Σε 7,34 δισ. ευρώ ανέρχονται τα διαφυγόντα κέρδη από τον ΦΠΑ στην Ελλάδα το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το «έλλειμμα ΦΠΑ», δηλαδή η διαφορά από τις υπολογιζόμενες εισπράξεις με τις πραγματικές εισπράξεις από τον ΦΠΑ, είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα, με την χώρα μας όμως να βρίσκεται στην δεύτερη χειρότερη θέση, πίσω μόνο από την Ρουμανία. Η συνολική απώλεια εσόδων στην Ευρώπη το 2017 υπολογίζεται στα 137 δισ. ευρώ.
Τα 7,34 δισ. ευρώ που απώλεσε η Ελλάδα μάλιστα υπολογίζονται στο 34% των συνολικών δυνητικών εσόδων από το φόρο το 2017. Η Ελλάδα εμφανίζει σε ποσοστό το δεύτερο μεγαλύτερο έλλειμμα ΦΠΑ στην Ευρώπη, πίσω μόνο από τη Ρουμανία που εμφανίζει έλλειμμα 36%.
Αναλυτικότερα, οι χώρες της ΕΕ απώλεσαν έσοδα 137 δισ. ευρώ από τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) το 2017, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το λεγόμενο «έλλειμμα ΦΠΑ» —δηλαδή η συνολική διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και του ποσού που πράγματι εισπράχθηκε— έχει μειωθεί κάπως σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη αλλά παραμένει πολύ υψηλό. Η ύπαρξη του σημαντικού αυτού ελλείμματος ΦΠΑ καταδεικνύει εκ νέου την ανάγκη για συνολική μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τον ΦΠΑ, όπως προτάθηκε το 2017 από την Επιτροπή, καθώς και για αυξημένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, ώστε να καταπολεμηθεί η απάτη στον τομέα του ΦΠΑ και να εξασφαλιστεί η λειτουργία των κανόνων για νομοταγείς επιχειρήσεις και εμπόρους. Το έλλειμμα ΦΠΑ μετρά την αποτελεσματικότητα των μέτρων επιβολής και συμμόρφωσης σχετικά με τον ΦΠΑ σε κάθε κράτος μέλος, καθώς παρέχει μια εκτίμηση της απώλειας εσόδων λόγω απάτης και φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής, πτώχευσης, οικονομικής αφερεγγυότητας και εσφαλμένων υπολογισμών.
Η Ρουμανία κατέγραψε το μεγαλύτερο εθνικό έλλειμμα ΦΠΑ, με απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ ύψους 36% το 2017. Ακολουθούν η Ελλάδα (34 %) και η Λιθουανία (25 %). Τα χαμηλότερα ελλείμματα καταγράφηκαν στη Σουηδία, το Λουξεμβούργο και την Κύπρο, χώρες οι οποίες απώλεσαν έσοδα από τον ΦΠΑ μόνο σε ποσοστό 1 % κατά μέσο όρο. Σε απόλυτες τιμές, το υψηλότερο έλλειμμα ΦΠΑ, ύψους περίπου 33,5 δισ. ευρώ, σημειώθηκε στην Ιταλία.
Οι επιμέρους επιδόσεις των κρατών μελών εξακολουθούν να διαφέρουν σε σημαντικό βαθμό. Το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε σε 25 κράτη μέλη και αυξήθηκε σε τρία. Η Μάλτα (-7 ποσοστιαίες μονάδες), η Πολωνία (-6 ποσοστιαίες μονάδες) και η Κύπρος (-4 ποσοστιαίες μονάδες) σημείωσαν πολύ καλές επιδόσεις, καθώς κατέγραψαν σημαντική μείωση στις απώλειες εσόδων από τον ΦΠΑ. Επτά κράτη μέλη, συγκεκριμένα η Σλοβενία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Σλοβακία, η Πορτογαλία, η Τσεχία και η Γαλλία, σημείωσαν επίσης πολύ καλά αποτελέσματα, μειώνοντας το έλλειμμα ΦΠΑ κατά περισσότερες από 2 ποσοστιαίες μονάδες.
Σημειώθηκε σημαντική αύξηση του ελλείμματος ΦΠΑ στην Ελλάδα (2,6 %) και τη Λετονία (1,9 %) και οριακή αύξηση στη Γερμανία (0,2 %).
Σε ονομαστικές τιμές, το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε στα 137,5 δισ. ευρώ το 2017, δηλαδή κατά 8 δισ. ευρώ, ποσό παρόμοιο με τη μείωση κατά 7,8 δισ. ευρώ που σημειώθηκε το 2016. Το έλλειμμα ΦΠΑ το 2017 αντιπροσωπεύει το 11,2 % των συνολικών εσόδων από τον ΦΠΑ στην ΕΕ, ενώ το προηγούμενο έτος το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 12,2 %. Αυτή η πτωτική τάση παρατηρείται για πέμπτη συνεχή χρονιά.
Η έκθεση που δημοσιεύτηκε σήμερα σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ επικεντρώνεται στο 2017, την πιο πρόσφατη περίοδο για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία εθνικών λογαριασμών και δεδομένα ιδίων πόρων. Ωστόσο, η μελέτη του τρέχοντος έτους εισάγει ένα νέο στοιχείο: την κατάρτιση προβλέψεων, με την οποία θα παρέχονται οι λεγόμενες «ταχείες εκτιμήσεις» για το έτος που προηγείται του έτους δημοσίευσης, δηλαδή το 2018. Σύμφωνα με αυτές τις ταχείες εκτιμήσεις, είναι πιθανό ότι το έλλειμμα ΦΠΑ θα συνεχίσει την καθοδική του τάση και θα είναι χαμηλότερο από 130 δισ. ευρώ και από το 10 % της συνολικής φορολογικής υποχρέωσης ΦΠΑ το 2018.
