Μεγάλες αλλαγές ετοιμάζονται στη φορολογία ακινήτων, με προοπτική να ισχύσουν από την επόμενη χρονιά. Θα αφορούν αφορολόγητα ποσά, κλίμακες, συντελεστές φόρων στις αγοραπωλησίες και στις γονικές παροχές, καθώς και τους συντελεστές ΕΝΦΙΑ. Ένα πρώτο σχέδιο ρυθμίσεων έχει ετοιμαστεί στο υπουργείο Οικονομικών και θα αποτελέσει αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας, πριν τεθεί υπόψη των εκπροσώπων των δανειστών, που πρέπει να δώσουν το τελικό «ok» για την κατάρτιση του νομοασχεδίου και την προώθηση του στη Βουλή.
Όπως επισημαίνουν αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, από τις συζητήσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, φαίνεται ότι οι Θεσμοί επικροτούν ένα γενικό «βαθύ λίφτινγκ» στο σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας και των μεταβιβάσεων ακινήτων, προκειμένου να γίνει δικαιότερη η κατανομή βαρών και παράλληλα να προκύψει ουσιαστικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Οι δύο σημαντικότερες αλλαγές που έχουν συζητηθεί αφορούν την αύξηση του ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα μεγάλης αξίας και η αναπροσαρμογή του φόρου στις μεταβιβάσεις (αγοραπωλησίες) ακινήτων και στις γονικές παροχές.
Οι αγοραπωλησίες και η κτηματαγορά
Για τους φόρους ,μεταβίβασης οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν επισημάνει ότι μετά το 2010 έχουν μειωθεί δύο φορές – πέρυσι μάλιστα η μείωση ήταν δραστική – χωρίς αυτό να έχει ουσιαστική επίδραση στην κτηματαγορά, καθώς οι αγοραπωλησίες δεν αυξήθηκαν.
Στο ΥΠΟΙΚ λένε ότι η τόνωση της κτηματαγοράς θα έλθει με την αναθέρμανση της οικονομίας και δεν εξαρτάται από τον φόρο στις μεταβιβάσεις.
Με τις νέες διατάξεις που συζητούνται, θα καταστούν ακριβότερες και οι γονικές παροχές, στις οποίες η επιβάρυνση είναι τώρα μηδαμινή.
Σημειώνεται ότι επί δύο δεκαετίες οι συντελεστές φόρου στις μεταβιβάσεις ακινήτων ήταν σταθεροί. Το 2010, με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης, μειώθηκε από 9% σε 8% ο φόρος στα πρώτα 20.000 ευρώ αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου και από 11% σε 10% για το υπερβάλλον ποσόν.
Το 2015 που η κτηματαγορά έπνεε τα λοίσθια, ο φόρος μεταβίβασης έπεσε στο 3%
Πρώτη κατοικία και γονικές παροχές
Στο σχέδιο που έχει ετοιμάσει το ΥΠΟΙΚ, περιλαμβάνονται και αλλαγές στο αφορολόγητο όριο για αγορά πρώτης κατοικίας. Τα αφορολόγητο είναι τώρα 200.000 ευρώ για τον άγαμο και 250.000 ευρώ για τον έγγαμο. Το ποσόν αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και τα επόμενα. Τα ποσά αυτά θα αναπροσαρμοσθούν προς τα κάτω, δεδομένου ότι οι εμπορικές αξίες των ακινήτων έχουν πέσει πολύ.
Από το 2017, με την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων αναμένεται ότι θα αυξηθούν οι φόροι σε γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων. Το σημερινό αφορολόγητο όριο στις δύο αυτές κατηγορίες είναι 150.000 ευρώ εφόσον πρόκειται για κληρονομιά ή δωρεά προς τέκνο ή εγγονό.
Με την ισχύουσα κλίμακα, για αξία μεταβίβασης έως 300.000 ευρώ ο φόρος γονικής παροχής ή κληρονομιάς ανέρχεται έως 1.500 ευρώ, καθώς ο φορολογικός συντελεστής για την αξία από τα 150.000 ευρώ έως τα 300.000 είναι 1% (τα πρώτα 150.000 είναι αφορολόγητα).
Στην ίδια φορολογική κλίμακα ο ανώτατος συντελεστής είναι 10%. Σύμφωνα με τα νέα σενάρια πρόκειται να αυξηθεί προκειμένου να πληρώνουν περισσότερα όσοι κληρονομούν μεγάλης αξίας ακίνητα.
Σημειώνεται ότι από το 2014 και μετά εφαρμόζονται τρεις φόροι στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Αυτοί είναι ανάλογα με τον αν η κατοικία που αγοράζεται είναι νεόδμητη ή μεταχειρισμένη, πρώτη ή δευτερεύουσα. Με φόρο υπεραξίας επιβαρύνονται όσοι πωλούν ακίνητα τα οποία απέκτησαν μετά το 1995.
