Αλλαγή τόνου μεταξύ Ισραήλ και Ραμάλας; Ισραηλινοί υπουργοί μετέβησαν πρόσφατα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη για να συναντήσουν τον Μαχμούντ Αμπάς, κάτι που συμβαίνει πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία, με στόχο “τη βελτίωση” της ζωής των Παλαιστινίων, χωρίς ωστόσο να αναφερθούν στο ακανθώδες θέμα της ειρήνευσης.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Μαχμούντ Αμπάς αγνοούσαν ο ένας τον άλλο. Όμως μετά τον Ιούνιο και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης του Ισραήλ υπό τον Ναφτάλι Μπένετ, ο οποίος τερμάτισε 12 χρόνια κυριαρχίας του Νετανιάχου, τρεις Ισραηλινοί υπουργοί έχουν μεταβεί στην έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής στη Ραμάλα, με πρώτο τον υπουργό Άμυνας Μπένι Γκαντς στα τέλη Αυγούστου.
Την Κυριακή το βράδυ οι υπουργοί Υγείας Νιτζάν Χόροβιτς και Περιφερειακής Συνεργασίας Ισάουι Φρέιζ έπραξαν το ίδιο, με στόχο “να αποκαταστήσουν τις γέφυρες και την εμπιστοσύνη” μεταξύ των δύο πλευρών, όπως ανακοίνωσε η παλαιστινιακή προεδρία.
“Έχουμε μια κοινή αποστολή: να διατηρήσουμε την ελπίδα για ειρήνευση που θα βασίζεται στη λύση των δύο κρατών”, εκτίμησε ο Χόροβιτς, επικεφαλής του αριστερού κόμματος Meretz, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Τελεσίγραφο;
Γιατί ένας τέτοιος διάλογος τώρα; “Ο Μαχμούντ Αμπάς προσπαθεί να εκμεταλλευθεί το διπλωματικό πλαίσιο”, εκτιμά ο Ισραηλινός αναλυτής Ούζι Ραμπί διευθυντής του κέντρου ερευνών Moshe Dayan για τη Μέση Ανατολή στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Το πλαίσιο αυτό καθορίζουν τρία στοιχεία, σύμφωνα με τον ίδιο: η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν που εμφανίζεται πιο ευαίσθητη στο ζήτημα των Παλαιστινίων από αυτή του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ, η προσπάθεια μελών του κυβερνητικού συνασπισμού στο Ισραήλ να διασώσουν τη λύση των δύο κρατών και ένας Παλαιστίνιος πρόεδρος λίγο δημοφιλής, αλλά ο οποίος παρουσιάζεται ως η μόνη βιώσιμη λύση απέναντι στους ισλαμιστές της Χαμάς.
Σήμερα σχεδόν το 80% των Παλαιστινίων επιθυμεί την παραίτηση του Αμπάς, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Κέντρου Παλαιστινιακών Ερευνών για την Πολιτική και τις Δημοσκοπήσεις (PCPSR), το οποίο κάνει λόγο για “πρωτόγνωρο” ποσοστό, με τη Χαμάς να φαίνεται να κερδίζει τη Φάταχ του Αμπάς σε περίπτωση διεξαγωγής εκλογών.
Κι αν ο Αμπάς συναντάται με Ισραηλινούς υπουργούς, αυτό δεν τον εμποδίζει να επιτίθεται στο εβραϊκό κράτος στο οποίο, στη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας του στον ΟΗΕ, έδωσε “ένα χρόνο” για να “αποσυρθεί από τις κατεχόμενες παλαιστινιακές περιοχές”, απειλώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση δεν θα αναγνωρίσει το Ισραήλ.
Περισσότεροι από 675.000 Εβραίοι έποικοι ζουν στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, περιοχές τις οποίες το Ισραήλ προσάρτησε το 1967. Κανείς δεν αναμένει ότι το Ισραήλ θα αποσυρθεί από αυτές μέσα σε ένα χρόνο και το τελεσίγραφο ερμηνεύθηκε ως μια απειλή του 86χρονου Αμπάς ότι κάποια στιγμή δεν θα είναι πλέον επικεφαλής της Παλαιστινιακής Αρχής.
“Υπονόησε ότι, αν δεν γίνει κάτι, η κατάσταση ενδέχεται να αποδειχθεί χαοτική” μετά την αποχώρησή του, υπογραμμίζει ο Ραμπί. Από εκεί προκύπτει η ανάγκη του Ισραήλ να διατηρήσει την Παλαιστινιακή Αρχή και να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση των Παλαιστινίων προκειμένου να σταθεροποιήσει την κατάσταση.
Από την πλευρά του ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γιαΐρ Λαπίντ πρόσφατα κατέθεσε ένα σχέδιο στήριξης της Παλαιστινιακής Αρχής έναντι της Χαμάς, που κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας και θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ. Στόχος του “να βελτιώσει” τις συνθήκες ζωής των Παλαιστινίων και να “δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες για μελλοντικές συνομιλίες”.
“Καμία διαδικασία ειρήνευσης”
“Οι Ισραηλινοί θέλουν μια αδύναμη, αλλά παρούσα Παλαιστινιακή Αρχή. Θέλουν να μιλούν για ανθρωπιστικά ζητήματα, αλλά δεν θέλουν να πηγαίνουν πιο πέρα, δεν θέλουν να ακούσουν να γίνεται λόγος για δικαιώματα ή πολιτικές ελευθερίες”, εκτιμά η Παλαιστίνια αναλύτρια Ντιάνα Μπούτου.
“Δεν υπάρχει καμία διαδικασία ειρήνευσης που να βρίσκεται σε εξέλιξη με τους Παλαιστίνιους και δεν θα υπάρξει”, είχε δηλώσει στις αρχές Σεπτεμβρίου πηγή που πρόσκειται στον Μπένετ, ο οποίος θεωρείται υπέρμαχος της λύσης του “ενός κράτους”, ενός μεγάλου Ισραήλ στο οποίο οι Παλαιστίνιοι θα έχουν το ίδιο επίπεδο ζωής με τους Ισραηλινούς.
“Ο Αμπάς πιστεύει με τη συνάντησή του με τα ισραηλινά κόμματα (…) θα ασκήσει με έναν τρόπο πίεση στον Μπένετ” και θα δημιουργήσει “μια δυναμική” υπέρ της επανέναρξης των ειρηνευτικών συνομιλιών που έχουν ανασταλεί από το 2014, σημειώνει ο Παλαιστίνιος αναλυτής Χαλίλ Σαχίν.
Όμως η στρατηγική αυτή αποδεικνύεται “αναποτελεσματική”, προσθέτει, διότι οι Ισραηλινοί υπουργοί που συνάντησε ο Αμπάς ενδιαφέρονται περισσότερο “να επιβιώσει” η κυβέρνησή τους παρά να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες.
“Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να αποφεύγει τα αμφιλεγόμενα ζητήματα, όπως το παλαιστινιακό, τα οποία θα μπορούσαν να της δημιουργήσουν προβλήματα”, τονίζει ο Ραμπί.
