Μία δραστική ουσία που περιέχεται σε οφθαλμικές σταγόνες (κολλύριο), μπορεί να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα της λευχαιμίας, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση και στη θεραπεία της ασθένειας. Το ανακάλυψαν ερευνητές του Ινστιτούτου Wellcome Sanger Institute στη Μ. Βρετανία, που διεξήγαγαν πολυετείς μελέτες σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια του Κέιμπριτζ και του Νότιγχαμ.
Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας είναι οι ελληνικής και ελληνοκυπριακής καταγωγής Γ. Βασιλείου, Τόνυ Κουζαρίδης και Κ. Τζελέπης.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η ουσία SPHINX31 που στοχεύει σε ένα σημαντικό γονίδιο του καρκίνου (το SRPK1), μπορεί να εξοντώσει τα καρκινικά κύτταρα στους ασθενείς με οξεία μυελογενή λευχαιμία (ΟΜΛ), χωρίς να κάνει ζημιά στα υπόλοιπα μη λευχαιμικά κύτταρα.
Η ΟΜΛ είναι μια επιθετική μορφή καρκίνου του αίματος, που πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών και συχνά απαιτεί μήνες εντατικής χημειοθεραπείας και παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο. Εκδηλώνεται στα κύτταρα του μυελού των οστών, τα οποία σταδιακά εκτοπίζουν τα υγιή κύτταρα, με συνέπεια να αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος σοβαρών λοιμώξεων και αιμορραγίας.
Οι θεραπείες για την ΟΜΛ ουσιαστικά είναι οι ίδιες εδώ και τρεις δεκαετίες, ενώ στην πλειονότητα των ασθενών ο καρκίνος δεν θεραπεύεται. Ένας υποτύπος της ΟΜΛ, που αφορά μια μετάλλαξη στο γονίδιο MLL, έχει ιδιαίτερα κακή πρόγνωση.
Οι ερευνητές εντόπισαν το γονίδιο SRPK1, το οποίο παίζει ρόλο-κλειδί στην ΟΜΛ που σχετίζεται με το MLL. Η αναστολή του SRPK1 επιτυγχάνεται χάρη στην ουσία SPHINX31, που αρχικά χρησιμοποιήθηκε σε κολλύριο για τη νεοαγγειακή νόσο του αμφιβληστροειδούς.
Οπως έδειξαν τα πειράματα σε ποντίκια, η ουσία αυτή «φρενάρει» την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στην ΟΜΛ, χωρίς να καταστρέφει τα γειτονικά υγιή βλαστικά κύτταρα του αίματος και χωρίς άλλες ορατές παρενέργειες.
«Η νέα μελέτη αφήνει υποσχέσεις ως μια πιθανή νέα προσέγγιση για τη θεραπεία αυτής της επιθετικής λευχαιμίας στους ανθρώπους», δήλωσε ο δρ Γ. Βασιλείου. Ο δρ Κ.Τζελέπης εξέφρασε την ελπίδα ότι η μελέτη «μπορεί να είναι αποτελεσματική και σε άλλους καρκίνους, όπως ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού»
