Εντονη αβεβαιότητα επικρατεί στο χρηματιστήριο και ο "δείκτης φόβου χτυπάει κόκκινο", καθώς συνεχίζεται η δραματική υποχώρηση των τιμών, ενώ η διεθνής συγκυρία παραμένει αρνητική και οι εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο δεν εμπνέουν σιγουριά και αισιοδοξία. Τα ξένα χαρτοφυλάκια που κουμαντάρουν την αγορά κρατούν επιφυλακτική στάση, ή ενορχηστρώνουν την υποτιμητική κερδοσκοπία, συνδυάζοντας τις ρευστοποιήσεις μετοχών με ανάλογες κινήσεις στα Παράγωγα.
Αναλυτές και χρηματιστηριακοί παράγοντες εκφράζουν φόβους για περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος και καταγραφή νέων χαμηλών, καθώς το αγοραστικό ενδιαφέρον έχει ατονήσει, ενώ η πλειοψηφία των επενδυτών προσπαθεί να περιορίσει τον ανειλημμένο κίνδυνο, ρευστοποιώντας με μεγάλη ζημία.
Η ίδια ανασφάλεια υπάρχει και στην Ευρώπη, όπου οι επενδυτές μειώνουν την έκθεσή τους σε μετοχές και κυρίως στον τραπεζικό κλάδο, φοβούμενοι ότι θα αποτελέσει ξανά αφετηρία και αφορμή μιάς χρηματοοικονομικής κρίσης.
Τα ανοιχτά μέτωπα έχουν πολλαπλασισαστεί και υπάρχουν πλέον πολλές πηγές κινδύνου στο πολιτικό, γεωπολιτικό και οικονομικό πεδίο.
Με το ελληνικό ζήτημα να παραμένει ανοιχτό, το Brexit να επανέρχεται στο προσκήνιο, την Ισπανία σε δίνη ακυβερνησίας, την Πορτογαλία σε σύγκρουση με το διευθυντήριο της ΕΕ και την Ιταλία να βρίσκεται ενώπιον χιονοστιβάδας κόκκινων δανείων, δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας. Η συγκυρία επιδεινώνεται από τη μεγάλη πτώση των τιμών πετρελαίου, που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί, καθώς η υπερπροσφορά δεν πρόκειται να μειωθεί φέτος, ενώ η ζήτηση θα εξασθενήσει λόγω επιβράδυνσης των ρυθμών ανάπτυξης, ιδιαίτερα στην κινεζική οικονομία.
Η αποκλιμάκωση των τιμών του "μαύρου χρυσού" έχει άμεση επίδραση στα χρηματιστήρια, όχι μόνον επειδή περιορίζει την κερδοφορία των πετρελαϊκών εταιρειών ή υποδηλώνει επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης: Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες που είναι οι μεγαλύτεροι διεθνείς επενδυτές μέσω κρατικών funds, εμφανίζουν πλέον ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, λόγω σοβαρής κάμψης των εσόδων τους από το πετρέλαιο. Αναγκάζονται λοιπόν να ρευστοποιούν επενδυτικές θέσεις για να καλύψουν τα ελλείμματα.
Αυτό πολλαπλασιάζει τις πιέσεις στα χρηματιστήρια και επιταχυνει την πτώση.
Στην ελληνική αγορά οι πιέσεις οφείλονται βέβαια σε διαφορετικούς λόγος: Πρωτίστως στην αβεβαιότητα για την έκβαση της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές και για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, καθώς κλιμακώνονται οι κοινωνικές αντιδράσεις, ενώ παράλληλα εντείνονται οι πιέσεις από τους Ευρωπαίους και παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής κυβερνητικού σχήματος.
Το προσφυγικό αναδεικνύεται επίσης σε κορυφαίο θέμα καθώς απειλεί τη συνοχή της ΕΕ και ενδεχόμενη αναστολή της εφαρμογής της Σένγκεν θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην ανάπτυξη. Η αίσθηση της ανασφάλειασ σκιαγραφείται και από την εκτόξευση του δείκτη VIX *¨δείκτη φόβου") σε επίπεδο «συναγερμού», στο 26 (+20% στις τελευταίες συνεδριάσεις).
Κόκκινο πανί οι τράπεζες
Τόσο στο ελληνικό χρημαστιστήριο όσο και στα ευρωπαϊκά οι τράπεζες είναι αυτές που σημειώνουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Η Goldman Sachs τονίζει σε έκθεση της ότι οι τράπεζες έχουν "άφθονη ρευστότητα," με καταθέσεις που αυξάνονται και υψηλά κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας - άρα είναι μικρές οι πιθανότητες επανάληψης της χρηματοοικονομικής κρίσης.
Ομως οι επενδυτές δεν πείθονται και δεν εφησυχάζουν. Φοβούνται ότι τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας και η επιβράδυνση της ανάπτυξης που ξεκίνησε από την Κίνα, θα “χτυπήσουν” τις τράπεζες αυξάνοντας τα επισφαλή δάνεια.
Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι από την αρχή του τρέχοντος έτους στις χώρες της ΕΕ ισχύουν οι κανόνες του bail-in για τη διάσωση τραπεζών, καθιστά λίαν επιφυλακτικούς τους "πιστωτές" των τραπεζών, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται πιέσεις στα εταιρικά ομόλογα του κλάδου και να αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό οι μετοχές του.
Στο ΧΑ ε'ίναι έκδηλη η επιφυλακτικότητα για τα τραπεζικά χαρτιά και ο κλαδικός τους δείκτης έχασε χθες 5,5% σημειώνοντας νέο ιστορικό χαμηλό. Η καθίζηση των τιμών και η εξανέμιση των κεφαλαιοποιήσεων τροφοδοτεί κινδυνολογικά σενάρια που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στην αγορά