτηθείς αν ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κόμισε κάποιο μήνυμα από την Τουρκία, ο Ν. Δένδιας απάντησε ότι δεν χρειαζόταν γιατί είχε ο ίδιος πρόσφατα συνομιλήσει επί μακρόν με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Όμως, επισήμανε πως η αμερικανική πλευρά είδε με πολύ θετικό τρόπο τη δυνατότητα επανέναρξης συζητήσεων με την Τουρκία και ενθάρρυνε με όποιον τρόπο μπορούσε προς αυτή την κατεύθυνση. «Αλλά, μέχρι εκεί. Μην θεωρήσει κανείς ότι η αμερικανική πλευρά μπήκε σε λεπτομέρειες τι θα κάνουμε, πώς θα κάνουμε, τι θα πούμε, πότε θα το πούμε, επί τη βάσει ποιων δικαιωμάτων κ.λπ. Δεν υπήρξε κάτι τέτοιο» προσέθεσε.

Στον απόηχο των πρόσφατων καταστροφικών σεισμών στην Τουρκία, ο Ν. Δένδιας επανέλαβε ότι η βοήθεια που παρέχει η Ελλάδα και θα συνεχίσει να παρέχει, είτε διμερώς είτε ως κράτος-μέλος της ΕΕ προς τον τουρκικό λαό και την τουρκική κοινωνία, δεν έχει τίποτα να κάνει με την ευρύτερη ελληνική εξωτερική πολιτική.

«Δεν το διαπραγματευόμαστε, δεν ζητάμε κάποιο γεωπολιτικό αντάλλαγμα. Αυτό είναι ανθρώπινο καθήκον μας. Και νομίζω ότι ο μέσος Έλληνας το χαίρεται αυτό. Χαίρεται να δίνει στον συνάνθρωπό του την ώρα της ανάγκης» διαμήνυσε.

Από εκεί και πέρα, κατέγραψε πως έχει δημιουργηθεί ένα διαφορετικό κλίμα. «Και μέσα σε ένα διαφορετικό κλίμα, ένα πολύ θετικό κλίμα επαναπροσέγγισης των κοινωνιών, είναι πολύ εύκολο να ασκήσεις εξωτερική πολιτική επαναπροσέγγισης και επανέναρξης συζητήσεων» σημείωσε, σπεύδοντας να προσθέσει ότι είμαστε σε παραμονές εκλογών και στις δύο χώρες. «Αυτό γενικά δεν βοηθάει για μεγάλες κινήσεις. Αυτό που θα μπορούσε ίσως να γίνει είναι κάποια έναρξη ξανά των συζητήσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ή πιθανόν μία επανέναρξη των διερευνητικών» εκτίμησε.

Παράλληλα, με δεδομένο ότι οι δύο χώρες είναι σε προεκλογική περίοδο, ο υπουργός Εξωτερικών επέστησε την προσοχή πως χρειάζεται, με μεγάλη προσοχή, αυτή τη στιγμή να προφυλαχθεί το πολύ βελτιωμένο κλίμα το οποίο υπάρχει.

Μάλιστα θέλησε να παρατηρήσει με «απόλυτα θετικό τρόπο ότι η τουρκική παραβατικότητα στον εναέριο χώρο του Αιγαίου έχει μειωθεί δραστικά, για να μην πω ότι έχει μηδενιστεί».

Σε αυτό το πλαίσιο, εξέφρασε την εκτίμηση ότι έχει δημιουργηθεί και από τις δύο πλευρές ένα κλίμα το οποίο επιτρέπει ή θα επιτρέψει μία επανέναρξη συζητήσεων και προέταξε πως για τον ίδιο το κύριο καθήκον αυτή την στιγμή δεν είναι η εύρεση λύσεων, αλλά η διαφύλαξη του κλίματος.

Απαντώντας στην ερώτηση της δημοσιογράφου Σίας Κοσιώνη αν η Τουρκία θα είναι μια διαφορετική χώρα ως προς την προκλητικότητα, της επεκτατικότητας, της ακραίας ρητορικής έναντι της Ελλάδας, ο Νίκος Δένδιας είπε πως δεν θα ήθελε να ξύσει πληγές επανερχόμενος σε συμπεριφορές του παρελθόντος που έχουν πράγματι πληγώσει τις σχέσεις μας και ότι θέλει να μείνει στο θετικό κομμάτι: ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα εξαιρετικό κλίμα. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την εκτίμηση ότι μπορούν να χτιστούν ενιαίες προσεγγίσεις σε εξαιρετικά δύσκολα θέματα.

«Από εκεί και πέρα όμως, αυτό πρέπει να το δούμε» υπογράμμισε. Δεν πρόκειται αύριο το πρωί να δούμε τα πράγματα από άσπρα-μαύρα, ή από κίτρινα-κόκκινα, αναγνώρισε προτάσσοντας συγχρόνως ότι αυτό το κλίμα αξίζει να διαφυλαχθεί και να δοθεί στη διπλωματία μια ευκαιρία. «Αυτό προσπαθώ και αυτό θα συνεχίσω να προσπαθώ μέχρι τις εκλογές» διαμήνυσε.

Πιστεύει ο υπουργός Εξωτερικών ότι η ελληνοτουρκική διαφορά είναι επιλύσιμη; «Η απάντηση είναι βεβαίως είναι επιλύσιμη. Αυτό πιστεύω, αυτό πίστευα από την αρχή, αυτό πρέσβευα, αυτό πρεσβεύω» υπογράμμισε, καθιστώντας σαφές ότι οι δύο χώρες πρέπει να συμφωνήσουν σε μια στέρεη βάση, που είναι το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Συνεχίζοντας στο ίδιο πνεύμα, διατύπωσε την πεποίθηση ότι πάνω σε αυτή τη βάση, με αυτό το κλίμα, με μια φιλική χώρα και όχι με μία χώρα που σε απειλεί, μπορεί να βρεθεί λύση στην ελληνοτουρκική διαφορά, προσθέτοντας πως αυτό μένει να αποδειχθεί, διότι χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό. Όπως εξήγησε, και μπορεί να βρεθεί λύση από την οποία και η Ελλάδα κερδίζει και η Τουρκία κερδίζει, διότι δεν είναι το κέρδος του ενός η ζημιά του άλλου».

Σε ερώτηση αν υφίστανται οι ανησυχίες για ένα πιθανό επεισόδιο, κάποιας έξαρσης της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο παραμονές εκλογών, ο υπουργός Εξωτερικών καταρχάς απάντησε ότι δεν πίστευε ποτέ ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει κάτι και σημείωσε:

«Αυτό όμως που φοβόμουν και το είχα πει είναι το τυχαίο επεισόδιο, που ακριβώς λόγω της περιόδου θα ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Νομίζω ότι με αυτό το εξαιρετικό κλίμα που υπάρχει αυτή τη στιγμή αυτή η πιθανότητα μειώνεται δραματικά, αν δεν μηδενίζεται τελείως».

Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου του, παρουσία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, ότι η Τουρκία επιστρέφει στο τραπέζι του διαλόγου με τη Σουηδία σχετικά με την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ο υπουργός Εξωτερικών την έκρινε ως θετική και εξέφρασε την ικανοποίησή του.

«Θεωρώ ότι η Τουρκία πρέπει να κυρώσει τη συμφωνία και για τη Σουηδία και για τη Φινλανδία. Νομίζω αυτό είναι το τουρκικό συμφέρον. Καταλαβαίνω ότι και στην Τουρκία είναι παραμονές εκλογών, έχει ζητήματα κ.λπ. Αλλά μια χώρα σαν τη Σουηδία ή τη Φινλανδία να την κρατάμε έξω από το ΝΑΤΟ, νομίζω, είναι λάθος. Βέβαια, δεν είμαι εγώ αυτός που θα υποδείξω στην τουρκική ηγεσία ποιο είναι το συμφέρον της χώρας της, αλίμονο. Λέω απλώς ότι εάν ήμουν εγώ σε αυτή τη θέση θα έπαιρνα μια διαφορετική απόφαση».

Ενόψει της αυριανής συμπλήρωσης ενός έτους από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Νίκος Δένδιας σχολίασε πως είναι ένας τραγικός και ένας τελείως άχρηστος πόλεμος, ένα τεράστιο ρωσικό λάθος, μια τεράστια παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, μια βάρβαρη εισβολή σε μια ανεξάρτητη χώρα. Μάλιστα, δεν βλέπει και εύκολη επίλυσή του.

Σε ό,τι αφορά την ελληνική στάση, είπε πως η βάση της Ελλάδας είναι το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και ότι εφαρμόζει το Διεθνές Δίκαιο στην επιλογή της στήριξης της Ουκρανίας.

«Ακριβώς αυτά που πιστεύουμε για εμάς, αυτά εφαρμόζουμε όσον αφορά την Ουκρανία. Άρα δεν έχουμε επιλογές» συμπλήρωσε και υπογράμμισε πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει μια χώρα η οποία επιδιώκει να εφαρμοστεί ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και να προασπίσει η ίδια με το αίμα των πολιτών της την ανεξαρτησία της.

Ερωτηθείς αν υπάρχουν επιπλέον πράγματα που ζητήθηκαν από την Ελλάδα, ο Νίκος Δένδιας απάντησε «όχι», προσθέτοντας πως «η αμερικανική πλευρά ενδιαφέρεται να μείνουμε σταθεροί στην υποστήριξή μας στην ουκρανική υπόθεση». Αλλά δεν χρειαζόταν, δεν χρειάζεται να μας το ζητήσει η αμερικανική πλευρά, δεν το κάνουμε ως δωρεά στις ΗΠΑ, το κάνουμε γιατί αυτές είναι οι αρχές μας, τόνισε καταληκτικά.