Να αλλάξει την οικονομική ατζέντα, που ως τώρα περιστρεφόταν στη μίζερη καθημερινότητα των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, επιχειρεί η κυβέρνηση, αξιοποιώντας και την απόφαση του Eurogroup να υποστηρίξει τη δημιουργία Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Στη χθεσινή απόφαση αφιερώνεται παράγραφος στην ίδρυση του νέου χρηματοπιστωτικού φορέα: «Το Eurogroup υποστηρίζει τις προσπάθειες των ελληνικών αρχών να εργασθούν από κοινού με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη δημιουργία μιας Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα συντονίσει τις αναπτυξιακές και προωθητικές δραστηριότητες», σημειώνεται στο ανακοινωθέν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, που έχει πρωτοστατήσει από τις αρχές του 2015 στην προσπάθεια για τη δημιουργία της νέας τράπεζας (σχετική απόφαση έλαβε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής από τις 16 Απριλίου του 2015!), αρχίζει από τη Δευτέρα, σε ευρεία σύσκεψη που έχει συγκαλέσει, την προετοιμασία για τη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου, που θα συζητηθεί με την Κομισιόν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το χθεσινό ανακοινωθέν του Eurogroup, σε ό,τι αφορά το θέμα της Αναπτυξιακής Τράπεζας, δίνει μια οριστική λύση σε ένα θέμα που είχε προκαλέσει πολλούς πονοκεφάλους στα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη στο παρελθόν.
Νωπές είναι, άλλωστε, οι μνήμες από το περυσινό μπλοκάρισμα από τους Θεσμούς όλων των προσπαθειών για να υποστηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη με χρηματοπιστωτικά εργαλεία που θα ξεφεύγουν από το πλαίσιο του «συστημικού» τραπεζικού συστήματος («παράλληλο τραπεζικό σύστημα», κατά την προσφιλή στον κ. Δραγασάκη διατύπωση).
Το σχέδιο της κυβέρνησης, όπως είχε διαμορφωθεί το 2015 και στα βασικά του σημεία αναμένεται ότι θα παραμείνει αναλλοίωτο, προβλέπει τη δημιουργία ενός δημόσιου τραπεζικού οργανισμού που θα ομοιάζει με άλλες αναπτυξιακές τράπεζες των ευρωπαϊκών χωρών, όπως η γερμανική KfW.
Για τη δημιουργία του νέου φορέα, θα ενοποιηθούν οι λειτουργίες δύο ήδη υφιστάμενων δημόσιων φορέων: του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης. Έτσι, οι χρηματοδοτήσεις θα κατευθυνθούν σε δύο βασικούς τομείς: περιφερειακή ανάπτυξη/υποδομές και επιχειρηματικότητα/χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η χρηματοδότηση της τράπεζας δεν θα προέλθει μόνο από εθνικούς πόρους αλλά σε αυτήν θα συμμετάσχουν και αναπτυξιακές τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης. Τεχνική βοήθεια για τη δημιουργία του νέου θεσμού θα προσφέρουν αντίστοιχες τράπεζες της Ευρώπης, με πρώτη τη γερμανική KfW, που έχει επαφές γι’ αυτό το θέμα με την κυβέρνηση ήδη από το 2015.
Το μεγάλο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί στις προσεχείς διαπραγματεύσεις με τους Θεσμούς γι’ αυτό το θέμα είναι σε ποιο βαθμό η νέα τράπεζα θα λειτουργήσει ως πραγματικό τραπεζικό ίδρυμα, δηλαδή αν θα μπορεί να μοχλεύει τα κεφάλαιά της για να παρέχει χρηματοδοτήσεις, ή θα λειτουργεί περισσότερο σαν ένας ενδιάμεσος φορέας διάθεσης πόρων από κοινοτικά προγράμματα, όπως είναι το ΕΤΕΑΝ.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έχει σημασία είναι να επανέλθει σε θετικό έδαφος ένας πολύ σημαντικός δείκτης, χωρίς τον οποίο δεν νοείται βιώσιμη επάνοδος στην ανάπτυξη: η πιστωτική επέκταση.
Αν η νέα τράπεζα καλύψει το κενό χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, που είναι αποτέλεσμα της κακής κατάστασης του τραπεζικού συστήματος, θα έχει μεγάλη συμβολή στην αναπτυξιακή προσπάθεια που αρχίζει μετά τις αποφάσεις του Eurogroup, με τις οποίες εμπεδώνεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη.
Αντιπροεδρία:Δικαίωση των ελληνικών θέσεων
Με αφορμή την τελευταία απόφαση του Eurogroup σύμφωνα με την οποία οι Θεσμοί θα στηρίξουν τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης για την ίδρυση Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας μπορούν να σημειωθούν τα εξής:
- Η ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ειδικού σκοπού ήταν μια από τις κύριες θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ το χρονικό διάστημα πριν το 2015 και φυσικά μία από τις βασικές εξαγγελίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2015. Επιδίωξη της κυβέρνησης ήταν και είναι να καλυφθεί το σημαντικό κενό που παρατηρείται τόσο στην χρηματοδοτική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων- λόγω της αδυναμίας των συστημικών τραπεζών να συνδράμουν στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας- όσο και στην ανάγκη αναπτυξιακού σχεδιασμού και χρηματοδότησης σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.
- Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης τον Ιανουάριο του 2015, συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας στην Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης η οποία επεξεργάστηκε διάφορα σενάρια ίδρυσης εναλλακτικού χρηματοδοτικού φορέα. Στο πλαίσιο αυτό το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής ενέκρινε, στις 16 Απριλίου 2015, το σχεδιασμό για την ίδρυση Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με την ένταξη σε αυτήν κρατικών Φορέων με χρηματοδοτικές λειτουργίες. (http://vicepresident.gov.gr/epikairotita/deltia-typou/idruse-ethnikes-anaptuxiakes-trapezas.html)
- Η άρνηση, αρχικά, των Θεσμών να δεχτούν το κυβερνητικό σχέδιο, παρά την αναγνώριση, από μέρος αυτών, της ανάγκης για ύπαρξη και λειτουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας στη χώρα οδήγησε στη διερεύνηση εναλλακτικών δυνατοτήτων για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας χωρίς όμως να εγκαταλειφθεί η αρχική απόφαση για ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Μάλιστα πρόσφατα σε ομιλία του (http://vicepresident.gov.gr/epikairotita/omilies/omilia-sto-sunedrio-politikes-kai-khrematodotika.html) ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης, στις 27 Απριλίου 2017, σε συνέδριο με θέμα: «Πολιτικές και Χρηματοδοτικά Εργαλεία για την ανάπτυξη των ΜμΕ στην Ελλάδα», είχε επισημάνει πως η αρχική πρόθεση της κυβέρνησης για τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας σε καμία περίπτωση δεν έχει εγκαταλειφθεί, απλώς έχει ανασταλεί, προσθέτοντας ότι το χρηματοδοτικό κενό των 3,5-4 δισ. ευρώ που καταγράφεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορεί να καλυφθεί σε έναν βαθμό από τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθεί η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
- Η ρητή αναγνώριση από τους Θεσμούς της σημασίας που έχει για τη χώρα μας και την ανάκαμψη της οικονομίας η ύπαρξη της Αναπτυξιακής Τράπεζας, όπως αυτή αποτυπώνεται στην τελευταία απόφαση του Eurogroup, αποτελεί αναμφισβήτητα μια δικαίωση για την ελληνική πλευρά. Παράλληλα, όμως, πρέπει να επισημανθεί ότι η ίδρυση και η λειτουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας απαιτείται να έχει την ευρεία δυνατή αποδοχή από τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της χώρας, καθώς ο χρονικός ορίζοντας λειτουργίας και δράσης της είναι μεσομακροπρόθεσμος και δεν αφορά την θητεία μιας κυβέρνησης και μόνο.
- Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση προχωρεί στην υλοποίηση του σχεδίου της για ανάπτυξη εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων. Στο πλαίσιο αυτό το Kυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) έχει ήδη συγκαλέσει ευρεία σύσκεψη στο γραφείο του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης το απόγευμα της Δευτέρα 19 Ιουνίου 2017 με τη συμμετοχή κυβερνητικών και κρατικών στελεχών και με θέμα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που αναπτύσσουν δημόσιοι φορείς (Τ.Π. & Δανείων, ΕΤΕΑΝ, Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Επενδύσεων, Πράσινο Ταμείο, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, κλπ). Επίσης, θα επισημανθούν χρηματοδοτικές δυνατότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την Αναπτυξιακή Τράπεζα.
