Με την αιφνίδια απόφασή του να αφήσει στην Τουρκία ελεύθερο το πεδίο δράσης στη βόρεια Συρία, ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Η δραματική ανακοίνωση του δισεκατομμυριούχου ενισχύει την εικόνα ενός προέδρου που απομονώνεται από το ίδιο του το πολιτικό στρατόπεδο και έρχεται σε μια στιγμή που έχει κρίσιμη ανάγκη για πολιτικούς συμμάχους ώστε να αντιμετωπίσει τη διαδικασία παραπομπής του που απειλεί την προεδρία του.
Αν και ο Τραμπ έχει επικρίνει από την αρχή τους «ατελείωτους», πολέμους, η απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τα εδάφη της βόρειας Συρίας κοντά στα τουρκικά σύνορα, όπου βρίσκονται οι κουρδικές δυνάμεις - σύμμαχοι της Ουάσινγκτον στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών – τους αφήνει στο έλεος μιας στρατιωτικής επίθεσης της Άγκυρας.
Η απόφαση, που ανακοινώθηκε αργά το βράδυ της Κυριακής σε μια ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, έκτασης δύο παραγράφων, προκάλεσε κατάπληξη. Η αρχική σιωπή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου ενίσχυσε την αίσθηση μιας μεγάλης στρατηγικής μετατόπισης η οποία λαμβανόταν χωρίς διαβούλευση.
Τον Ιανουάριο, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο διαβεβαίωνε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σκόπευαν να διασφαλίσουν ότι «οι Τούρκοι δεν θα σφαγιάσουν τους Κούρδους». Λίγους μήνες αργότερα προειδοποιούσε την Άγκυρα ενάντια στις «καταστροφικές» συνέπειες μιας παρέμβασής της στη Συρία.
Το πρωί της Δευτέρας, οι αντιδράσεις των περισσότερων τενόρων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ήταν δηκτικές.
Για τον γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκρέιαμ, ένα «γεράκι» της εξωτερικής πολιτικής που βρίσκεται στο στενό περιβάλλον του Αμερικανού προέδρου, με τον οποίο παίζει τακτικά γκολφ, αυτή η απόφαση είναι «καταστροφική», «εγγυάται την επιστροφή του Ισλαμικού Κράτους» και «η εγκατάλειψη των Κούρδων θα είναι μια κηλίδα στην τιμή της Αμερικής», όπως προειδοποίησε. Πρόσθεσε πως θα προτείνει ψήφισμα στην Γερουσία για την ανάκληση αυτής της απόφασης. Και, για να υπογραμμίσει περισσότερο την απομόνωση του προέδρου, είπε ότι αναμένει ισχυρή υποστήριξη από εκλεγμένους αξιωματούχους και από τις δύο πλευρές σε αυτό το εμβληματικό θέμα.
«Μια εσπευσμένη απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία θα ωφελούσε μονάχα τη Ρωσία, το Ιράν και το καθεστώς Άσαντ. Και θα αύξανε τον κίνδυνο μιας ανασύνταξης του ISIS και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων», δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός ηγέτης της Γερουσίας Μιτς Μακόνελ σε μια ανακοίνωσή του.
Ο γερουσιαστής της Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο μίλησε για ένα «σοβαρό λάθος που θα έχει συνέπειες πολύ πέρα από τη Συρία».
«Να υποστηρίζετε πάντα τους συμμάχους μας»
Η Νίκι Χέιλι, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ και ανερχόμενο αστέρι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, θεώρησε σκόπιμο να υπενθυμίσει στον 45ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών μια απλή αρχή των διεθνών σχέσεων: «Πρέπει πάντα να υποστηρίζουμε τους συμμάχους μας, αν περιμένουμε να μας υποστηρίξουν».
«Οι Κούρδοι διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην επιτυχημένη πορεία μας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το να τους αφήσουμε να πεθάνουν είναι τεράστιο λάθος», πρόσθεσε.
Απόδειξη της δυσφορίας που προκάλεσε η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση, η κυβέρνηση Τραμπ εργαζόταν από τα μέσα της σημερινής ημέρας για να περιορίσει το πεδίο εφαρμογής της απόφασης.
Η προεδρική απόφαση ισοδυναμεί «με απόσυρση λίγων στρατιωτών που βρίσκονται αναπτυγμένοι στα σύνορα, ένας πολύ μικρός αριθμός, σε μια πολύ μικρή απόσταση», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έδειξε και πάλι την ευαισθησία του απέναντι σε οποιαδήποτε κριτική σε βάρος του και με tweets του έγραψε για την «ανυπέρβλητη σοφία» του, ενώ δεσμεύτηκε να «εξολοθρεύσει» την τουρκική οικονομία εάν ο ίδιος εκτιμήσει πως η Άγκυρα δράσει «εκ των ορίων» στη Συρία.
Όταν ανακοίνωσε στο τέλος του 2018 την ταχύτερη δυνατή αποχώρηση περίπου 2.000 αμερικανών στρατιωτικών από τη Συρία (απόφαση η οποία έκτοτε έχει ευρέως αμφισβητηθεί), ο στρατηγός Τζιμ Μάτις, επικεφαλής του Πενταγώνου, αποφάσισε να τα βροντήξει και να παραιτηθεί.
«Όπως και εσείς, και εγώ είπα από την αρχή ότι οι ένοπλες δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών δεν προορίζονται να αποτελούν τον αστυνομικό του κόσμου», εξήγησε με μια σύντομη επιστολή παραίτησης ο πρώην υπουργός Άμυνας. Αλλά «πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους συμμάχους με σεβασμό», πρόσθεσε.
Μετά την σύντομη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου και τα tweets του Τραμπ, η πιο αιχμηρή αντίδραση πιθανότατα προήλθε από τον πρώην ειδικό απεσταλμένο της Ουάσινγκτον στον διεθνή αντιτζιχαντιστικό συνασπισμό. τον Μπρετ ΜακΓκέρκ, ο οποίος παραιτήθηκε τον Δεκέμβριο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι αρχιστράτηγος. Λαμβάνει παρορμητικές αποφάσεις, χωρίς γνώση ή διαβούλευση» (...) Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου καταδεικνύει την πλήρη έλλειψη κατανόησης του τι συμβαίνει στο πεδίο».
Το συμπέρασμά τουΜακΓκέρκ; «Μετά μια τηλεφωνική συνομιλία με έναν ξένο ηγέτη, ο Τραμπ έκανε ένα τεράστιο δώρο στη Ρωσία, το Ιράν και το Ισλαμικό Κράτος».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
