Στους παράγοντες που οδηγούν σε ένα χαμηλό ποσοστό απορρόφησης των νέων πτυχιούχων από την αγορά εργασίας, αναφέρεται σημερινό δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank με τίτλο "Αποτελεσματικότητα του Εκπαιδευτικού Συστήματος και Μακροχρόνιος Ρυθμός Ανάπτυξης: Η Σημασία των Επενδύσεων στη Γνώση και την Ανάπτυξη Δεξιοτήτων".
Συγκεκριμένα, όπως τονίζεται το ποσοστό απορρόφησης των πτυχιούχων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έως 34 ετών το 2018 διαμορφώθηκε στο 59%, μειωμένο σε σύγκριση με το 2009 (68,1%) και κατά πολύ μικρότερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2018: 85,5%).
Το χαμηλό ποσοστό απορρόφησης των νέων πτυχιούχων από την αγορά εργασίας είναι αποτέλεσμα της οικονομικής ύφεσης και συνάδει με το υψηλό ποσοστό διαρθρωτικής ανεργίας. Επιπλέον, αντανακλά την αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας. Τούτο συνιστά και ένα μέτρο της αναποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος ως μηχανισμού προαγωγής εκείνων των γνωστικών αντικειμένων που συνδέονται σε μεγαλύτερο βαθμό με τις ανάγκες της παραγωγής και της ελληνικής οικονομίας εν γένει. Το ενθαρρυντικό στοιχείο της έρευνας είναι ότι έχει μειωθεί σημαντικά το ποσοστό των Ελλήνων ηλικίας 18-24 ετών που δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους (3,9% το 2018, από 9,6% το 2009), ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος στην ΕΕ-28 είναι υπερδιπλάσιος (9,5%).
Παράλληλα, επισημαίνεται πως η δεκαετής οικονομική κρίση στην Ελλάδα είχε τρεις δυσμενείς συνέπειες που επηρέασαν άμεσα το σημαντικότερο άυλο παραγωγικό συντελεστή της οικονομίας, το ανθρώπινο κεφάλαιο:
- Την τάση εκροής εξειδικευμένου ανθρωπίνου δυναμικού (brain drain), οι δυνατότητες αναστροφής της οποίας αναλύθηκαν στο Εβδομαδιαίο Δελτίο της 25/09/2019.
- Την αποδυνάμωση του φυσικού παγίου κεφαλαίου της χώρας - τόσο σε όρους αξίας, όσο και μη ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογικών καινοτομιών - που είχε ως αποτέλεσμα την εξασθένιση της παραγωγικότητας της εργασίας, αφού το ανθρώπινο κεφάλαιο συνδυάζεται με χαμηλότερης ποιότητας κεφαλαιουχικό εξοπλισμό (βλ. Εβδομαδιαίο Δελτίο 11/04/2019).
- Τις περικοπές των δημοσίων δαπανών, οι οποίες επέτειναν περαιτέρω τις χρόνιες, δομικές αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος.