Δυσκολίες στην είσπραξη χρεών προς το δημόσιο, το ύψος των οποίων φτάνει στο ποσό των 98 δισ. ευρώ παραδέχεται η ΑΑΔΕ, στην έκθεσή της για το 2019.
Στο πλαίσιο αυτό ρίχνει το βάρος στη διεκδίκηση των χρεών ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ, τα οποία χαρακτηρίζει ως «αποτελεσματικό ληξιπρόθεσμο χρέος» και προέχεται, βασικά, από μικροοφειλέτες, οι οποίοι, έχουν να αντιμετωπίσουν τις κατασχέσεις των καταθέσεών τους. Αντίθετα οι μεγαλοοφειλέτες φαίνεται να είναι στο απυρόβλητο.
Το υπόλοιπο χρέος, σταδιακά χαρακτηρίζεται ως «ανεπίδεκτο είσπραξης» και μπαίνει στην άκρη, ενώ ένα μέρος τους διαγράφεται, με ειδικές διαδικασίες.
Τα χρέη που θεωρούνται χαμένα, προέρχονται από λίγους, είναι παλαιά και οφείλονται από εταιρείες οι οποίες σήμερα δεν υπάρχουν, ενώ οι μέτοχοί τους έχουν φροντίσει να είναι στο θωρακισμένοι τόσο οι ίδιοι, όσο και οι περιουσίες τους.
Ενδεικτικό είναι ότι από τους συνολικά 4.068.908 οφειλέτες, μόλις 1.247 ΑΦΜ (εταιρείες και φυσικά πρόσωπα) χρωστούν στο Δημόσιο, ποσά άνω των 10 εκατ. ευρώ, έκαστος και το συνολικό ποσό, που οφείλουν όλοι μαζί, φτάνει σε 63,7 δισ. ευρώ, ή στο 60,3% των συνολικών χρεών.
Επίσης, άλλα 4.937 ΑΦΜ χρωστάνε ποσά από 1,5 μέχρι 10 εκατ. ευρώ και το συνολικό ποσό των οφειλών τους φτάνει σε 18,4 δισ. ευρώ. Δηλαδή 6.184 ΑΦΜ χρωστάνε ποσό ύψους 82 δισ. ευρώ, επί συνόλου 105,6 δισ. ευρώ, τα οποία αφήνεται να εννοηθεί, ότι δεν θα εισπραχθούν ποτέ.
Το 0,5% των οφειλετών ήτοι 18.717 οφειλέτες, με βασική οφειλή μεγαλύτερη των 300.000 ευρώ, διακρατούν το 85,3% του συνολικού ληξιπρόθεσμου χρέους ή ποσό ύψους 90,1 δισ. ευρώ.
Στον αντίποδα, 3.549.133 οφειλέτες, με βασική οφειλή μικρότερη των 5.000 ευρώ, διακρατούν μόλις το 2,3% του συνολικού χρέους ή ποσό ύψους 2,42 δισ. ευρώ.
Τα ανεπίδεκτα είσπραξης και τα εισπράξιμα
Πιο συγκεκριμένα όπως αναφέρει ο απολογισμός της ΑΑΔΕ για το 2019, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της Φορολογικής Διοίκησης την 01/01/2020 διαμορφώθηκε σε 105.617,9 εκατ. ευρώ, εκ του οποίου ποσό 6.493,2 εκατ. €, ήτοι ποσοστό 6,1%, έχει ενταχθεί σε κάποιο σχήμα ρύθμισης.
Από το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο της 1/1/2020, ποσοστό 20,4% έχει χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτο είσπραξης.
ατά συνέπεια, το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο την 01/01/2020, αφαιρουμένων των χαρακτηρισμένων ως ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών, ανήλθε σε 84.086,9 εκατ. ευρώ.
Όμως η ανάλυση της ΑΑΔΕ, προχωρεί και σε βάθος και αναφέρει ότι το συνολικό «αποτελεσματικό» ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή το υπόλοιπο από το οποίο προέρχεται το μεγαλύτερο ποσοστό των εισπράξεων έναντι ληξιπρόθεσμων οφειλών, ανήλθε την 01/01/2020 σε μόλις 7.964,1 εκατ. ευρώ και αποτελεί το 7,5% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου της 01/01/2020.
Διευκρινίζει, δε, ότι ως «αποτελεσματικό» ληξιπρόθεσμο χρέος ορίζεται το υπόλοιπο, το οποίο συγκεντρώνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Περιλαμβάνει ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι οποίες έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία τέσσερα έτη από την ημερομηνία αναφοράς του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.
- Δεν περιλαμβάνει ληξιπρόθεσμες οφειλές που προέρχονται από κατηγορίες φόρων με ιδιαίτερα χαμηλή εισπρακτική απόδοση.
- Δεν περιλαμβάνει κατηγορίες πτωχών οφειλετών, δημοσίων-δημοτικών /επιχειρήσεων, υπό εκκαθάριση επιχειρήσεων, καθώς και μηδενικά και προσωρινά ΑΦΜ.
- Περιλαμβάνει οφειλές οι οποίες ταξινομούνται εντός προϋπολογισμού.
- Δεν περιλαμβάνει υπόλοιπα ποσού βασικής οφειλής άνω του 1,5 εκατ. €.
- Δεν περιλαμβάνει οφειλές οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτες είσπραξης.
- Δεν περιλαμβάνει οφειλές οι οποίες τελούν σε αναστολή είσπραξης.
Από που προέρχονται τα χρέη
Η ανάλυση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου των χρεών ύψους 105.617,9 εκατ. ευρώ είναι η ακόλουθη:
- 47,1% αφορά μη φορολογικά έσοδα (πρόστιμα ΚΒΣ, δάνεια κ.λπ.)
- 28,1% αφορά έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, πρόστιμα έμμεσων φόρων κ.λπ.)
- 22,0% αφορά άμεσους φόρους (φόροι εισοδήματος, φόροι περιουσίας κ.λπ.)
- 2,8% αφορά λοιπά μη φορολογικά έσοδα.
Πόσο παλιά είναι τα χρέη
Σχετικά με την παλαιότητα του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου της 01/01/2020 παρατηρούνται τα ακόλουθα:
- ποσοστό 5,5% αφορά οφειλές που διαμορφώθηκαν μετά την 01/12/2018
- ποσοστό 14,1% αφορά οφειλές της περιόδου 01/12/2016-30/11/2018
- ποσοστό 54,0% αφορά οφειλές της περιόδου 01/12/2009-30/11/2016
- ποσοστό 26,5% αφορά οφειλές έως 30/11/2009.
